Mercedes Racing History
Στο GP Ουγγαρίας η νίκη του Χάμιλτον ξύπνησε μνήμες της παντοδύναμης Mercedes του '30. Ηαγωνιστική της ιστορία, όμως, ξεκίνησε πολύ πιο νωρίς, στην αυγή των αγώνων...
ΤΟ τρίτροχο Benz Patent Motorwagen, με μονοκύλινδρο τετράχρονο κινητήρα 958 κ.εκ. 0,75
ίππων και μέγιστη ταχύτητα 16 χλμ./ώρα, θεωρείται το πρώτο αυτοκίνητο στον κόσμο. Μπορεί
οι επιδόσεις του να μην εντυπωσιάζουν, ωστόσο υπήρξε η απαρχή για μια άνευ προηγουμένου
εξέλιξη, που πραγματοποιήθηκε όχι μόνο πίσω από τα σχεδιαστήρια των κατασκευαστών, αλλά
και στους αγώνες, που σύντομα αναδείχθηκαν σε πεδίο τεχνολογικής αναμέτρησης.
Το Παρίσι-Ρουέν (22/07/1894) υπήρξε ο πρώτος αγώνας αυτοκινήτων (όχι ταχύτητας, αλλά
αξιοπιστίας και μηχανικής ποιότητας) όπου περίπου οι μισοί από τους 21 συμμετέχοντες
χρησιμοποίησαν κινητήρες σχεδιασμένους από την ιδρυθείσα το 1890 Daimler Motoren
Gesellschaft (DMG).
Στο 19ο αιώνα, έχοντας πουλήσει 2.000 αυτοκίνητα, η Benz ήταν αδιαφιλονίκητη κυρίαρχος της
αυτοκινητοβιομηχανίας. Ωστόσο, δεν είχε ενεργή συμμετοχή στο μηχανοκίνητο αθλητισμό, κάτι
που άλλαξε στον 20ό αιώνα. Η Benz απέκτησε φήμη στις ΗΠΑ, όταν το 1911 ο Μπομπ Μπούρμαν
κατέρριψε το ρεκόρ ταχύτητας (228,1 χλμ./ώρα) με την αεροδυναμική Blitzen-Benz των 200
ίππων και των 21,5 λίτρων! Αμέσως μετά τον πόλεμο (1923), η Benz κατασκεύασε το πρώτο
αεροδυναμικό αυτοκίνητο, το Tropfenwagen, σε σχήμα δακρύου, με μεσαία τοποθετημένο
κινητήρα!
Παράλληλα, η DMG επικεντρώθηκε στους υπερτροφοδοτούμενους κινητήρες, με τον Φέρντιναντ
Πόρσε να αναλαμβάνει το σχεδιασμό της αγωνιστικής μονάδας (2λιτρη, 8κύλινδρη, 170 ίππων).
Αυτή η Mercedes κατέκτησε μόνο μία, αλλά πολύ σημαντική νίκη στο πρώτο Γερμανικό GP (στο
AVUS του Βερολίνου), με τον νεαρό τότε και θρύλο μετέπειτα Ρούντολφ Καρατσιόλα στο τιμόνι
να κερδίζει τις εντυπώσεις.
Μόλις δύο εβδομάδες πριν από αυτήν τη νίκη, είχε ολοκληρωθεί η επιτακτική, λόγω
οικονομικής κρίσης, συγχώνευση της DMG με την Benz, δημιουργώντας τη Mercedes-Benz. Η
καινούργια εταιρεία δεν αναλώθηκε στην εξέλιξη αυτοκινήτων GP, αλλά υποστήριζε
ημιεργοστασιακές συμμετοχές στους αγώνες σπορ αυτοκινήτων. Ο Καρατσιόλα επικράτησε στο
βροχερό Tourist Trophy του 1929, ανακηρύχθηκε Πρωταθλητής Αναβάσεων Ευρώπης τα δύο επόμενα
χρόνια και κέρδισε στο Mille Miglia του 1931, σημειώνοντας την πρώτη νίκη μη ιταλικού
αυτοκινήτου στον αγώνα.
Το 1931 ήταν και η χρονιά που η Mercedes-Benz προσέγγισε τον Αδόλφο Χίτλερ. Αργότερα το
ίδιο έκαναν και οι οδηγοί Χανς Στουκ και Μάνφρεντ φον Μπράουχιτς. Ο Χίτλερ υποσχέθηκε
οικονομική υποστήριξη μόλις ανέβαινε στην εξουσία. Με τους κανονισμούς για τα αυτοκίνητα
Grand Prix να θεσμοθετούνται το 1932, η Mercedes, με τους τεχνικούς Χανς Νίμπελ, ¶λμπερτ
Χέες (πλαίσιο) και Ότο Σίλινγκ-Μαξ Βάγκνερ (κινητήρας), ξεκίνησαν να εργάζονται επάνω στη
W25. O Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία τον Ιανουάριο του 1933 και αμέσως ανήγγειλε την
αυτοκινητική επανάσταση που είχε στο μυαλό του για τη Γερμανία. Mercedes και Auto Union
μοιράστηκαν την οικονομική υποστήριξη της ναζιστικής κυβέρνησης και κατασκεύασαν
εξωπραγματικά αυτοκίνητα.
Το 1934 η W25 ήταν έτοιμη, με τον 3,4 λίτρων 8κύλινδρο υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα της να
αποδίδει 325 ίππους στις 5.500 σ.α.λ. Παρουσίαζε πρωτοποριακές ανεξάρτητες εμπρός
αναρτήσεις με ψαλίδια, υδραυλικά φρένα και είχε τη μετάδοση τοποθετημένη πίσω. Η W25
νίκησε στο ντεμπούτο της στο Έιφελρενεν του Νίρμπουργκρινγκ τον Ιούνιο του 1934 με τον φον
Μπράουχιτς στο τιμόνι. Ο Λουίτζι Φατζιόλι επικράτησε στο Coppa Acerbo και στο Ισπανικό GP,
ενώ μοιράστηκε τη νίκη με τον Καρατσιόλα στο GP της πατρίδας του, Ιταλίας.
Το 1935 αναβίωσε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Οδηγών, το οποίο κατέκτησε ο Ρούντολφ Καρατσιόλα
με την αναβαθμισμένη W25, επικρατώντας σε τέσσερις από τους επτά αγώνες που προσμετρούσαν.
Η Mercedes κατέκτησε συνολικά εννέα νίκες εκείνη τη χρονιά, κάνοντας το «1-2-3» στο
Ισπανικό GP. Το 1936 η περαιτέρω εξέλιξη της W25Κ (ο κινητήρας ξεπέρασε τα 4,0 λίτρα και
τους 400 ίππους) δεν απέδωσε καρπούς, και ο Καρατσιόλα κατέκτησε μόνο δύο νίκες (στο
βρεγμένο Μονακό και στην Τυνησία), καθώς η Mercedes αποχώρησε από την αγωνιστική δράση
προς το τέλος της σεζόν, για να επικεντρωθεί στην εξέλιξη του επόμενου «όπλου» της.
Η σχεδιασμένη από τον Ρούντολφ Ούλενχαουτ W125 ήταν ένα 8κύλινδρο θηρίο 5,6 λίτρων και
απέδιδε κάτι λιγότερο από 600 ίππους (τιμές που θα ξεπερνιούνταν μόνο τη δεκαετία του
'80)! Η Mercedes μετέβαλε τον τρόπο υπερτροφοδότησης του κινητήρα αλλάζοντας τα
καρμπιρατέρ από πίεσης σε αναρρόφησης, κάτι που επέτρεψε την αύξηση ισχύος κατά 30% στις
χαμηλές στροφές και κατά 11% στις υψηλές, αλλά αφαίρεσε το θρυλικό ουρλιαχτό των κινητήρων
της εταιρείας μέχρι τότε. Διέθετε de Dion πίσω άξονα, ράβδους στρέψης αντί για ελατήρια
στις αναρτήσεις, πιο άκαμπτο πλαίσιο και κιβώτιο μόνιμης εμπλοκής γραναζιών! Με τη W125 ο
Καρατσιόλα κατέκτησε το δεύτερο ευρωπαϊκό τίτλο του, επικρατώντας σε τρεις από τους πέντε
αγώνες που προσμετρούσαν στο πρωτάθλημα, και η ομάδα έκανε το «1-2-3-4» στη βαθμολογία, με
έξι νίκες, εννέα δεύτερες θέσεις και 5 τρίτες.
Οι κανονισμοί του 1938 μείωσαν τη χωρητικότητα των κινητήρων της Mercedes κατά 46%, αλλά η
εταιρεία αποφάσισε να εξελίξει έναν υπερτροφοδοτούμενο V12 (60 μοιρών) με διπλό
καρμπιρατέρ για τη W154, που παρήγε 425 ίππους στις 7.800 σ.α.λ. Έπειτα από μια
ντροπιαστική ήττα στο Πο, η Mercedes κυριάρχησε στη σεζόν (έξι νίκες, έξι δεύτερες θέσεις,
πέντε τρίτες σε εννέα αγώνες), με τον Καρατσιόλα να κατακτά τον τρίτο του τίτλο. Η W154
χρησιμοποιήθηκε και το 1939, με τροποποιημένο αμάξωμα. Σε αυτήν παρουσιάστηκε ο κινητήρας
M163 με υπερτροφοδότηση δύο σταδίων, που ανέβασε την ιπποδύναμη στους 480 ίππους και την
τελική ταχύτητα στα 330 χλμ./ώρα. Για αυτόν το λόγο, το αυτοκίνητο αναφέρεται λανθασμένα
αρκετά συχνά ως «W163». Το ποιος είναι ο κάτοχος του τίτλου εκείνης της χρονιάς παραμένει
ακόμη αμφισβητήσιμο, καθώς δεν υπήρξε επίσημη ανακοίνωση αποτελεσμάτων. Ο Χέρμαν Λανγκ
ήταν ο καλύτερος οδηγός της σεζόν, και ο πρόεδρος της γερμανικής αγωνιστικής λέσχης τον
ανακήρυξε πρωταθλητή, ωστόσο, αν είχε ακολουθηθεί το βαθμολογικό σύστημα που τέθηκε σε
εφαρμογή το 1937 (υπήρξε πρόταση αλλαγής του, αλλά τίποτα επίσημο), τον τίτλο θα κέρδιζε ο
Χέρμαν Μιούλερ της Auto Union.
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έθεσε τέλος στις αγωνιστικές δραστηριότητες για αρκετά χρόνια.
Μετά τη θεσμοθέτηση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Formula 1 το 1950, η Mercedes επέλεξε να
επιστρέψει στους αγώνες το 1954, υπό τους κανονισμούς ατμοσφαιρικών κινητήρων 2,5 λίτρων.
Με τεράστιο για την εποχή budget, η Mercedes δημιούργησε τη W196, η οποία διέθετε ψεκασμό
καυσίμου, σύστημα άμεσης ανάφλεξης στο θάλαμο καύσης (στον οποίο το ιδιαίτερα διαβρωτικό
για τα μέταλλα καύσιμο εισερχόταν με πίεση 100 κιλά/τ.εκ.) και δεσμοδρομικές βαλβίδες στον
8κύλινδρο κινητήρα των 280 ίππων (στις 8.500 σ.α.λ.). Έκανε το ντεμπούτο της λίγο
καθυστερημένα, αλλά με απόλυτη επιτυχία, σημειώνοντας νίκη στο Γαλλικό GP του 1954, όπου
οι Χουάν Μανουέλ Φάντζιο και Καρλ Κλινγκ έκαναν το «1-2» με αεροδυναμικό αμάξωμα παρόμοιο
αυτού που «φόρεσε» η W125 στο AVUS το 1937. Ο Φάντζιο γρήγορα συμβούλεψε την ομάδα να
κατασκευάσει και μια κανονική έκδοση του μονοθεσίου με ακάλυπτους τροχούς για τις πιο
στενές πίστες και, εντέλει, από τους επτά αγώνες στους οποίους συμμετείχε η Mercedes το
1954, κέρδισε τους πέντε, και ο Αργεντινός οδηγός στέφθηκε για δεύτερη φορά πρωταθλητής.
Το 1955, με την προσθήκη του Στέρλινγκ Μος, η Mercedes ήταν ανίκητη παντού, εκτός από το
Μονακό στην F1. Με την 300SLR (τροποποιημένη έκδοση της W196 για αγώνες σπορ αυτοκινήτων),
ο Μος πέτυχε μια ιστορική νίκη στο Mille Miglia, με συνοδηγό τον δημοσιογράφο Ντένις
Τζένκινσον, που χρησιμοποίησε πρώτος σημειώσεις πορείας. Ωστόσο, εκείνη τη χρονιά συνέβη
και η τραγωδία του Le Mans. Το πιο φρικιαστικό ατύχημα στην ιστορία του μηχανοκίνητου
αθλητισμού πήρε μαζί του 84 ζωές, όταν φλεγόμενα κομμάτια της Mercedes του Πιερ Λεβέκ
προσγειώθηκαν στις κερκίδες... Η τραγωδία αυτή έθεσε τέλος στις αγωνιστικές προσπάθειες
της Mercedes για τρεις δεκαετίες.
Το 1984 η Mercedes επέλεξε την κατασκευάστρια πλαισίων Sauber (ιδρυθείσα το 1970) για να
επιστρέψει στην αγωνιστική δράση. Η Sauber C8 του 1985 συμμετείχε στις 24 Ώρες του Μαν
χρησιμοποιώντας έναν 5λιτρο τούρμπο V8 κινητήρα της Mercedes. Την επόμενη χρονιά οι Ανρί
Πεσκαρολό και Μάικ Θάκγουελ έφεραν την πρώτη νίκη της συνεργασίας σε αγώνες σπορ
αυτοκινήτων. Το 1988 οι Sauber Mercedes C9 κατέκτησαν πέντε νίκες στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα
Σπορ Αυτοκινήτων. Την επόμενη χρονιά τα ασημί βέλη έκαναν την επιστροφή τους, καθώς οι C9
με το χαρακτηριστικό χρώμα νίκησαν στο Λε Μαν και κατέκτησαν τον τίτλο του 1989. Το ίδιο
συνέβη και το 1990, που τα αυτοκίνητα λέγονταν πλέον «Mercedes» (οκτώ νίκες σε εννέα
αγώνες, αλλά ξέφυγε το Λε Μαν) και η εταιρεία παρουσίασε μια ομάδα νέων οδηγών, αστέρας
της οποίας ήταν ο Μίκαελ Σουμάχερ. Ο Γερμανός, που την επόμενη χρονιά με λεφτά της
Mercedes «αγόρασε» το κόκπιτ της Jordan όταν έγινε διαθέσιμο και εισήλθε στον αστερισμό
της F1, πέρασε στη συνέχεια το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του νικώντας τη Mercedes.
Μια κακή σεζόν το 1991 και η ελάχιστη κάλυψη του πρωταθλήματος έπεισαν τη Mercedes να
κάνει το βήμα προς την F1. Εμπιστεύθηκε στον Sauber το εγχείρημα χτίζοντας ένα εργοστάσιο
στο Χίνβιλ της Ελβετίας, και θα ονόμαζε την ομάδα «Mercedes», αλλά εντέλει απέσυρε την
επωνυμία της, καθώς μια τέτοια κίνηση θα ήταν προκλητική εν μέσω οικονομικής κρίσης. H
Sauber με την οικονομική υποστήριξη της Mercedes έκανε το ντεμπούτο της στην F1 το 1993,
χρησιμοποιώντας κινητήρες... Ilmor (κατασκευάστρια κινητήρων IndyCar). Υπήρχε μόνο μια
μικρή αναγραφή στο αμάξωμα, «Powered by Mercedes-Benz». Αν η Sauber δεν ολοκλήρωνε τη
δεύτερη σεζόν της στην F1 στους πέντε πρώτους του πρωταθλήματος Κατασκευαστών, κινδύνευε
να χάσει την υποστήριξη της Mercedes, και αυτό ακριβώς συνέβη όταν η McLaren,
απογοητευμένη από τη συνεργασία της με την Peugeot, άρχισε να ψάχνει προμηθευτή κινητήρων
ενόψει του 1995.
Η πρώτη σεζόν συνεργασίας δεν πήγε πολύ καλά, αφού πλαίσιο και κινητήρας δεν ήταν
κορυφαία, και η Philip Morris επέμενε στην πρόσληψη του 42χρονου Νάιτζελ Μάνσελ. Το 1996
τα πράγματα βελτιώθηκαν, με περισσότερες παρουσίες στο βάθρο, και το 1997 η McLaren έκανε
ένα σημαντικό βήμα: προσέλαβε τον ¶ντριαν Νιούι, ο οποίος, εκμεταλλευόμενος τις σημαντικές
αλλαγές στους τεχνικούς κανονισμούς, έφερε την ομάδα και πάλι στην κορυφή, κατακτώντας
αμφότερους τους τίτλους με τα ασημί -πλέον- βέλη της! Το 1999 ο Μίκα Χάκινεν κατέκτησε το
δεύτερο τίτλο του, αλλά η McLaren έχασε τη μάχη κατασκευαστών με τη Ferrari, η οποία θα
κυριαρχούσε την επόμενη πενταετία με τον Σουμάχερ. Αν και σταθερή διεκδικήτρια, η McLaren-
Mercedes θα περίμενε μέχρι το 2008 για να ξαναδεί πρωτάθλημα.
Ωστόσο, το 2009 η Brawn, μια ομάδα που επέζησε από τις στάχτες της Honda, κατέκτησε το
πρωτάθλημα με τον κινητήρα της Mercedes χωρίς να έχει τις υποδομές της McLaren. To γεγονός
αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από τη γερμανική εταιρεία, που αποφάσισε να διακόψει τη
συνεργασία της με τη McLaren και να αγοράσει την ομάδα της Brawn. H Mercedes επέστρεψε
στην F1 ως κατασκευαστής το 2010, έπειτα από 55 χρόνια απουσίας, και μάλιστα με τον Μίκαελ
Σουμάχερ, αν και δεν επρόκειτο για έναν παραδεισένιο γάμο. Ο Νίκο Ρόζμπεργκ κατέκτησε την
πρώτη νίκη της ομάδας το 2012, και τον προηγούμενο μήνα το νέο μεταγραφικό απόκτημα της
ομάδας, ο Λιούις Χάμιλτον, πήρε την πρώτη του νίκη με τα χρώματά της. Επόμενος στόχος: ο
τίτλος!_ Φ. Λ.
Το αστέρι
Οι γιοι του Γκότλιμπ Ντάιμλερ, Πολ και ¶ντολφ, έψαχναν το 1909 να βρουν ένα καινούργιο
λογότυπο για τη Mercedes, και κατέληξαν στο αστέρι τριών ακτίνων, αφού αυτό το σύμβολο
είχε επιλέξει για να τους δείξει το σπίτι της οικογένειας σε μια καρτ ποστάλ που τους είχε
στείλει. Το αστέρι συμβολίζει το όραμα του Γκότλιμπ για τη χρήση κινητήρων Daimler σε γη,
αέρα και νερό.
Ασημί βέλη
Ο ¶λφρεντ Νοϊμπάουερ, ο άνθρωπος που εφηύρε το 1926 -και δικαίωσε απόλυτα- το ρόλο του
μάνατζερ αγωνιστικής ομάδας όταν κατάλαβε ότι δεν κάνει για οδηγός αγώνων, ήταν γνωστός
για τις... μυθοπλασίες του. Μία από αυτές είναι και τρόπος υιοθέτησης του ασημί χρώματος
στα αγωνιστικά αυτοκίνητα της Mercedes. O Νοϊμπάουερ υποστήριξε ότι στον πρώτο της αγώνα
(Νίρμπουργκρινγκ 03/06/1934) η W25 της Mercedes βρέθηκε ένα κιλό πιο βαριά από το ανώτατο
όριο των 750 κιλών. Συνεπώς, ο Νοϊμπάουερ μαζί με τον οδηγό Μάνφρεντ φον Μπράουχιτς
αποφάσισαν να αφαιρέσουν τη λευκή μπογιά του αυτοκινήτου (που ήταν το επίσημο αγωνιστικό
χρώμα της Γερμανίας από το 1900), αφήνοντας το φυσικό ασημί του αμαξώματος αλουμινίου.
Ωστόσο, εκείνος ο αγώνας πραγματοποιήθηκε χωρίς ανώτατο όριο βάρους! Αν και ασημί Mercedes
είχαν εμφανιστεί και πιο παλιά, η νίκη του φον Μπράουχιτς στο AVUS το 1932 με μια ασημί
SSK είχε κάνει έναν ραδιοφωνικό εκφωνητή να επινοήσει τον όρο «ασημί βέλη», τον οποίο η
Mercedes υιοθέτησε το 1934.