The World Off Road: Panamericana
Διασχίζουμε την Κεντρική Αμερική μέσα από πολιτείες των Μάγιας, εξωτικά νησιά, ενεργά ηφαίστεια και μνήμες εμφύλιων πολέμων.Στην Τσιάπας του Μεξικού προέκυψε το δίλημμα που συχνά αντιμετωπίζουμε σε αυτό το ταξίδι: να συνεχίσουμε ευθεία ή να κάνουμε παράκαμψη για να δούμε περισσότερα; Ευθεία ήταν η Γουατεμάλα, δύο ώρες δρόμος από το Σαν Κριστόμπαλ. Μπορούσαμε, όμως, να αφήσουμε απέξω την τροπική χερσόνησο του Γιουκατάν, τον τόπο όπου άνθισε ο πολιτισμός των Μάγιας; Κι εκεί που πηγαίναμε προς τα νότια, νά ’μαστε με κατεύθυνση προς το βορρά, σε ένα οδοιπορικό οκτώ ημερών που προσέθεσε σχεδόν 2.000 χιλιόμετρα στο οδόμετρο του Discovery.
Mundo Maya
Η γνωριμία μας με τον κόσμο των Μάγιας έγινε στο Παλένκε, τον αρχαιολογικό χώρο που κρυβόταν για αιώνες στην πυκνή ζούγκλα. Χρειάζεται μία ημέρα για να το γυρίσεις, αρκετοί όμως αράζουν για εβδομάδες στα γύρω κάμπινγκ. Γιατί; Επειδή στην περιοχή ευδοκιμεί ένα μανιτάρι με παραισθησιογόνες ιδιότητες, το οποίο ούτε ψάξαμε, ούτε βρήκαμε, ούτε μας ενδιέφερε. Όταν το ίδιο βράδυ πέσαμε να κοιμηθούμε στο κάμπινγκ που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο, τρομακτικοί βρυχηθμοί, προερχόμενοι από τη ζούγκλα, μας ταρακούνησαν μέσα στη σκηνή. «Μήπως έχουμε παραισθήσεις; Τι είναι αυτό που κραυγάζει σαν γκοτζίλα;» «Είναι ένα howler monkey, η μαϊμού που ουρλιάζει» μας είπε μια ντόπια κοπέλα. Δεν είχαμε ξανακούσει κάτι πιο τρομαχτικό στη ζωή μας...
Νά ’μαστε, λοιπόν, στο δρόμο για Μέριδα, η οποία, όπως κάθε άλλη πόλη του Μεξικού, έχει ένα θαυμάσιο κέντρο, με μεγάλες πλατείες, χαμηλά σπίτια και πεζόδρομους. Από εκεί εξορμήσαμε την επόμενη ημέρα προς τα ερείπια άλλης μίας ένδοξης πόλης των Μάγιας: της Τσιτσέν Ιτσά, στην οποία δεσπόζει το καλά διατηρημένο Ελ Καστίγιο. Δεν είναι απλώς ένας ναός, αλλά ένα γιγάντιο αστρονομικό εργαλείο που απεικονίζει το ημερολόγιο των Μάγιας. Είναι τόσο μελετημένο, ώστε κατά την εαρινή ισημερία, λίγο πριν από τη δύση του ήλιου, το φως μετατρέπει τη σκάλα της βόρειας πλευράς στο σώμα ενός φιδιού που λατρευόταν ως θεότητα.
Όλα είναι διαφορετικά στο Γιουκατάν σε σχέση με το υπόλοιπο Μεξικό. Δεν υπάρχουν ποτάμια και λίμνες σε όλη την περιοχή, παρά ένα δίκτυο υπόγειων υδάτων, οι σενότες, τις οποίες οι Μάγιας θεωρούσαν ιερές και τιμούσαν με ανθρωποθυσίες. Το κλίμα είναι τροπικό, οι άνθρωποι κατάγονται από τους Μάγιας και το βιοτικό επίπεδο είναι ανεβασμένο, λόγω του τουρισμού, όπως είναι φυσικό. Οι ντόπιοι υπερηφανεύονται για την ασφάλεια του τόπου, που γνώρισε τη μεγαλύτερη τουριστική αξιοποίηση τη δεκαετία του ’70, όταν οι Αμερικανοί έψαχναν το επόμενο Ακαπούλκο. Και οι Μεξικανοί τους έδωσαν τεράστια φιλέτα γης πάνω στην ανατολική ακτή του Γιουκατάν, αφού πρώτα μετατόπισαν ολόκληρους πληθυσμούς ψαράδων προς την ενδοχώρα. Το αποτέλεσμα ήταν να γεννηθεί το Κανκούν. Ένα παραθαλάσσιο Λας Βέγκας, ένας τεχνητός παράδεισος χαζοχαρούμενης καλοπέρασης, κυρίως, για Αμερικανούς. Για να προσεγγίσεις την καλοσκουπισμένη παραλία, πρέπει απαραίτητα να διασχίσεις το λόμπι ενός ξενοδοχείου. Όπου φύγει φύγει εμείς...
Το ίδιο βράδυ φτάσαμε κιόλας στο Τουλούμ, ένα φρούριο των Μάγιας χτισμένο πάνω στη θάλασσα. Εδώ βλέπεις τουρίστες να επισκέπτονται τον αρχαιολογικό χώρο φορώντας τα μαγιό τους. Δεν τους απασχολεί τόσο η οχυρωμένη πόλη, όσο μια βουτιά στα καταπράσινα νερά της Καραϊβικής. Φαντάζομαι τη ροδαλή Τεξανή να λέει στη φίλη της έπειτα από την εμπειρία: «Ντάρλινγκ, κολύμπησα δίπλα στους Μάγιας». Λέμε τώρα...
Η Μπελίσε διαφέρει από όλες τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής. Ο πληθυσμός της ανέρχεται μόλις σε 300.000, είναι η μόνη αγγλόφωνη και η μόνη με μαύρο πληθυσμό. Στην περίεργη ανθρωπολογία της, πέρα από τους εναπομείναντες Βρετανούς, προσθέστε αρκετούς Κινέζους -στους οποίους ανήκουν όλα τα μπακάλικα και τα εστιατόρια- και αρκετούς Μεννονίτες, προτεστάντες δανεζικής καταγωγής που βρέθηκαν εδώ προερχόμενοι από τις ΗΠΑ. Αρκετοί απαρνιούνται πλήρως τη σύγχρονη τεχνολογία, ζώντας στο δικό τους αγροτικό μεσαίωνα. Η πρώην βρετανική Ονδούρα αποδεσμεύτηκε από τη βασιλεύουσα μόλις το 1981. Τα κατάλοιπα της αγγλοκρατίας -με εξαίρεση τη γλώσσα- δύσκολα διακρίνονται. Από την πόλη της Μπελίσε μέχρι τα «Κιζ», τα νησάκια της Καραϊβικής, αυτή η χώρα βρίσκεται στον κόσμο της. Έπειτα από 45 λεπτά πλεύσης με το βαποράκι, φτάσαμε στο Κι Κόλκερ, το φτηνότερο από τα νησάκια του δεύτερου σε μέγεθος κοραλλιογενούς υφάλου του πλανήτη. Μιλάμε για αληθινό παράδεισο. Λευκή άμμος, κρυστάλλινα νερά, ξύλινα, υπερυψωμένα σπιτάκια, υπόκρουση ρέγκε, ηλεκτροκίνητα αμαξάκια του γκολφ για ταξί και ράστα τύποι πάνω σε ποδήλατα να πηγαινοέρχονται άσκοπα μιλώντας σε κρεολική διάλεκτο, ένα απολαυστικό μίγμα αγγλικών και ισπανικών: «Da how yu di du amigo?» «Μια χαρά.» «Wanna some special?» «Ευχαριστώ, δε θα πάρω.»... Σπέσιαλ εννοούν την γκάντζα, τη μαριχουάνα σε αυτά τα μέρη, την τρίτη ατραξιόν της χώρας μετά την Καραϊβική και τα ερείπια των Μάγιας. Από έναν τέτοιο χώρο, το απομονωμένο Σουναντουνίτς, αποχαιρετήσαμε τη χώρα την επόμενη ημέρα.
Στη Γουατεμάλα μπήκαμε από τα τριτοκοσμικά σύνορα στη θέση Μελχόρ ντε Μένκος, που είναι μία ώρα δρόμος από το περιβόητο Τικάλ, την πιο μεγαλοπρεπή πολιτεία των Μάγιας. Ορμητήριο για αυτήν την αρχαιολογική περιπέτεια είναι η Σάντα Έλενα και το νησάκι Φλόρες στην ειδυλλιακή λίμνη Πετέν Ιτσά, που μας θύμισε έντονα το Γαλαξίδι. Οι πρώτοι άνθρωποι που συναντάς εκεί είναι οι βαρκάρηδες, που δίνουν μάχη για να σε πάνε μια βόλτα στη λίμνη. Την επομένη παραλάβαμε τους φίλους μας από την Αθήνα και πήγαμε κατευθείαν στο Τικάλ, με τζετ λαγκ εκείνοι, χορτασμένοι από αρχιτεκτονική των Μάγιας εμείς. Έλα, όμως, που, ακόμα και αν τα έχεις δει όλα, το Τικάλ περισσότερο από αρχαιολογικός χώρος είναι ένα συναρπαστικό ταξίδι στην κλασική περίοδο (200-900 μ.Χ.) του πιο μυστηριώδους προϊσπανικού πολιτισμού. Περπατάς μέσα στη ζούγκλα και ξαφνικά βλέπεις μπροστά σου θεόρατες πυραμίδες, που λες και δεν τις έχει αγγίξει ο χρόνος. Σκαρφαλώνεις στην κορυφή και βγαίνεις πάνω από το απέραντο τροπικό δάσος. Τι έφτιαξαν οι άνθρωποι αυτοί και πού... Σοβαροί αρχαιολάτρες αφιερώνουν μέχρι και μία εβδομάδα στο χώρο. Εμείς φύγαμε την επομένη και διασχίσαμε σχεδόν όλη τη Γουατεμάλα μέχρι την πανέμορφη Αντίγκουα, η οποία μας θύμισε τις καλύτερες πόλεις του Μεξικού...
Οι φτωχοί του Ισθμού
Για να κλείσουμε το κεφάλαιο του κόσμου των Μάγιας, έπρεπε να επισκεφτούμε και το Κοπάν της Ονδούρας, όμως προτιμήσαμε να προσθέσουμε ακόμα μία σφραγίδα στα διαβατήριά μας και να μπούμε στο Ελ Σαλβαδόρ. Η μικρότερη και πιο πυκνοκατοικημένη χώρα της Κεντρικής Αμερικής μας ταλαιπώρησε στην είσοδο. Παρ’ ότι διαλέξαμε τα παραλιακά σύνορα (στο χωριό Λα Χασαδούρα), είχαμε τρομερή... χασούρα μέχρι να καταφέρουμε να περάσουμε. Από την πλευρά της Γουατεμάλας είχε μια ουρά από νταλίκες μήκους 2 χιλιομέτρων, τις οποίες παρακάμψαμε σφυρίζοντας αδιάφορα. Ενώ είχε ήδη νυχτώσει, περιμέναμε στην ουρά πίσω από καμιά πενηνταριά νταλικέρηδες για να περάσουμε το τελωνείο. «Αύριο θα περάσετε» μας έλεγαν οι μαυραγορίτες συναλλάγματος. Απελπισμένοι πιάσαμε το διευθυντή, του είπαμε μία αλήθεια και δύο αθώα ψέματα (ότι είμαστε δημοσιογράφοι, ότι πετούσαμε το βράδυ από το Σαν Σαλβαδόρ και ότι είχαμε έγκυο στο αυτοκίνητο), ώστε να πάρει εμπρός το σύστημα και να μπούμε στη χώρα. Χάρη σε εμάς πέρασαν και οι υπόλοιποι ταξιδιώτες με μηχανές και αυτοκίνητα. Σε τέτοιες χώρες πρέπει να αυτοσχεδιάζεις...
Η Γουατεμάλα, το Ελ Σαλβαδόρ, η Ονδούρα και η Νικαράγουα είναι χώρες που έχουν ταλαιπωρηθεί μέχρι πρόσφατα από εμφύλιους πολέμους -αποτέλεσμα του αμερικανικού δακτύλου, σε κάθε περίπτωση- από τυφώνες και από ηφαιστειακές εκρήξεις, μιας και εδώ βρίσκεται το λεγόμενο «ηφαιστειακό τόξο». Μιλάμε για τους φτωχούς συγγενείς της Κεντρικής Αμερικής, που προσπαθούν να ανακάμψουν, πλέον, χάρη και στον τουρισμό. Το Ελ Σαλβαδόρ προσφέρεται για σερφ και φτηνό ψάρι στις ακτές του Ειρηνικού. Το Σαν Σαλβαδόρ είναι η πιο αντιφατική πρωτεύουσα της περιοχής: άναρχη, βρόμικη και θορυβώδης στην κεντρική αγορά, νεόπλουτη και αμερικανίζουσα στα προάστια, όπου ανθίζουν τα εμπορικά κέντρα. Η κίνηση ήταν αφόρητη μέχρι τα σύνορα της Ονδούρας, όπως αφόρητη ήταν και θέα των ζωντανών ιγκουάνα, που πουλούσαν ως λιχουδιά καθ’ οδόν. Στην Ονδούρα κάναμε μόλις 200 χιλιόμετρα. Όλη η διαδρομή έμοιαζε με σκουπιδότοπο και τα χωριά απέπνεαν μια παρακμή - φτώχεια καταραμένη, δηλαδή, λες και ήμασταν στην Αφρική. Ωστόσο, ανακαλύψαμε ένα κρυμμένο θησαυρό στον κόλπο Ντε Φονσέκα του Ειρηνικού: ένα ηφαιστειογενές νησάκι, το Ελ Τίγκρε, γεμάτο ακτές με μαύρη άμμο, και μία κωμόπολη που θα έβαζες στοίχημα ότι έχει κολλήσει στο 19ο αιώνα, αν δεν ήταν τα τρίκυκλα Piaggio μοτοταξί. Ελάχιστοι τουρίστες φτάνουν μέχρι εκεί. Δυστυχώς, κι αυτοί για να βρουν φτηνό «χόρτο», όπως μας είπε ο βαρκάρης που μας πέρασε απέναντι. Όσο για τη Νικαράγουα; Είναι επίσημα η πιο φτωχή χώρα όλης της Κεντρικής Αμερικής, αλλά δεν το δείχνει. Η άλλοτε δικτατορία του Σομόζα κυβερνάται από το 2006 από τον άλλοτε μαρξιστή επαναστάτη Σαντινίστα Ντανιέλ Ορτέγκα, ο οποίος σε κάθε βήμα είναι μπροστά σου υπό μορφήν τεράστιων πινακίδων, συνήθως σατιρικά μπογιατισμένων... Η Νικαράγουα ασφαλώς και δε θυμίζει πεδίο μάχης όπως στον εμφύλιο του ’79, και αξίζει να την επισκεφτεί κανείς για τα ηφαίστειά της (συνολικά δεκαεπτά) και για δύο πανέμορφες πόλεις της, τη Λεόν και τη Γρανάδα. Πολλά από τα ηφαίστεια είναι ακόμη ενεργά, όμως μπορείς να περπατήσεις σε αυτά και, αν έχεις τα... κοχόνες, να τα κατέβεις πάνω σε σανίδα. Το sandboarding είναι δημοφιλής δραστηριότητα, που συναντάται αποκλειστικά σε τούτη τη χώρα. Το επιχειρήσαμε με το Δημήτρη, αλλά από τη μέση οδό: καθισμένοι στις σανίδες. Ωστόσο, ήταν τρομακτική η αίσθηση από τα 700 μ. να τσουλάς στη μαύρη άμμο.
Οικοτουρισμός και μπίζνες
Η Κόστα Ρίκα ήταν ανέκαθεν παρένθεση πολιτικής σταθερότητας, ασφάλειας και οικονομικής άνθησης στην πολύπαθη Κεντρική Αμερική. Διόλου τυχαία είναι ο απόλυτος τουριστικός παράδεισος της περιοχής. Η χώρα δε διαθέτει στρατό εδώ και εξήντα χρόνια, οπότε ευδοκιμεί χάρη στην παραγωγή καφέ και στον οικοτουρισμό, όμως πάσχει από έλλειψη χαρακτήρα. Μα, είναι τόσο τουριστική, τόσο προβλέψιμη και στιλιζαρισμένη. Τα πάμπολλα εθνικά πάρκα της έχουν μετατραπεί σε φυσιολατρικά λούνα παρκ, όπου ορδές τουριστών (κυρίως Αμερικανών, που την Κόστα Ρίκα ξέρουν, και αυτήν εμπιστεύονται) επιδίδονται σε καλά οργανωμένες «περιπέτειες», όπως το ράφτινγκ, το περπάτημα σε αιωρούμενους διαδρόμους ή το απλό resorting, συγγνώμη, τις διακοπές σε κάποιο οικοτουριστικό κατάλυμα. Οι πόλεις πάνω στην Panamericana είναι αδιάφορες, με μοντέρνα αρχιτεκτονική και γεμάτες φωτεινές πινακίδες. Το Σαν Χοσέ, η πρωτεύουσα, είναι ένα άντρο από καζίνο, στριπτιζάδικα και πόρνες σε κάθε γωνία. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τις υψηλές -για τα δικά μας μέτρα- τιμές, μας έκαναν να τη διασχίσουμε και να μπούμε γρήγορα στον Παναμά, ο οποίος μας φάνηκε αρκετά διαφορετικός με το «καλημέρα». Περίεργη χώρα, με μεγάλες αντιθέσεις και ιστορία άμεσα συνδεδεμένη με τη διώρυγα και την αμερικανική παρουσία. Ο Παναμάς ήταν αποικία των ΗΠΑ, τουλάχιστον μέχρι το 1999, οπότε οι Αμερικανοί παρέδωσαν το κανάλι και άδειασαν τις στρατιωτικές βάσεις τους. Η αμερικανοποίηση της χώρας, ωστόσο, παραμένει εμφανής. Η πόλη του Παναμά είναι ουσιαστικά μια πόλη-κράτος με ανάπτυξη που δεν έχει καμία σχέση με το υπόλοιπο της χώρας. Έξω από αυτήν, ο Παναμάς πατάει με τα δύο πόδια στον τρίτο κόσμο. Η πληθώρα BMW X6 και Porsche Cayenne και οι αστραφτεροί ουρανοξύστες της πρωτεύουσας έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις παράγκες της Κολόν, με τους ρακένδυτους ιθαγενείς της περιοχής Νταριέν και τους φτωχούς ψαράδες του αρχιπελάγους Κούνα Γιάλα. Το πιο γοητευτικό κομμάτι της χώρας είναι ανατολικά της διώρυγας. 300 χιλιόμετρα από την πόλη του Παναμά, η Panamericana σταματά εκεί όπου ξεκινά η ζούγκλα του Νταριέν. Το περιβόητο Νταριέν Γκαπ παραμένει μία από τις πιο σκοτεινές και επικίνδυνες περιοχές της Γης, γεμάτη φυτείες κοκαΐνης, και τόπος αντιπαράθεσης αριστεριστών ανταρτών με παραστρατιωτικές ομάδες της Κολομβίας, που βρίσκονται σε συνεχή πόλεμο μεταξύ τους εδώ και δεκαετίες, με στόχο τον έλεγχο του εμπορίου λευκής σκόνης. Για αυτούς τους λόγους, κυρίως, παρά για την προστασία του περιβάλλοντος, δρόμος δε φτιάχτηκε ποτέ ανάμεσα στην Κολομβία και στον Παναμά. Έτσι, χρειαστήκαμε δέκα ημέρες και αρκετή υπομονή με το γραφειοκρατικό κράτος για να βάλουμε το Discovery σε κοντέινερ και να το βρούμε στην Καρταχένα της Κολομβίας. Ναι, είμαστε πλέον στη Νότια Αμερική, το τελευταίο κομμάτι αυτής της περιπέτειας ζωής, που κοντεύει να κλείσει χίλιες ημέρες. Ούτε εμείς οι ίδιοι δεν το πιστεύουμε..._ Α. Τ.
ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ...
Ως Έλληνες, δε χρειαζόμαστε βίζα στις χώρες της Κεντρικής Αμερικής. Η είσοδος με αυτοκίνητο περιπλέκεται, ωστόσο, καθώς το πολύπτυχο της FIA που εκδίδει η ΕΛΠΑ δεν αναγνωρίζεται. Ορίστε, λοιπόν, ένα συνοπτικό εγχειρίδιο συνόρων από το Μεξικό μέχρι τον Παναμά:
Μεξικό
Το αυτοκόλλητο σήμα κυκλοφορίας κοστίζει 920 πέσος (48 ευρώ) με 6μηνη διάρκεια. Υποχρεωτική είναι η ασφάλεια για τρίτους, η οποία μας κόστισε 82 δολάρια (55 ευρώ) για 1 μήνα.
Μπελίσε
Πριν μπεις στη χώρα πληρώνεις 10 τοπικά δολάρια (3,5 ευρώ) για απολύμανση. Οι διατυπώσεις στην αστυνομία και στο τελωνείο είναι διαφανείς και δωρεάν. Υποχρεωτική η ασφάλεια αυτοκινήτου (4 ευρώ/ημέρα). Στην έξοδο από τη χώρα πληρώνεις 25 USD (17 ευρώ)/διαβατήριο για διατυπώσεις, συν 6 USD (4 ευρώ) περιβαλλοντικό φόρο.
Γουατεμάλα
Στο τμήμα αλλοδαπών μας ζήτησαν 2 δολάρια/διαβατήριο, χωρίς απόδειξη. Να μην τα δώσετε! Η έκδοση προσωρινής άδειας αυτοκινήτου κοστίζει 40 κετζάλ (3,8 ευρώ). Στην έξοδο φροντίστε να βάλουν σφραγίδα εξόδου στην άδεια πριν μπείτε στο Ελ Σαλβαδόρ, αλλιώς θα σας γυρίσουν πίσω.
Ελ Σαλβαδόρ
Οι διατυπώσεις προσωρινής άδειας κυκλοφορίας μας κόστισαν μόνο 5 USD (3,5 ευρώ), αλλά μπορεί να πάρουν ώρες. Υπολογίστε, τουλάχιστον, μία ώρα διατυπώσεων για κάθε αυτοκίνητο... Στα σύνορα παντού υπάρχουν πινακίδες κατά της διαφθοράς, ώστε οι υπάλληλοι να μη δέχονται «μίζες».
Ονδούρα
Για κάθε σφραγίδα διαβατηρίου πληρώνεις 3 USD (2 ευρώ). Η προσωρινή άδεια κυκλοφορίας αυτοκινήτου κοστίζει 35 USD (24 ευρώ), τα οποία καταθέτεις στο τοπικό κατάστημα τραπέζης. Αν φτάσεις στα σύνορα εκτός μετά τις 3 μ.μ., οπότε κλείνει η τράπεζα, υπάρχει περίπτωση να κολλήσεις εκεί, αν ο υπάλληλος δε δεχτεί να πάρει ο ίδιος τα χρήματα. Ασφάλεια αυτοκινήτου προαιρετική.
Νικαράγουα
Η σφραγίδα στο διαβατήριο κοστίζει 7 USD (5 ευρώ). Η προσωρινή άδεια κυκλοφορίας με ισχύ 1 μήνα είναι δωρεάν. Η ασφάλεια αυτοκινήτου είναι υποχρεωτική και κοστίζει 12 USD (8 ευρώ).
Κόστα Ρίκα
Ξεκάθαρες οι διαδικασίες παντού. Πληρώνεις 2 USD/διαβατήριο για τις σφραγίδες και 4 USD για απολύμανση του αυτοκινήτου. Η άδεια κυκλοφορίας εκδίδεται, αφού πληρώσεις 8.000 κολόν (10 ευρώ) για ασφάλεια αυτοκινήτου με ισχύ 3 μηνών.
Παναμάς
Πληρώνεις 1 USD τουριστικό φόρο για κάθε διαβατήριο, συν 1 δολάριο για απολύμανση αυτοκινήτου. Η άδεια κυκλοφορίας είναι δωρεάν, όμως εκδίδεται μόνο εφόσον προμηθευτείς ασφάλεια, που κοστίζει 15 USD (11 ευρώ).
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ DISCOVERY
Χλμ. Discovery: 141.322 Χλμ. ταξιδιού: 132.322 Χλμ. διαδρομής: 6.163 Λίτρα ντίζελ: 895 Κατανάλωση: 14,5 λίτρα/100 χλμ.
Το Discovery πρέπει να πάσχει από τη νόσο των ορειβατών! Από το Χιούστον και μετά, όπου οι μηχανικοί αποσυνέδεσαν το ένα φλοτέρ στάθμης καυσίμου στο ρεζερβουάρ (το οποίο είχε πάθει σοκ από το ατύχημα...), όποτε ανεβήκαμε στα 1.500 μ. υψόμετρο, ο κινητήρας έμπαινε σε λειτουργία ασφαλείας, όταν ζεσταινόταν - προφανώς λόγω μεγαλύτερων αναγκών σε καύσιμο. Στο επίπεδο της θάλασσας, το πρόβλημα εξαφανιζόταν, οπότε σε όλη την Κεντρική Αμερική -όπου κινούμασταν στα πεδινά- δεν είχαμε το παραμικρό πρόβλημα. Η κατανάλωση, βέβαια, ήταν αισθητά αυξημένη, λόγω τόσο του επιπλέον βάρους (ήμασταν τέσσερις στο αυτοκίνητο) όσο και των συνθηκών οδήγησης σε μικρούς δρόμους με έντονη κίνηση. Στον Παναμά κάναμε σέρβις πριν από τα 10.000 χλμ. στην PMG, το επίσημο συνεργείο Land Rover, που είναι το πιο οργανωμένο σε όλη την Κεντρική Αμερική. Ο Παναμάς είναι η μόνη χώρα που εισάγει πετρελαιοκίνητο Discovery3. Λόγω κλιματικών συνθηκών (εκεί πάντα είναι καλοκαίρι), χρησιμοποιούν ημισυνθετικό Castrol 15W-40 (αντί για συνθετικό 5W-30), το οποίο δοκιμάσαμε για πρώτη φορά. Εκεί αλλάξαμε, έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια, το ακριβό (55 ευρώ), αλλά απαραίτητο φίλτρο γύρης στον κλιματισμό.
FAQ
ΝΤΙΖΕΛ: ΜΕΞΙΚΟ: 0,42 ΕΥΡΩ/ΛΤ., ΓΟΥΑΤΕΜΑΛΑ: 2 ΕΥΡΩ/ΓΑΛΟΝΙ, ΚΟΣΤΑ ΡΙΚΑ: 0,67 ΕΥΡΩ/ΛΤ., ΕΛ ΣΑΛΒΑΔΟΡ/ΠΑΝΑΜΑΣ: 2 ΕΥΡΩ/ΓΑΛΟΝΙ, ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΣΙΤΣΕΝ ΙΤΣΑ: 6 ΕΥΡΩ, ΠΑΛΕΝΚΕ/ΤΟΥΛΟΥΜ: 3 ΕΥΡΩ, ΒΑΠΟΡΑΚΙ ΚΙ ΚΟΛΚΕΡ: 3,5 ΕΥΡΩ ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΙΚΑΛ: 13 ΕΥΡΩ, ΒΑΡΚΑ ΝΗΣΙ ΕΛ ΤΙΓΚΡΕ: 1 ΕΥΡΩ, ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ ΣΕΡΟ ΝΕΓΡΟ: 9 ΕΥΡΩ, ΚΑΡΤΑ SIM (ΠΑΝΑΜΑ): 1,5 ΕΥΡΩ, ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗ ΔΙΩΡΥΓΑ: 3,5-6 ΕΥΡΩ, ΒΑΡΚΑ ΓΙΑ ΝΗΣΙ ΚΟΥΝΑ ΓΙΑΛΑ: 4,5 ΕΥΡΩ
1 ευρώ = 18,7 πέσος Μεξικού (MXN) = 2,72 δολάρια Μπελίσε (BZD) = 11,3 Κετζάλ Γουατεμάλας (GTQ) = 1,36 δολάρια ΗΠΑ (USD-Ελ Σαλβαδόρ & Παναμάς) = 25,8 Λεμπίρα Ονδούρας (HNL) = 28,6 Κόρδοβα Νικαράγουας (NIO) = 752 Κολόν Κόστα Ρίκα (www.xe.com, 09/02/2010)
Mundo Maya
Ο πολιτισμός των Μάγιας αναπτύχθηκε μετά το 2000 π.Χ. στην περιοχή από το σημερινό Γιουκατάν μέχρι την Ονδούρα και προκαλεί δέος με την εξέλιξη που παρουσίασε κατά τη χρυσή εποχή του (200-900 μ.Χ.) στους τομείς της αρχιτεκτονικής, της αστρονομίας και των μαθηματικών. Κρυμμένο μυστικό και αντικείμενο αντιπαράθεσης των αρχαιολόγων παραμένουν οι αιτίες που προκάλεσαν την παρακμή των Μάγιας. Κλιματικές συνθήκες, ασθένειες ή εσωτερικά προβλήματα νέκρωσαν τις θαυμαστές τους πόλεις 600 χρόνια πριν από την έλευση των Ισπανών; Οι Μάγιας επέζησαν ως λαός, τα βασίλειά τους χάθηκαν. Μήπως, τελικά, ο ίδιος ο λαός έριξε τους ηγεμόνες του;
Η διώρυγα του Παναμά
Ο Παναμάς δεν οφείλει μόνο την οικονομική ανάπτυξή του στη διώρυγα που έφτιαξαν οι Αμερικανοί το 1914, αλλά και την ίδια την ύπαρξή του. Χωρίς αυτήν, η χώρα θα ήταν μάλλον πολιτεία της Κολομβίας σήμερα. Με την κατασκευή της διώρυγας ασχολήθηκαν πρώτα οι Γάλλοι, αλλά το εγχείρημά τους απέτυχε παταγωδώς και είχε ως συνέπεια το θάνατο 20.000 εργατών από ασθένειες και κατολισθήσεις. Οι Αμερικανοί κατάφεραν τελικά να φέρουν εις πέρας το μεγαλειώδες έργο (με 5.000 νεκρούς επιπλέον...) και να το διαχειριστούν μέχρι το 1999, όταν ο Παναμάς ανέλαβε -έπειτα από χρόνια διαπραγματεύσεων- τα δικαιώματά του. Το κανάλι έχει μήκος 77 χλμ. και διαθέτει μια σειρά από δεξαμενές οι οποίες ανεβάζουν τα πλοία από το επίπεδο του Ειρηνικού 26,5 μ. ψηλότερα στο επίπεδο της τεχνητής λίμνης Γκατούν και τα ξανακατεβάζουν με τον ίδιο τρόπο στον Ατλαντικό. Ένα πλοίο χρειάζεται 8-10 ώρες για να διασχίσει το κανάλι και το κόστος διέλευσης μπορεί να ξεπεράσει τα 300.000 δολάρια για τα μεγαλύτερα φορτηγά. Πάνω από 40.000 πλοία διασχίζουν ετησίως τη διώρυγα, η οποία αποτελεί τη βασικότερη πηγή εσόδων του Παναμά. Ήδη έχει ξεκινήσει η διαπλάτυνσή της και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2014.
9-10/12/2009, 126.560 χλμ., Παλένκε: Η πρώτη μας επαφή με τον πολιτισμό των Μάγιας και με τα mono, τις μαϊμούδες που ουρλιάζουν.
11/12/2009, 127.107 χλμ., Μέριδα: Εδώ συναντάμε τυχαία τη Μαρία, μια Ελληνίδα παντρεμένη με Αμερικανό.
12-13/12/2009, 127.241 χλμ., Τσιτσέν Ιτσά: Το Καστίγιο είναι το πιο εμπνευσμένο οικοδόμημα των Μάγιας.
14/12/2009, 127.629 χλμ., Τουλούμ: Η Βούλα μένει άγρυπνη, καθώς διανυκτερεύουμε στη φύση, κοντά στην Πούντα ¶λεν, την προστατευμένη χερσόνησο μετά το Τουλούμ.
15-16/12/2009, 127.962 χλμ., Τσετουμάλ: Στο πιο όμορφο κάμπινγκ του Μεξικού μια τρομερή καταιγίδα μας αναγκάζει να κοιμηθούμε μέσα στο Discovery.
17/12/2009, 128.155 χλμ., Κι Κόλκερ-Μπελίσε: Παρκάρουμε το αυτοκίνητο στην Μπελίζ Σίτι και πάμε στο νησάκι Κόλκερ. Αστακό για δείπνο με 8 ευρώ, παρακαλώ!
18/12/2009, 128.275 χλμ., Σουναντουνίτς: Διανυκτερεύουμε μέσα στη ζούγκλα, δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο των Μάγιας.
19-20/12/2009, 128.385 χλμ., Τικάλ-Γουατεμάλα: Παραλαμβάνουμε το Δημήτρη και τη Θέπη και επισκεπτόμαστε υπό βροχήν το Τικάλ.
21/12/2009, 129.019 χλμ., Αντίγκουα: Διασχίζουμε τη Γουατεμάλα και διανυκτερεύουμε στην πιο όμορφη πόλη της χώρας, στη σκιά τριών ηφαιστείων.
22/12/2009, 129.272 χλμ., Ελ Τούνκο-Ελ Σαλβαδόρ: Περνάμε τα χειρότερα -ίσως- σύνορα του κόσμου και κατασκηνώνουμε σε κάμπινγκ στον Ειρηνικό ωκεανό.
23/12/2009, 129.311 χλμ., Σαν Σαλβαδόρ: Πολιτισμικό σοκ η κεντρική αγορά της πρωτεύουσας.
24/12/2009, 129.568 χλμ., Ίλα Ελ Τίγκρε-Ονδούρα: Χριστουγεννιάτικο ρεβεγιόν με ψάρι και πυροτεχνήματα σε αυτό το ξεχασμένο νησάκι.
25/12/2009, 129.785 χλμ., Λεόν-Νικαράγουα: Η ηρωική πόλη των Σαντινίστας είναι γεμάτη ζωντάνια σήμερα. Σημειώστε το εκπληκτικό Lazy Bones χόστελ, αν πάτε...
26/12/2009, 129.973 χλμ., Γρανάδα: Η πρώτη πόλη των Ισπανών στην Κεντρική Αμερική είναι άκρως ερωτεύσιμη...
27/12/2009, 130.149 χλμ., Λιβερία-Κόστα Ρίκα: Πολύ ήσυχη δεν είναι η ζωή στην Κόστα Ρίκα;
28/12/2009, 130.355 χλμ., Σαν Χοσέ: Τελευταία νύχτα με τους φίλους μας από την Ελλάδα στο δημοφιλές χόστελ Pangea.
29/12/2009, πετάμε προς Μπουένος ¶ιρες για το Ράλλυ Ντακάρ...
15/1/2010, 130.428 χλμ., Σαν Χοσέ: Πρωί στο Μπουένος ¶ιρες, βράδυ χαμένοι σε πυκνή ομίχλη σε υψόμετρο 2.500 μ. στα κεντρικά υψίπεδα της Κόστα Ρίκα...
16-17/1/2010, 130.569 χλμ., Ντομινικάλ: Αφόρητη ζέστη στα παράλια του Ειρηνικού. Γράφουμε για το περιοδικό όσο άλλοι κάνουν σερφ.
18/1/2010, 130.829 χλμ., Μπόκα Τσίκα-Παναμάς: Κατασκηνώνουμε στην προκυμαία ενός γραφικού λιμανιού που θυμίζει Ελλάδα!
19-22/1/2010, 131.276 χλμ., Πόλη Παναμά: ¶θλος η αποστολή του αυτοκινήτου στην Καρταχένα της Κολομβίας με κοντέινερ. Η δυναμική ελληνική κοινότητα του Παναμά μας υποδέχεται με θέρμη.
23/1/2010, 131.908 χλμ., Νταριέν: Φτάνουμε στη Γιαβίσα, το τελευταίο χωριό του Παναμά στη ζούγκλα Νταριέν. Κατασκηνώνουμε στην αυλή ενός σχολείου.
24/1/2010, 132.247 χλμ., Νησιά Κούνα Γιάλα: Η ιθαγενής ψαράδικη κοινότητα του Παναμά μοιάζει να ζει αιώνες πίσω στα νησάκια του αρχιπελάγους Κούνα Γιάλα.
25-27/1/2010, 132.322 χλμ., Κλέιτον-Παναμά: Το Discovery κλείνεται στο κοντέινερ μαζί με το Peugeot 206 του Μάρτιν και της Αλίνας, δύο αργεντινών ταξιδιωτών. Εμείς κλείνουμε εισιτήρια για την Καρταχένα της Κολομβίας...
INFO
Δείτε πού βρισκόμαστε τώρα στο www.theworldoffroad.com
Με κιθάρα και τραγούδι, ο Καναδός ταξιδιώτης μας ξεπροβόδισε από το Παλένκε. Αξέχαστη στιγμή...
Στη χερσόνησο Πούντα ¶λεν, 60 χλμ. από τον αρχαιολογικό χώρο του Τουλούμ.
Τα ιγκουάνα ανέχονται πλέον τους τουρίστες στον αρχαιολογικό χώρο του Τουλούμ.
Η βουτιά στη «σενότα»...
Τελευταία ψώνια στο Μεξικό με μόλις 8 ευρώ. Best value for money αυτή η χώρα!
Bienvenidos a Guatemala!
Μαμά, κόρη και ο Τσε πανταχού παρών.
Ζωντανά ιγκουάνα πουλούν στις εθνικές οδούς του Ελ Σαλβαδόρ. Η WWF τι γνώμη έχει γι’ αυτό;
Ρολόι Ομπάμα στη Νικαράγουα του Ορτέγκα, παρακαλώ!
Εμπειρία η ανάβαση στο ενεργό Σέρο Νέγρο, μία ώρα έξω από τη Λεόν της Νικαράγουας.
Να κατεβεί κανείς ή να μην κατεβεί;
Ο Ντανιέλ Ορτέγκα είναι παντού, αλλά πλέον αμφισβητείται.
Καλημέρα, Παναμά!
Καθημερινότητα στη φτωχογειτονιά της παλιάς πόλης του Παναμά.
Τα μπλόκα της αστυνομίας είναι πολυάριθμα στο δρόμο προς το Νταριέν, την περιοχή που παράγει το 80% της παγκόσμιας παραγωγής κοκαΐνης...
Δύο φορές σκυλί έλεγξε για ναρκωτικά το Discovery πριν το φορτώσουμε στο λιμάνι της Κολόν στον Παναμά.
Γιαβίσα, το τελευταίο χωριό του Παναμά πριν από τη ζούγκλα του Νταριέν. Εδώ σταματά ο δρόμος...
Οι γυναίκες επιμένουν παραδοσιακά στα ψαροχώρια της Κούνα Γιάλα.
Ηλικιωμένη κυρία της φυλής Εμπέρα στην περιοχή Νταριέν του Παναμά.