Final Cut
Θέλουμε το... Γερμανό μας;Πόσο ελεύθερη πραγματικά είναι μια κοινωνία στην οποία ο καθένας κάνει του κεφαλιού του;
Αν εστιάσουμε το ενδιαφέρον μας σε κάποια μεγάλα ζητήματα που κυριάρχησαν στην ειδησεογραφία στο τελευταίο διάστημα, είτε αναφερόμαστε στην εφαρμογή του νέου ΚΟΚ είτε στην καταστροφική φωτιά της Πάρνηθας, το θέμα στο τέλος πάντα καταλήγει στην ανεπάρκεια της πολιτείας να διαχειριστεί σωστά μια απαιτητική κατάσταση. Όμως ο κρατικός μηχανισμός από μόνος του δεν μπορεί να φέρει αποτέλεσμα, αν το σύνολο των πολιτών αντιδρά, αδιαφορεί ή απέχει συνειδητά. Δυστυχώς, η έλλειψη ομαδικού πνεύματος είναι ένα από τα βασικά μειονεκτήματα της φυλής μας, εν αντιθέσει με την ευρηματικότητα, τη φαντασία και την ευελιξία που ως μονάδες επιστρατεύουμε με ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα, όταν καλούμαστε να δώσουμε λύση σε ένα πρόβλημα.
Από τις ακριβώς αντίθετες ιδιότητες θα έλεγε κανείς ότι χαρακτηρίζονται οι Γερμανοί. Eκεί η πιστή τήρηση των νόμων οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σ’ αυτήν τη συλλογική συνείδησή τους, και όχι στον... μπαμπούλα των όποιων κυρώσεων. Aυτό, μάλιστα, αντανακλάται και στη συμπεριφορά τους στο δρόμο. Αντίστοιχα, οι νόμοι τους βασίζονται στη λογική και στην εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου. Για παράδειγμα, η σήμανση στους γερμανικούς δρόμους είναι απόλυτα εναρμονισμένη με τις πραγματικές οδικές συνθήκες, όταν στη χώρα μας τα παράλογα -ή τυχαία θεσπισμένα- όρια ταχύτητας μπορούν να οδηγήσουν σε άδικες ποινές στους οδηγούς. Εξού και το... αναρχικού χαρακτήρα ένθετο του προηγούμενου τεύχους, που υποδείκνυε έως και τρόπους για να αμφισβητήσουμε τις κλήσεις στο δικαστήριο. Η Γερμανία είναι, πρακτικά, η μοναδική χώρα στον κόσμο όπου δεν υπάρχουν όρια στους αυτοκινητοδρόμους, αλλά ταυτόχρονα ξυπνάει ο «μπάτσος» μέσα σε κάθε πολίτη της, όταν βλέπει κάποιον να διασχίζει με ταχύτητα ένα χωριό.
Μπορεί εμείς να θεωρούμε την κοινωνία μας πιο φιλελεύθερη, αλλά αυτό είναι αυταπάτη, από τη στιγμή που ο καθένας αυτενεργεί ατιμώρητα εις βάρος των υπολοίπων, κλέβει την εφορία, νοθεύει τα καύσιμα, δεν κόβει αποδείξεις και χρησιμοποιεί τη βοηθητική λωρίδα, όταν δεκάδες άλλοι περιμένουν υπομονετικά στο μποτιλιαρισμένο τμήμα του δρόμου. Και έχουμε φτάσει στο σημείο να μην τολμάμε ούτε το στόμα μας να ανοίξουμε, αφού θα τ’ ακούσουμε κι από πάνω.
Κάποτε ένας Ελληνάρας είχε προτείνει σε Γερμανό καταστηματάρχη να μην κόψει απόδειξη και να μοιραστούν το ΦΠΑ. «Και το κράτος τι θα κερδίσει, κύριε;» ήταν η αποστομωτική απάντησή του. Εξίσου... εξωγήινη ήταν και η αντίδραση ενός μηχανικού της Audi με ειδικότητα στους κινητήρες ντίζελ, όταν τον είχαμε ρωτήσει πώς αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της νοθείας στο πετρέλαιο. «Τι είναι αυτό;» ρώτησε έκπληκτος. Του εξηγήσαμε ότι το γεγονός πως το πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης έχουν διαφορετική φορολογία αποτελεί κίνητρο ώστε κάποιος να τα αναμίξει σε ένα από τα στάδια διανομής και διάθεσης του καυσίμου. «Και γιατί να το κάνει;» αποκρίθηκε, εξακολουθώντας να μην μπορεί να το χωρέσει στο νου του.
Θα μπορούσαμε, άραγε, να ζούμε σε μια τέτοια κοινωνία ή θα μας εξουθένωνε ο ορθολογισμός της; Ε, ανάμεσα στο άσπρο και το μαύρο, υπάρχουν και οι πρακτικά άπειρες διαβαθμίσεις του γκρι._ Μ. Σ.