top icon
Blog

Σεμνά και ταπεινά

Πώς η περίφημη αναφορά στις Cayenne του νέου υπουργού Οικονομικών μπορεί να κρύβει εσφαλμένες λογικές.

Αναφορικά με το πρόσωπο των τελευταίων ημερών, τον Γιάνη Βαρουφάκη, δε γνωρίζουμε τι έκανε περισσότερο αίσθηση – όχι τόσο σε επίπεδο ουσίας, όσο σε αυτό της παραφιλολογίας: οι ενδυματολογικές επιλογές του, η στάση του σώματός του (βλέπε χέρι στην τσέπη) ή η αναφορά του στις Cayenne και στο λιτό τρόπο ζωής που πρέπει να ακολουθήσουμε; Δεν είναι η πρώτη φορά που στοχοποιήθηκε το συγκεκριμένο μοντέλο της Porsche ως ο εκπρόσωπος μιας περιόδου της κοινωνίας μας για την οποία δεν πρέπει να είμαστε και τόσο υπερήφανοι. Πόσο δίκαιο, όμως, είναι για ένα καταναλωτικό προϊόν να σηκώνει το βάρος των επιλογών των πολιτικών, της οικονομικής ελίτ, αλλά και μιας μερίδας των ιδιοκτητών του;

Κατ' αρχάς, οποιοδήποτε προϊόν, είτε αυτό είναι ένα κινητό τηλέφωνο, είτε μια γυναικεία τσάντα, είτε ένα ρούχο ή ένα αυτοκίνητο, εξυπηρετεί τρεις βασικούς σκοπούς:

1. Να εκπληρώνει κάποιες καθαρά πρακτικές ανάγκες.

2. Ο σχεδιασμός του, οι δυνατότητές του, αλλά και αυτή η ίδια η κτήση του να προσφέρουν ικανοποίηση στον χρήστη του.

3. Να ικανοποιεί τη ματαιόδοξη πλευρά του ιδιοκτήτη του.

Μην ξεγελιέστε, δεν υπάρχει σχεδόν κανένα καταναλωτικό αγαθό κατά το σχεδιασμό του οποίου να μη λαμβάνονται υπόψη και οι τρεις αυτές παράμετροι.

Θα μπορούσαμε, επίσης, να ισχυριστούμε πως δεν υπάρχει κανένας καταναλωτής που να μην ενδιαφέρεται, έστω και σε κάποιο μικρό βαθμό, για την τρίτη και πιο ενοχική παράμετρο, αυτήν του φαίνεσθαι (με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι έχει δύο ευρώ στην τσέπη του…). Αλλιώς δε θα προβάραμε το ρούχο στον καθρέφτη, δε θα χαζεύαμε πώς δείχνει το ρολόι στο χέρι μας ή δε θα απορρίπταμε ένα καλύτερο αυτοκίνητο για κάποιο που «εκφράζει καλύτερα το χαρακτήρα μας». Για αυτό και, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, η εμφάνιση αποτελεί τον υπ' αριθμόν ένα λόγο επιλογής ενός αυτοκινήτου.

Από εκεί και πέρα, το κύρος που αποπνέει ένα προϊόν -πείτε το και «μούρη»-, είτε αυτό αφορά ένα κινητό ή ένα αυτοκίνητο, το κάνει στους πολλούς ακόμα πιο επιθυμητό, και αυτό συνοδεύεται συνήθως από ένα υψηλότερο κόστος κτήσης σε σχέση με ένα αντίστοιχων προδιαγραφών χαμηλότερου προφίλ προϊόν. Φυσικά, η υπερβολική επίδειξη, ιδίως σε περίοδο κρίσης, είναι λογικό να προκαλεί το κοινό αίσθημα. Για αυτό και τα περισσότερα ακριβά αυτοκίνητα βγήκαν από την κυκλοφορία, καθώς άλλα πουλήθηκαν και άλλα κρύφτηκαν στα γκαράζ. Κάπως έτσι στοχοποιήθηκε η Cayenne ως εκπρόσωπος του (απεχθούς) πλούτου. Εντούτοις, όταν αυτό εκφράζεται από επίσημα χείλη, αποτελεί μια αντίφαση για τον (έστω και μαρξιστή) υπουργό Οικονομικών μιας χώρας, αφού η δυνατότητα πλουτισμού αποτελεί τον κινητήριο μηχανισμό της (καπιταλιστικής) οικονομίας της.

Μεγαλύτερο λάθος είναι, κατά τη γνώμη μας, το να υποδεικνύει κάποιος ένα συγκεκριμένο αυτοκίνητο ως σύμβολο αδικαιολόγητου πλουτισμού και σπατάλης, θεωρώντας συλλήβδην τους ιδιοκτήτες του ως φοροφυγάδες. Είναι το ίδιο αυθαίρετο και επικίνδυνο με το να βγάζεις συμπεράσματα για κάποιον ανάλογα με το ντύσιμο και το χτένισμά του, την καταγωγή του, το χρώμα του δέρματός του, το επάγγελμά του, τη θρησκεία του ή την ομάδα του.

Μπορεί, βέβαια, η αναφορά του κ. Βαρουφάκη στις Cayenne να είναι απλώς θέμα αισθητικής – διόλου απίθανο για κάποιον με έντονες στυλιστικές επιλογές και συγκεκριμένο lifestyle. Και, επειδή κάποια στιγμή η υποκειμενική θεώρηση του εν λόγω υπουργού όσον αφορά το λιτό μας βίο θα πρέπει να εκφραστεί πλέον με τεχνοκρατικούς όρους, αναρωτιόμαστε αν και με ποιο τρόπο το νέο περιουσιολόγιο (για το οποίο μέχρι τώρα έχουμε ακούσει διάφορες σκέψεις) θα διαφοροποιεί τον κάτοχο μιας Cayenne από εκείνον μιας ίσης αξίας «911», τον ιδιοκτήτη μιας σομόν μεζονέτας από αυτόν μιας λευκής και, εν κατακλείδι, έναν φορολογούμενο που φορά το πουκάμισό του μέσα από το παντελόνι από εκείνον που το φοράει απ' έξω…_ Μ. Σ.

Ακολουθήστε το 4troxoi στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

ΤΙΜΕΣ - ΤΕΧΝΙΚΑ