Έλλειψη οδηγικής παιδείας, κακό επαρχιακό οδικό δίκτυο, προβληματικές υποδομές και κακοτεχνίες μαζί με το κυνήγι του εύκολου κέρδους χωρίς ιδιαίτερα έξοδα συνθέτουν στη χώρα μας ένα αυτοκαταστροφικό παζλ…
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, όλοι μας διαπιστώναμε με ανακούφιση τη μείωση των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων, ελπίζοντας πως κάτι αρχίζει να πηγαίνει προς το καλύτερο στο θέμα αυτό. Στην άκρη του μυαλού μας είχαμε ασφαλώς το γεγονός ότι η λόγω κακοδιαχείρισης κρατική οικονομική κρίση βρισκόταν στο ζενίθ της, περιορίζοντας ακόμα και τις οδικές μετακινήσεις. Όμως, πιστεύαμε ότι αυτή η νέα κατάσταση θα διατηρούνταν και μετά. Ως το καλοκαίρι του 2019 οι ελπίδες μας διαψεύστηκαν τραγικά, αφού, παρά την όποια σχετική βελτίωση στον οικονομικό τομέα, τα τροχαία δυστυχήματα επανήλθαν δυναμικά στο προσκήνιο. Κι επειδή κάθε ατύχημα δεν οφείλεται σε ένα μόνο παράγοντα, αλλά σε συνδυασμό πολλών που στη δεδομένη στιγμή λειτουργούν αρνητικά, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε έναν απολογισμό.
Οδηγώ χωρίς να σκέφτομαι (και να σέβομαι)…
Πολλοί δεν μπορούν ακόμη να καταλάβουν πως πίσω από το τιμόνι έχουν την YΠΟΧΡΕΩΣΗ να συμπεριφέρονται υπεύθυνα. Πόσες φορές έχουμε δει οδηγούς στις πόλεις να περνούν το σηματοδότη στη «νεκρή ζώνη» μεταξύ κίτρινου και κόκκινου, επιταχύνοντας αντί να ακινητοποιηθούν; Πάμπολλες, ειδικά τους τελευταίους μήνες, που το φαινόμενο έχει αυξηθεί σαν να πρόκειται για νέα τάση της μόδας. Πόσοι ελέγχουν την ποιότητα και την πίεση των ελαστικών τους πριν ταξιδέψουν; Πόσοι προσπερνούν στα «χασίματα» και ελάχιστα μέτρα πριν από τη στροφή, χωρίς να έχουν ορατότητα και με συχνά μοιραία αποτελέσματα, μόνο και μόνο επειδή λόγω των νέων τεχνολογιών έχουν «πολλά άλογα» ή επειδή το αυτοκίνητό τους είναι «ακριβό» και πρέπει να έχουν τον «πρώτο λόγο»; O εγωισμός σκοτώνει, αλλά δε φαίνεται να τους νοιάζει και πολύ, το «υπερεγώ» έχει προτεραιότητα. Πόσοι αντιλαμβάνονται τη διαφορά ταχύτητας ενός αυτοκινήτου και ενός ποδηλάτου, που κινείται αργά στη δεξιά πλευρά του δρόμου; Θρηνήσαμε τρεις νεκρούς τους τρεις τελευταίους μήνες για το συγκεκριμένο λόγο, και η έλλειψη υποδομών για ποδηλατοδρόμους δεν αρκεί ως δικαιολογία. Πόσοι ελαττώνουν όσο χρειάζεται την ταχύτητά τους στις κατοικημένες περιοχές, ώστε να μην κινδυνέψει κανείς; Πόσοι οδηγούν τα βράδια με τη «μεγάλη σκάλα» των φώτων τυφλώνοντας τους πάντες και με τα φώτα ομίχλης σε λειτουργία, λες και βρίσκονται στην Παταγονία; Πόσοι οδηγούν τα καλοκαίρια με σαγιονάρες; Πόσοι φοράνε κράνος όταν οδηγούν το μηχανάκι τους; Πόσοι σέβονται τις σιδηροδρομικές διαβάσεις, τηρώντας τους κανόνες; Το πρόσφατο εξοργιστικό ατύχημα με τη νεκρή έγκυο είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, αφού η ίδια παράβαση γίνεται καθημερινά, σε δεκάδες διαβάσεις όπου υπάρχει σιδηροδρομική σύνδεση. Επίσης, δεν έχουμε τίποτα να πούμε για το «διάβασμα» της εκάστοτε διαδρομής και την προσαρμογή στις συνθήκες της, αφού για παράδειγμα ελάχιστοι εξετάζουν αν ο δρόμος γυαλίζει λόγω των φώτων από τα αυτοκίνητα του αντίθετου ρεύματος (οπότε η ορατότητα περιορίζεται δραματικά), και ένας πεζός που θέλει να περάσει απέναντι δε φαίνεται καθόλου. Κλείνοντας, ο σεβασμός στον συνάνθρωπο παραμένει ζητούμενο, καθώς άπειρα είναι τα συμπτώματα οδήγησης στη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (δε θα κάνουμε κανένα χαρακτηρισμό για το θέμα αυτό).
Περνάω απέναντι χωρίς να προσέχω…
Πριν από λίγο καιρό, μια κυρία έχασε τη ζωή της διασχίζοντας κάθετα την εθνική οδό, προκειμένου να φτάσει στο αυτοκίνητο του συζύγου της, που την περίμενε σταματημένος στην άκρη του δρόμου στο αντίθετο ρεύμα. Άδοξο και άδικο τέλος, που κάλλιστα θα μπορούσε να αποφευχθεί. Ωστόσο, είναι κανόνας στην Ελλάδα για τον πεζό, να μη διασχίζει τους δρόμους από τις χαραγμένες στην άσφαλτο διαβάσεις του. Αγνοεί ή ακόμα χειρότερα δε λαμβάνει υπόψη του ότι οι διερχόμενοι οδηγοί δεν τον βλέπουν ή πως ακόμα κι αν το καταφέρουν δεν έχουν το χρόνο να αντιδράσουν. Οι παρασύρσεις πεζών έχουν επίσης αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο δε φταίνε πάντα τα αυτοκίνητα για αυτό.
Βγάλε λεφτά σήμερα, μη σε νοιάζει για αύριο!
Το παραπάνω «γνωμικό» ισχύει περισσότερο σε περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος, όπου το κυνήγι του εύκολου (και γρήγορου) κέρδους μοιάζει να είναι πρώτης προτεραιότητας. Υπερφορτωμένα νησιά με κόσμο και οχήματα, που δέχονται συνεχώς επισκέπτες χωρίς κανένα έλεος και δίχως οι ταγοί τους να σκέφτονται το αύριο, φροντίζοντας να βελτιώσουν το οδικό τους δίκτυο για τα επόμενα χρόνια. Τα μποτιλιαρίσματα και οι μικροσυγκρούσεις είναι καθημερινό φαινόμενο, οι γουρούνες που πέφτουν στους γκρεμούς εβδομαδιαίο, ενώ σχεδόν κάθε μήνα σημειώνεται και ένα πολύνεκρο. Η κατάσταση δε μοιάζει να βελτιώνεται, αλλά μόνο να χειροτερεύει, όταν στην Κρήτη (για παράδειγμα) η αύξηση των θυμάτων από τα τροχαία φλερτάρει με το 50%. Εκείνος ο πολύπαθος Βόρειος Άξονας, που θα μείωνε δραστικά τα τροχαία, βρίσκεται υπό κατασκευή εδώ και δεκαετίες, ελλείψει χρημάτων (για άλλα πράγματα, όμως, υπάρχουν λεφτά). Χρειάζεται, για όλες τις τουριστικές περιοχές της χώρας, μια διαφορετική λογική. Δεν αρκεί να αναφέρουμε πώς «το τάδε super model διαφήμισε τον τόπο μας ποζάροντας με το αποκαλυπτικό του μαγιό και μοιράζοντας εγκεφαλικά», όταν οι δρόμοι που διαθέτουμε στους επισκέπτες μας μοιράζουν θάνατο…
Κακοτεχνίες και έλλειψη υποδομών
Μπορεί το εθνικό μας δίκτυο να είναι σαφώς βελτιωμένο τα τελευταία χρόνια, όμως δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για το επαρχιακό, που μοιάζει εγκαταλειμμένο στην τύχη του, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες είναι εκείνο που δέχεται το μεγαλύτερο φορτίο σε οχήματα. Κακό οδόστρωμα όπου κυριαρχούν τα φτηνά ασβεστολιθικά υλικά (η χρήση των οποίων απαγορεύεται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες), αναρίθμητες κατεστραμμένες μπαριέρες που δεν αντικαθίστανται ποτέ, κακός ή ανύπαρκτος φωτισμός, καμία μέριμνα για την καλύτερη ποιότητα του δικτύου που χρησιμοποιείται από βαρέα οχήματα και φορτηγά, χωματόδρομοι-μονοπάτια που καταλήγουν σε κεντρικές επαρχιακές αρτηρίες δίχως ίχνος σήμανσης και (σχεδόν) ανύπαρκτες διαβάσεις πεζών. Όλα αυτά μαζί συνθέτουν ένα εκρηκτικό υλικό, που είναι ζήτημα χρόνου να σκάσει (δε μιλάμε πια για το αν θα γίνει ένα μοιραίο τροχαίο δυστύχημα, αλλά για το πότε θα γίνει). Ως επιστέγασμα, έρχονται και οι κατασκευαστικές προχειρότητες.
Τα κεφάλια μέσα…
Δεν είναι ανάγκη να διαβάσετε αυτό το άρθρο για να καταλάβετε ότι στα θέματα οδικής ασφάλειας έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για να γίνουμε καλύτεροι. Το ξέρετε ήδη. Θέληση από τους κυβερνητικούς παράγοντες υπάρχει, το πρόβλημα έχει αναγνωριστεί και είναι υψηλής προτεραιότητας. Έχουμε πολλή δουλειά, που πρέπει να γίνει σε επίπεδο υποδομών, ακόμα κι αν είναι ανάγκη να σκαφτεί όλη η χώρα. Πρώτα όμως, πρέπει να ξεκινήσουμε από εμάς…
