Βαλκανικός Βοτανικός Κήπος Κρουσίων
Από τον Κήπο των Αισθήσεων στο... Mονοπάτι της ΠεριπέτειαςΒρισκόμαστε βορειοανατολικά του Κιλκίς. Σχεδόν ερημιά. Ο δρόμος είναι άδειος από αυτοκίνητα, με διαδοχικές στροφές, και το Pajero μας -παρά τα κιλά του- δείχνει έτοιμο για... χαμηλές πτήσεις.
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΛΜΠΑΝΕΛΛΗΣ
Σε κάποια χωριά οι λιγοστοί κάτοικοι χαίρονται το πρόωρο καλοκαίρι στις αυλές τους. Πού είναι ο κόσμος; Δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι κι ένας Eμφύλιος είναι η απάντηση. Και στις τρεις περιπτώσεις οι μάχες πέρασαν απ’ την περιοχή του προορισμού μας. Αν προσθέσουμε και μία εγκατάσταση προσφύγων από τον Πόντο, το αποτέλεσμα είναι τα χωριά των Κρουσίων. Πιο συγκεκριμένα, επισκεφτήκαμε το Βαλκανικό Βοτανικό Κήπο Κρουσίων, στην Ποντοκερασιά του νομού Κιλκίς. Αλλά ας λύσουμε τις όποιες απορίες εδώ και τώρα.
Τι είναι τα Κρούσια; Μια μικρή οροσειρά που χωρίζει τους νομούς Κιλκίς και Σερρών. Ουσιαστικά, είναι μια σειρά από ομαλούς λόφους με μέγιστο ύψος λίγο περισσότερο από 1.100 μ. στο Μαυροβούνι, βόρεια της Ποντοκερασιάς.
Τι είναι ένας βοτανικός κήπος; Ό,τι είναι μια βιβλιοθήκη για την ανθρώπινη σοφία (ή ανοησία), το ίδιο είναι κι ένας βοτανικός κήπος για τη χλωρίδα. Μόνο που εδώ δεν υπάρχουν ανθρώπινα έργα, αλλά έργα της φύσης. O ρόλος ενός βοτανικού κήπου είναι να συλλέγει φυτά, να τα μελετά και να τα διατηρεί· είτε φυτεύοντας και καλλιεργώντας τα είτε διατηρώντας τα σε μορφή σπόρων ή άλλου πολλαπλασιαστικού υλικού. Παράλληλα με αυτά, ένας βοτανικός κήπος οφείλει να είναι ανοιχτός στο κοινό. Η περίπτωση του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου Κρουσίων (ΒΒΚΚ) είναι όλα τα παραπάνω, συν κάτι ακόμα. Είναι ένας επιπλέον λόγος -αλλά όχι ο μόνος- για να ταξιδέψεις μέχρι εκεί.
Σοφία ή Γιώργο (Κάπου εδώ να μπει το box 1)
Στο μονοπάτι της περιπέτειας
Χαλαροί, άνετοι, σίγουροι και αχάριστοι... Στην αρχή μάς κακοφάνηκε που το Pajero δεν έχει άφθονα ντουλαπάκια, θήκες, συρτάρια και διάφορες κρυψώνες. Αλλά τότε ήμασταν στην Εθνική. Χαλαροί, μέσα στην ησυχία που εξασφαλίζει η καλή ηχομόνωση και οι ελάχιστοι αεροδυναμικοί θόρυβοι. ¶νετοι, καθώς δεν αισθανθήκαμε στη μέση μας καμία από τις εγκάρσιες ανωμαλίες και τις ύπουλες... κοιλιές που αφθονούν στο οδόστρωμα της ΠΑΘΕ. Σίγουροι, γιατί, πατώντας το γκάζι, το Pajero φεύγει μπροστά, αλλάζοντας σχέσεις αθόρυβα και γρήγορα.
Πρέπει να είσαι αχάριστος, αν ταξιδεύεις έτσι και γκρινιάζεις για το πού θα βάλεις τα ψιλά των διοδίων. Αλλά το μέγεθος της αχαριστίας το καταλαβαίνεις αργότερα, όταν μπαίνεις στο χώμα. Εκεί τα πράγματα αλλάζουν. Ξεχνάς τις θήκες, προσπαθείς να κατευθύνεις τις ρόδες εκεί όπου πρέπει και το Pajero ανταποκρίνεται πρόθυμα. Είναι έτοιμο για όλα· για δρόμο, για λάσπη ή για χώμα. Tέλος, δεν περνά απαρατήρητο, όταν το παρκάρεις στην πλατεία. Bέβαια, όλα αυτά πληρώνονται αδρά στο βενζινάδικο...
Αν έχετε ένα «καλό» 4x4 και όρεξη για περιπέτεια, τότε... χαθείτε στους δασικούς δρόμους. Εμείς αυτό κάναμε κι έτσι είχαμε την ευκαιρία να δούμε το Pajero να βάζει τα δυνατά του σε νερόλακκους -ήταν λίγοι, λόγω της ξηρασίας- και τεράστια νεροφαγώματα και, φυσικά, να βγάζει ασπροπρόσωπους τους Ιάπωνες. Όταν πήραμε κάποιο λάθος μονοπάτι, η κάμερα της όπισθεν βοήθησε πολύ. Και, φυσικά, εκεί, μέσα στο δάσος των Κρουσίων, δε μας ένοιαξε καθόλου που το Pajero δεν έχει πολλές θήκες και ντουλαπάκια. Αντί γι’ αυτά, έχει δύναμη. Και το ακόμα καλύτερο ήρθε μετά ή μάλλον δεν ακούστηκε καν, όταν ξαναβγήκαμε στην άσφαλτο. Ούτε τριξίματα, ούτε κουδουνίσματα, ούτε τίποτε. Όσο ήσυχα μας έφερε μέχρι το Βαλκανικό Βοτανικό Κήπο το ίδιο ήσυχα μας πήγε και πίσω στην Αθήνα._ Τ. Α.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Βόλτα στην Κερκίνη
Εύκολος χωματόδρομος, μήκους περίπου 15 χλμ. Ο δρόμος αυτός αρχίζει από την άσφαλτο που συνδέει το χωριό Ποντοκερασιά με τον ξενώνα «Κρούσια» και καταλήγει στο Λιθότοπο. Ξεκινώντας από τον ξενώνα, είναι ο πρώτος χωματόδρομος που θα συναντήσετε στα δεξιά. Το καλοκαίρι και με λίγη υπομονή ο δρόμος είναι βατός, με οποιοδήποτε όχημα. Θυμηθείτε να ακολουθείτε πάντα τις αριστερές διασταυρώσεις. Ο δρόμος κατηφορίζει στην αρχή ανάμεσα στις οξιές και τις βελανιδιές. Όταν αρχίσουν να επικρατούν τα πεύκα, τότε πια βρίσκεστε κοντά στο Λιθότοπο και έχετε μια καλή θέα της λίμνης από ψηλά. Κατεβαίνοντας, λίγο πριν από τα πρώτα σπίτια του χωριού, προσέξτε το τσιμεντένιο οχυρό, απομεινάρι του πολέμου, για να πάρετε μια ιδέα από την ατμόσφαιρα της περιοχής λίγες δεκάδες χρόνια νωρίτερα. Η λίμνη είναι τυπικό παράδειγμα του πώς η... καταραμένη πρόοδος μπορεί να βοηθήσει τη φύση. Πρόκειται για μια τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε το 1930 και στήριξε και στηρίζει τη γεωργία της περιοχής, ενώ εξελίχθηκε σε ένα θαυμάσιο υδροβιότοπο, όπου βρίσκουν καταφύγιο ένα σωρό πουλιά.
Απ’ την Ποντοκερασιά στο Ελληνικό
Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή για 4x4. Έχει μήκος περίπου 15 χλμ. και κατεύθυνση νότια, σε καλό χώμα, που προσφέρεται για παιχνίδια. Προσοχή, όμως, το χειμώνα, γιατί λασπώνει πολύ.
Στο δρόμο από τον ξενώνα «Κρούσια» προς την Ποντοκερασιά θα δείτε αριστερά σας και χαμηλότερα από το δρόμο ένα εκκλησάκι. Στρίψτε αριστερά στον πρώτο χωματόδρομο που θα βρείτε. Αφήστε στα αριστερά σας το εκκλησάκι και συνεχίστε. Σε όλες τις διχάλες στρίβετε δεξιά, χωρίς να βγείτε από το δρόμο, για να μπείτε σε κάποιον αισθητά μικρότερο. Στην πορεία θα δείτε στα δεξιά, στην αρχή την Ποντοκερασιά και περίπου 1 χλμ. μετά το βοτανικό κήπο. Πιο μετά θα συναντήσετε το μνημείο των θυμάτων του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Θα δείτε την πόλη του Κιλκίς από ψηλά στα νοτιοδυτικά και το όρος Μπέλες (Κερκίνη) βορειοανατολικά. Πλησιάζοντας στο Ελληνικό, υπάρχει ένα μικρό εικονοστάσι, όπου πρέπει να στρίψετε αριστερά και φθάσατε στο χωριό.
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Ο ΒΒΚΚ βρίσκεται βορειοανατολικά του Κιλκίς. Απέχει 580 χλμ. από την Αθήνα, 70 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και 35 χλμ. από το Κιλκίς.
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Από το νότο (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) και τα δυτικά
Μέσα στην πόλη του Κιλκίς ακολουθήστε την κεντρική της αρτηρία. Όταν βγείτε απ’ την πόλη, κατευθυνθείτε ανατολικά, όπου θα συναντήσετε την Αργυρούπολη. Στη συνέχεια, θα συναντήσετε διαδοχικά τα χωριά: Τέρπυλλος, Κοκκινιά (εκεί είναι το τελευταίο βενζινάδικο), Μελισσουργείο, Παρόχθιο και Ποντοκερασιά. Ο κήπος είναι 5 χλμ. μετά το Παρόχθιο.
Από Σέρρες και ανατολικά
Στο 47ο χλμ. της οδού Θεσσαλονίκης-Σερρών ακολουθήστε το δρόμο προς Ριζανά. Μετά τα Ριζανά θα συναντήσετε τα χωριά Νέο Ίσωμα, Θεοδόσια, Ελληνικό, Επτάλοφος, Κορωνούδα. Πριν φτάσετε στην Αργυρούπολη, στρίψτε δεξιά προς Διπόταμο και μετά ακολουθούν τα χωριά Τέρπυλλος, Κοκκινιά, Μελισσουργείο και Παρόχθιο. Μόλις 5 χλμ. μετά το τελευταίο θα συναντήσετε τον ΒΒΚΚ.
Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ
Όλες καλές είναι, γιατί καθεμία κάτι έχει να προσφέρει στον επισκέπτη. Πάντως, η άνοιξη έχει τα περισσότερα λουλούδια, με την κορύφωση να έρχεται από τα μέσα Μαΐου μέχρι τα μέσα Ιουνίου. Το καλοκαίρι εγγυάται άνετες εκτός δρόμου διαδρομές και «παρατήρηση ζώων». Το φθινόπωρο το δάσος αλλάζει όψη. Το κόκκινο, το χρυσαφί και το κίτρινο των φύλλων είναι μαγευτικά. Ο χειμώνας προσφέρει ηρεμία και βόλτες εκτός δρόμου ακόμα και για τους πιο απαιτητικούς.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Υπάρχουν αρκετά ξενοδοχεία στην περιοχή αλλά κανένα, εκτός από τον ξενώνα «Κρούσια», δεν είναι πολύ κοντά στον κήπο. Αν τον επιλέξετε και έχετε όρεξη για παιχνίδι, να νοικιάσετε «γουρούνες» ή buggy για βόλτες στο χώμα. Μην παραλείψετε, όμως, με τίποτα να ζητήσετε από τον Ανδρέα Βασιλάκη να σας προσφέρει ένα... ταξίδι στον ουρανό με τα τηλεσκόπιά του. Το μέρος είναι ιδανικό για παρατήρηση άστρων, καθώς γύρω δεν υπάρχουν μεγάλες πόλεις, οπότε επικρατεί σκοτάδι.
Μόνιμοι κάτοικοι του δάσους
Στις διαδρομές σας μέσα από τους δασικούς δρόμους προσέξτε τις αμέτρητες χελώνες που διασχίζουν αμέριμνες το δρόμο. Ένας λόγος παραπάνω για να κινείστε προσεκτικά και αργά είναι για να δείτε και αλεπούδες ή αρπακτικά πτηνά. Επίσης, να θυμάστε ότι δεν κινούνται μόνο οχήματα στο δρόμο, αλλά και οικόσιτα ζώα. Εμείς, επανειλημμένως συναντήσαμε αγελάδες και γαϊδουράκια.
Απαραίτητα
Μην παρασυρθείτε από τους... προκλητικούς δασικούς δρόμους που ανοίγονται δεξιά και αριστερά, χωρίς να έχετε:
- Βενζίνη. Tο πλησιέστερο βενζινάδικο στο ΒΒΚΚ βρίσκεται στην Κοκκινιά.
- Xάρτη, οποίος, μαζί με την...
- ... πυξίδα, θα σας βοηθήσει να διαλέξετε τη σωστή κατεύθυνση στις διασταυρώσεις.