Τέρμα Γκάζι
Μιχάλη, μήπως μπορεί να μπει κάτω από το όνομα και το e-mail [email protected] ; Το έχουν επισημάνει 2-3 αναγνώστες...Πας καλά, ρε;
Πόσες φορές το έχεις ξεστομίσει αυτό -φωναχτά ή όχι- στο τιμόνι, όταν κάποιος άλλος υπέπεσε σε παράπτωμα απειλώντας την ακεραιότητα τη δική σου ή του αυτοκινήτου σου; Πόσες φορές έχεις ακούσει να σου το απευθύνουν; Παραδέξου το λοιπόν: κάνεις κι εσύ λάθη, όπως όλοι, πίσω από το τιμόνι, λιγότερο ή περισσότερο εγκληματικά. Σίγουρα έχεις βρίσει κάποιους για τους ίδιους ακριβώς λόγους που άλλοι έβρισαν εσένα. Το κακό δεν είναι ότι δε συγχωρείς τους άλλους για τα οδηγικά τους εγκληματάκια -τα αθέλητα ή μη-, αλλά ότι εύκολα βγάζεις μια δικαιολογία από το τσεπάκι όταν τα ίδια κάνεις εσύ. Με δύο μέτρα και δύο σταθμά, έτσι λειτουργείς ως οδηγός, κρυμμένος καλά πίσω από την ανωνυμία που σου εξασφαλίζει ένα φιμέ παρμπρίζ. Αυτοκριτική μηδέν και επιθετικότητα στο έπακρο, αυτό σε χαρακτηρίζει. Και χαρακτηρίζει κι εμένα και τους περισσοτέρους, αν όχι όλους. Γι’ αυτό μιλάμε για «πόλεμο των δρόμων».
Γι’ αυτό έχουμε και θύματα;
Όχι ακριβώς. Θύματα γινόμαστε, όχι μόνο γιατί δεν κάνουμε αυτοκριτική, αλλά γιατί στερούμαστε οδηγικής αυτογνωσίας παντελώς. Δεν εννοώ απλώς το ότι οι μισοί «αυτοθεωρούμαστε» Σουμάχερ χωρίς να είμαστε, αλλά κάτι βαθύτερο. Εννοώ ότι τις περισσότερες φορές οδηγούμε χωρίς να έχουμε την απαιτούμενη διάθεση, την κατάλληλη ψυχολογία για να το κάνουμε. Εκνευρισμένοι από την ουρά στο ΙΚΑ; Ταπεινωμένοι από το αφεντικό; Απογοητευμένοι ερωτικά ή μαλωμένοι με το έτερον ήμισυ; Αγχωμένοι από τα χρέη που τρέχουν; Περίλυποι για το χαμό ενός συγγενικού προσώπου; Αποσυντονισμένοι από τα χίλια τόσα προβλήματα που μας κατατρέχουν; Κουρασμένοι ψυχολογικά, αν θέλετε, από τα βάρη της ζωής; Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και όταν είμαστε ράκη ψυχικά, καλούμαστε να οδηγήσουμε. Κι εκεί είναι η παγίδα. Το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά τα κόβεις. Την κακή ψυχολογία σου πώς να τη φτιάξεις;
Κι όμως, αυτό είναι το κλειδί που ανοίγει την πόρτα προς ένα μαγικό -χωρίς ατυχήματα- κόσμο: το να αισθάνεσαι καλά! Έτσι, αντί να ρωτάς τον άλλο «πας καλά, ρε;», καλύτερα πού και πού να ρωτάς τον ίδιο σου τον εαυτό πριν πιάσεις το τιμόνι: «είσαι καλά, ρε»;
Δεν είναι μια επινόηση της στιγμής αυτό, αλλά αποκύημα εμπειρίας. Οδηγείς όσο καλά αισθάνεσαι. Νιώθεις καλά; Οδηγείς καλά. Πάντα σε αναλογία με τη γνώση, την εμπειρία και την τεχνική σου κατάρτιση, εννοείται. Αισθάνεσαι χάλια; Χάλια θα οδηγείς. Όλες οι αποχρώσεις της ψυχολογίας σου αντικατοπτρίζονται στο τιμόνι ή, καλύτερα, στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου. Το οποίο δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από την οθόνη της ίδιας μας της ζωής, όση ώρα οδηγείς.
¶ρα, όταν δεν είσαι καλά, δεν πρέπει να οδηγείς· τελεία και παύλα!
Γιατί αλήθεια;
Πρώτον και κυριότερο, γιατί το οπτικό πεδίο περιορίζεται όταν δε νιώθεις καλά. Η περιφερειακή όραση δηλαδή, το Νο 1 στοιχείο προληπτικής ασφάλειας (ασφάλεια που προηγείται χρονικά της ενεργητικής και της παθητικής...), πάει περίπατο, όταν νιώθεις χάλια. Ακόμη κι όταν περπατάς! Σκέψου πού κοιτάς όταν ξυπνάς κακόκεφος: χαμηλά, στα πόδια σου. Θυμήσου πού κοιτάς όταν είσαι ξένοιαστος: μακριά και ψηλά και τριγύρω και παντού! ¶λλο παράδειγμα: όταν οδήγησες για πρώτη φορά ποδήλατο, πού κοιτούσες; Ναι, ναι, θυμήσου! Στο τιμόνι, άντε και στον εμπρός τροχό. Και νόμιζες ότι έτρεχες τόσο πολύ από τη στραβωμάρα σου, ώστε έπεφτες σταματημένος. Όταν οδηγείς τώρα ποδήλατο; Όλα είναι τόσο ήρεμα... Το ίδιο και στο αυτοκίνητο. Όσο πιο μακριά και στο πλάι πάει το βλέμμα σου, τόσο καλύτερα αισθάνεσαι. Όσο καλύτερα αισθάνεσαι, τόσο πιο «σφαιρικά» βλέπεις το δρόμο. Έτσι μόνο είσαι ένα βήμα μπροστά από τις «ανεξέλεγκτες» ή τις «απρόβλεπτες» καταστάσεις που θα σου τύχουν. Μη μου πεις ότι, όταν είχες τα νεύρα σου, δε φρέναρες τουλάχιστον δύο φορές τελευταία στιγμή «πριν από το κακό», στη διαδρομή σπίτι-δουλειά;
Το ηθικόν δίδαγμα; Πριν οδηγήσεις δε χρειάζεται να περάσεις πρώτα από ψυχανάλυση. Αρκεί να αναρωτηθείς: είμαι καλά;
Ε, αν δεν πας καλά, άσ’ το στην άκρη το ρημάδι!_ Α. Τ.