Ποιος θα μπορούσε να πάρει πάνω του την ευθύνη τού να καθορίσει ποια από τις τελευταίες πέντε δεκαετίες ήταν η καλύτερη για την αυτοκίνηση;
Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, οι baby boomers, που γεννήθηκαν κάπου μεταξύ 1946 και 1964, ξεστομίζουν δίχως δεύτερη σκέψη το «παλιά τα έφτιαχναν καλύτερα», για να έρθουν οι σημερινοί 45άρηδες, ή Generation X, της πτώσης του Τείχους και της τεχνολογικής και επικοινωνιακής επανάστασης, να θυμίσουν πότε καθιερώθηκε το ABS και οι ζώνες ασφαλείας. Και ο κύκλος κλείνει με τους Millennials, τους εθισμένους στην τεχνολογία, που θα έδιναν το βασίλειό τους για ένα αυτοκίνητο που θα μπορούσε να οδηγηθεί μέσω της οθόνης infotainment.
Θεωρητικό, επομένως, το ερώτημα του ποια δεκαετία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η χρυσή της αυτοκίνησης, ακόμα κι αν το περιορίσουμε στις πέντε τελευταίες, κατά τις οποίες οι 4ΤΡΟΧΟΙ παρακολουθούν αδιαλείπτως τις εξελίξεις.
Η δεκαετία του 1970 έχει χρεωθεί το δυσοίωνο χαρακτηρισμό «εποχή αδιαθεσίας» από τους ειδήμονες του χώρου. Με μια πρώτη ματιά είναι εύκολο να δούμε γιατί εκείνα τα χρόνια δεν αγαπήθηκαν πολύ. Η απόδοση των κινητήρων ήταν χαμηλή, το στυλ ως κάτι υποκειμενικό δεν μπορεί να κριθεί υπολογίσιμο και η είσοδος στην αυτοκινητοβιομηχανία χωρών που έως τότε δεν έδιναν σημασία στα τετράτροχα ανάγκασε τους παραδοσιακούς παίκτες να περιορίσουν τα δικά τους μεγέθη, αναφορικά τόσο με τα αμαξώματα όσο και με τη χωρητικότητα των κινητήρων τους.
Παρ’ όλα αυτά, θα ήταν άδικο να παραβλέψουμε τη σημαντικότητα της συγκεκριμένης περιόδου στην εξέλιξη του αυτοκινήτου. Οι σχεδιαστές και οι μηχανικοί έμαθαν να συνεργάζονται και να ενσωματώνουν συστήματα ασφαλείας στα αυτοκίνητα, ενώ προς τα τέλη της δεκαετίας οι επιδόσεις των κινητήρων σταδιακά ανέκαμψαν. Επιπλέον, οι Ιάπωνες έδειξαν ότι μπορούν να κατασκευάσουν αυτοκίνητα επιδόσεων, όπως τα Nissan 240Z και Mazda RX7.
Αν κάποιος θεωρούσε πως τα νερά κατά τη δεκαετία του 1980 ήταν στάσιμα, τα πράγματα ήρθαν να αλλάξουν άρδην στα τέλη της. Το πρόβλημα της όξινης βροχής που προκαλούσε η ρύπανση της ατμόσφαιρας και που κατέστρεφε τα δάση της Β. Ευρώπης εξανάγκασε τη Γηραιά Ήπειρο να ακολουθήσει το παράδειγμα των ΗΠΑ και να υιοθετήσει τους καταλυτικούς μετατροπείς, και κατ’ επέκταση την αμόλυβδη βενζίνη. Για την εποχή, αυτή ήταν μια τεράστια αλλαγή, και πολλά κράτη έσπευσαν να δώσουν κίνητρα για την αντικατάσταση παλιών αυτοκινήτων, όπως ήταν και η απόσυρση στη χώρα μας. Κατά την ίδια περίοδο καθιερώθηκαν μεταξύ άλλων ο άμεσος ψεκασμός, το τούρμπο και οι αερόσακοι.
H δεκαετία του 1990 άνοιξε ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια στην ιστορία του αυτοκινήτου. Με τους Γερμανούς να ορίζουν πρακτικά την ατζέντα σε θέματα ασφαλείας, ξεκίνησε μια σειρά δοκιμών πρόσκρουσης που «ανάγκασε» την αυτοκινητοβιομηχανία να επενδύσει στο κομμάτι -κυρίως- της παθητικής ασφάλειας. Αυτή η διαδικασία (δοκιμών) τυποποιήθηκε στα μέσα της δεκαετίας (1996), με τη θέσπιση του EuroNCAP, του ανεξάρτητου οργανισμού που πραγματοποιεί δοκιμές πρόσκρουσης για λογαριασμό των κατασκευαστών. Τα σχετικά αποτελέσματά μέχρι σήμερα έχουν οδηγήσει τα εργοστάσια σε δεκάδες τεχνολογικές εξελίξεις, πάντα με γνώμονα την ασφάλεια.
Η ίδια περίοδος χαρακτηρίστηκε και από μια σαφή προτίμηση του κοινού στα μικρά GTI, φέρνοντας για τα καλά στο προσκήνιο την τάση που η VW είχε οραματιστεί με το Golf GTI ήδη πριν από περίπου είκοσι χρόνια.
Μπαίνοντας στο 2000, ο πλανήτης σχεδόν απαίτησε μια αλλαγή – στα πάντα. Σε σχέση με το αυτοκίνητο, με την παγκόσμια ζήτηση να αυξάνεται διαρκώς ενώ παράλληλα καταγράφονταν σημαντικές εξελίξεις κυρίως ως προς την ασφάλεια, την οικονομία καυσίμου και τα ηλεκτρονικά συστήματα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες επιδείκνυαν… ομόνοια. Η παγκοσμιοποίηση «γέννησε» περιφερειακές παραγωγικές μονάδες που αποτέλεσαν την επισφράγιση αρκετών παντρολογημάτων μεταξύ άλλοτε αντίπαλων εργοστασίων, και πλέον το φαινόμενο κοινών κινητήρων και εξαρτημάτων κάτω από αμαξώματα διαφορετικής προέλευσης αποτελεί καθημερινό μενού. Το άνοιγμα των αγορών της Ανατολικής Ευρώπης προσέθεσε στρατηγικές ευκαιρίες σε αυτό το πλαίσιο, ειδικά για τους καθιερωμένους κατασκευαστές, που επενδύουν τεράστια κεφάλαια στην εξάπλωση των δραστηριοτήτων τους.
Από το 2010 και μέχρι σήμερα οι εξελίξεις τρέχουν διαρκώς. Οι 250+ ίπποι «βγαίνουν» αγόγγυστα από 4κύλινδρα σύνολα, οι 6κύλινδροι κινητήρες είναι «λίγοι» αν αποδίδουν κάτι λιγότερο από 300 ίππους, και μόνο χάρη στα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος δε γεμίσαμε V8. Ωστόσο, το ενδιαφέρον πλέον είναι ολοκληρωτικά στραμμένο στην ηλεκτροκίνηση. Φυσικά, τα EV δεν ξεφύτρωσαν τα τελευταία δέκα χρόνια. Υπήρχαν εδώ και δεκαετίες, όμως τώρα ο πλανήτης έφτασε στο σημείο να κάνει τη μαζική παραγωγή τους επιτακτική ανάγκη.
Παράλληλα, αυτά τα τελευταία χρόνια οι καμπίνες των αυτοκινήτων άρχισαν να μετατρέπονται σε high-tech πιλοτήρια, και μένει να δούμε πότε οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα έχουν τη δυνατότητα να μας δώσουν την πραγματικά αυτόνομη οδήγηση. Ίσως σε δέκα χρόνια από τώρα να είμαστε σε θέση να περιγράψουμε κάτι που μέχρι σήμερα δεν έχουμε καν οραματιστεί._ Ε. Ξ.
