Με τη Ferrari να διαφημίζει το ‘Mission Winnow’ της Philip Morris και τη McLaren να συνάπτει συμφωνία με την British American Tobacco, είναι φανερό πως οι καπνοβιομηχανίες βρίσκουν ξανά τρόπο να έχουν θέση στην F1. Το ερώτημα είναι, πώς το καταφέρνουν.
Τον Νοέμβριο του 2001, η FIA ανακοίνωσε πως, με το τέλος της σεζόν του 2006, τελειώνει και μία περίοδος 30 και πλέον χρόνων παρουσίας των καπνοβιομηχανιών στη Formula 1. Οι νόμοι που έχουν ψηφιστεί σε Ε.Ε., ΗΠΑ και άλλα κράτη που επισκεπτόταν η F1, καθιστούσαν τη διαφήμιση του τσιγάρου απαγορευτική σε μεγάλο μέρος του προγράμματος. Οι εξαιρέσεις χρόνο με τον χρόνο ήταν όλο και λιγότερες, ώσπου επτά χρόνια μετά, τα καπνά ήταν οριστικά παρελθόν.
Αυτό ανάγκασε σχεδόν το σύνολο του gridνα τροποποιεί, όποτε χρειαζόταν, τα liveries των μονοθεσίων, με τη Ferrari, τη McLaren και τη Jordan να είναι μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού του «καμουφλάζ».
Μέχρι το 2008, μόνο η Ferrari είχε διατηρήσει υπόνοια διαφήμισης τσιγάρου, αφού είχε ακόμα το περίφημο ‘barcode’ στα μονοθέσιά της, αντί να αναγράφεται η επωνυμία της Marlboro. Ακόμα κι αυτή, όμως, το 2010 άλλαξε όνομα, livery και πέρασε (όπως και οι περισσότερες ομάδες) σε χορηγίες από τον τομέα της τεχνολογίας, των τηλεπικοινωνιών ή των τραπεζών (βλ. Santander).
Ωστόσο, οι εταιρείες καπνού, φεύγοντας, πήραν μαζί τους και τα εκατοντάδες εκατομμύρια που επένδυαν στο σπορ. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, πάνω από 350 εκ. δολάρια ήταν το ποσό των χορηγιών τόσο στην F1, όσο και στο WRC (παλαιότερα), και όταν αυτά τα χρήματα ξαφνικά χαθούν, το «κυνήγι» για νέους σπόνσορες ξεκινά.
Τα τελευταία 10 χρόνια, όλες οι ομάδες μπόρεσαν να καλύψουν αρκετά ικανοποιητικά αυτό το κενό, συνδέοντας το όνομά τους με τον χώρο της τεχνολογίας (η McLaren με τη Vodafone, το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα), αλλά και με την βιομηχανία αλκοόλ (Williams-Martini το παράδειγμα εδώ).
Τίποτα, όμως, δεν μπόρεσε να συγκριθεί με το «ρευστό» από τα… τσιγάρα. Κι αυτό θα το παραδεχτεί πρώτη η Ferrari.
Η Scuderia υπήρξε (και παραμένει) η μοναδική ομάδα που διατήρησε άρρηκτες τις σχέσεις με την χορηγό που αναγκάστηκε να απολέσει, την Philip Morris. Και αυτό το πέτυχε, αφού ήρθε σε μία ιδιαίτερα επικερδή συμφωνία τόσο για την ίδια, όσο και για την PMI.
Η Philip Morris συνέχισε να διατηρεί τη θέση της στους χορηγούς της Ferrari, αλλά πωλούσε τον διαφημιστικό χώρο που θα καταλάμβανε η ίδια σε τρίτες εταιρείες – παράδειγμα, η κινεζική Weichai. Με αυτόν τον τρόπο, τόσο οι Ιταλοί, όσο και οι «τσιγαράδες» βγάζουν καθαρό κέρδος.
Επιπλέον, σε αρκετές χώρες του πλανήτη, δεν απαγορεύεται η διαφήμιση τσιγάρων. Αυτό σημαίνει πως, Ferrari και Marlboro μπορούν να συνυπάρχουν, σε διαφημιστικές καμπάνιες όπως αυτή που υπάρχει –μεταξύ άλλων κρατών- και στη Ρουμανία. Σε αυτήν, απεικονίζεται ο Vettel και, φυσικά, ένα πακέτο Marlboroστην άκρη.
Φαινόμενο ‘Mission Winnow’
Από το περυσινό Ιαπωνικό GP, η PMI βρήκε ξανά τρόπο να διαφημίζεται στα μονοθέσια της αγαπημένης της Scuderia. Το brand της Mission Winnow, που υπόσχεται ένα μέλλον μακριά από τα προϊόντα καπνού και όλες τις επιβλαβείς για τον καταναλωτικό κοινό συνέπειές τους, δέσποζε στην SF71H, ενώ για φέτος, η ομάδα μετονομάστηκε σε ‘Scuderia Ferrari Mission Winnow’, δείχνοντας τις προθέσεις των δύο εταιρειών, και πόσο σημαντική είναι αυτή η χορηγία – πόσο βαθιές είναι οι ρίζες της.
Ουσιαστικά, η Philip Morris βρήκε ένα «παραθυράκι» στους κανονισμούς, και το εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο. Το κανονιστικό πλαίσιο απαγορεύει την διαφήμιση τσιγάρων, όχι τη διαφήμιση των καπνοβιομηχανιών. Εν ολίγοις, αν η PMI ή η οποιαδήποτε καπνοβιομηχανία θελήσει να διαφημιστεί ξανά στην F1, θα πρέπει να το κάνει με ένα brand που δεν θα αφορά καπνό. Εύκολο, όταν μιλάμε για εταιρείες με προϋπολογισμό δισεκατομμυρίων και με ένα marketing team που θα κάνει τα πάντα για να μπορέσει να προβάλλει την εταιρεία του σε ένα τόσο μεγάλο κοινό όσο είναι αυτός της Formula 1.
Μόνο «κώλυμα», οι αντιδράσεις των εκάστοτε αρχών, όπως φάνηκε και από την έρευνα που άνοιξε η Αυστραλία και η Περιφέρεια της Βικτώρια. Σύμφωνα με τους αρμόδιους φορείς, η Mission Winnowε ίναι απλώς μία «βιτρίνα» της Marlboro, ένα τέχνασμα της PMI να συνεχίσει να διαφημίζει το μεγαλύτερο και πιο επιτυχημένο brand του ομίλου της.
Και, μπορεί να έχουν δίκιο. Αλλά, αν δεν μπορέσουν να το αποδείξουν, δεν θα μπορέσουν να αναγκάσουν τη Ferrari να αποχωριστεί τα logos από τα μονοθέσιά της για τον αγώνα της Μελβούρνης.
Αυτό κατάλαβε ο δαιμόνιος Zak Brown, CEO της McLaren, και σύναψε συμφωνία με την British American Tobacco για τη νέα χρονιά. Η πάλαι ποτέ ιδιοκτήτρια ομάδας στην F1 (την περίοδο 1999-2004) είχε αποχωρήσει λίγο πριν την απαγόρευση των καπνών, όπως και όλες οι αντίστοιχες εταιρείες. Όμως τώρα, αναγνωρίζει πως υπάρχει τρόπος να γίνουν τα πράγματα διαφορετικά, να προσαρμοστούν οι καπνοβιομηχανίες στο παρόν, στις απαιτήσεις και τους περιορισμούς του.
Σε αυτό, δεν μπορεί να «βάλει φρένο» ούτε η FIA, ούτε κάποιος κρατικός φορέας. Αν οι αυστραλιανές αρχές αποδείξουν κάποια σχέση της Mission Winnow με την Marlboro ή με οποιοδήποτε προϊόν καπνού, ίσως δημιουργηθεί δεδικασμένο και τα πράγματα αλλάξουν.
Αλλά, όλοι είναι αθώοι, μέχρι αποδείξεως του εναντίου._Δ.Μ.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
