Reunion: “Ιαβέρης”-Κωστής Στεφανής “Πλαπούτας” Ford Escort RS2000 ξανά μαζί

Η ανατριχίλα σήμερα, συναντώντας το Escort και τους «Ιαβέρη»-Στεφανή σε ένα περιβάλλον με σοβαρή προοπτική, σε ταξιδεύει σαράντα χρόνια πίσω. Τότε, το 1979, που στις εγκαταστάσεις της «Κοντέλλης» στην Αργυρούπολη το πράσινο ΜΚ2 1.6 GT εξελίχθηκε από τον Κώστα Βάτζο στο καλύτερο Escort Gr. 2 της Ευρώπης. Του λόγου το αληθές, διά χειρός και φωνής «Ιαβέρη»-Κωστή Στεφανή, και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο. Με επιδόσεις στο ΡΑ του 1980 οι οποίες καταγράφτηκαν στην ιστορία του WRC.

Νωρίτερα, το 1979, ο συνδυασμός άγγιξε το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, που χάθηκε στο Δ.Ε.Θ. από ένα κολάρο του ψυγείου λαδιού. Συνήθειά τους να είναι ταχύτεροι από την αρμάδα της Nissan με τα εργοστασιακά Violet των Γιώργου Μοσχού και Βαγγέλη Γκάλλο σε κάθε αναμέτρηση.

Ειδική περίπτωση

Έτσι το χαρακτήριζες αυτό το Escort, από το πώς πατούσε με τα ρυθμιζόμενα Bilstein μπροστά και τις «ανάπηρες» σούστες πίσω. Βρήκαν όμως το μάστορά τους, με πάτημα έργο «Ιαβέρη», με σημειώσεις τότε, το 1980, κλάσης 2000, και διάβασμα Στεφανή, επιπέδου Τορζέλιους, ενώ το χαρακτήριζες και από τον ήχο του. Δεν ήταν μόνο ο κινητήρας της KWS που ανέπνεε «αλλιώς». Ήταν και η εξάτμιση, από το χταπόδι μέχρι πίσω, που πρόδιδε τη διαφορά. Μόνο 8 βαλβίδες, αλλά όσο πιο ψηλά τόσο πιο καλά, και αφού τις απολάμβανε τις 8.000 σ.α.λ., αντίστοιχο ήταν και το σύστημα μετάδοσης. Επιλογή του οδηγού η τελική σχέση 5.9, ώστε να ταιριάζει και με το 4άρι της Quaife με τη μακριά 1η.

Είπαμε, ο «Ιαβέρης» σκεφτόταν όταν οι άλλοι φλυαρούσαν ή αδιαφορούσαν στην προετοιμασία τους, ενώ εκείνος αυτοσχεδίαζε, αποκλειστικά οδηγώντας. Το δίδαξε αυτό στα παλικάρια του, και όχι μόνο. «Καταδικασμένος» να προσθέτει το κάτι παραπάνω, αφού σε όλη του τη ζωή ήξερε πως για να είναι ανταγωνιστικός έπρεπε να ξεπερνάει τον εαυτό του και να φλερτάρει με τα όρια της μηχανής του. Με πάθος, αλλά και με τρόπο που σφραγίζει το πραγματικό του μέγεθος, απορρίπτοντας τη θεωρία της υπερβολής, όπως συχνά σερβιριζόταν ως κρύο πιάτο της απαξίωσης ενός με παγκόσμια κλάση.

Του Τάσου του άρεσε, του ταίριαζε να «καταδιώκει», και τον ενέπνεε το να ξεπερνιέται για να κερδίσει, τοποθετώντας τον πήχη πολύ ψηλά. Με το Group 1, λάτρης της κατηφόρας, κυνηγούσε με πάθος και τέχνη τα Group 2 κ.ά. Αργότερα, με το Group 2 έβλεπε μόνο τα Group 4, ακόμα όμως και τα Group Β με κίνηση σε δύο τροχούς. Έβρισκε τον τρόπο να μειώνει-ελέγχει το σπινάρισμα. Το κυριότερο, αξιοποιώντας τη μούρη του Escort, το οποίο τοποθετούσε μαγικά με ίσιους τροχούς, ξεπερνούσε τα τερτίπια της ουράς. Ειδικά στις κεκτημένες ταχύτητες σε κατσαρό οδόστρωμα, όπου ο πίσω άξονας απειλούσε να σε καταστρέψει.

Άλλωστε, μόνο τυχαίο δεν είναι το ότι δε «βγήκε» ποτέ με τον «Πλαπούτα». Hi-tech πτήσεις με τον Στεφανή, είτε στα χρώματα της 7Up, εκθέτοντας τα Nissan, είτε σε αυτά της Lee Cooper, κυνηγώντας τα Group 4, τα αληθινά, της Rothmans. Όργια και αργότερα ως Denim, αλλά και σε άλλα χρώματα, όπως εκείνα της Camel, με σημαντικούς δίπλα του.

Καθηγητής στο μεταπτυχιακό του «ΕΛ-ΕΜ» (αγία τριάδα με Στεφανή και Φερτάκη στα μάτια μας), φίλος του κ. Σάκη Καρανικολού και του αείμνηστου Χρήστου Κουντουράκη. Ο Τάσος, που λατρεύει να μεταδίδει αγωνιστική συμπεριφορά, δίδαξε συνοδήγηση στη γοητευτική «Madlen», ενώ προέκυψε ισορροπημένο παιχνίδι ευφυΐας με την κ. Μαρία Παυλή-Κορρέ, την οποία εκτιμά ως συνοδηγό και σέβεται ως άνθρωπο. Η Μαρία, καθηγήτρια σήμερα!

Μια ιστορία θα σας πω…

Αφήσαμε για το τέλος την εμπειρία μας, έχοντας κλέψει το μπάκετ του Ανδρέα Αρκέντη για 5 χλμ. μαγεία, νύχτα στο άτυπο shakedown, στην 1η ε.δ. του Ράλλυ Έλμπα. Μικτός αγώνας του Ευρωπαϊκού και του Ιταλικού Πρωταθλήματος, με τη συμμετοχή εργοστασίων με επαγγελματίες. Ήταν το 1981, και τότε ο «Ιαβέρης» οδηγούσε τη Celica της Κασιδόπουλος στο Ελληνικό Πρωτάθλημα, με τον αείμνηστο Κώστα Φερτάκη. Συμμετείχε όμως και σε αγώνες στην Ιταλία, με τον Ανδρέα Αρκέντη και το Denim Escort. Φονιάς γιγάντων ο συνδυασμός, είχε πληγώσει στο Σαν Μαρίνο με το βαρύ Trim Escort Group 1 τους Πρεζότο και Μπιαζιόν – με Ascona 2.0 Group 2 ο δις παγκόσμιος. Τη λάτρευαν την Ιταλία. Κατέθεταν ψυχή και τέχνη εκεί όπου το ταλέντο καθρεφτίζεται διαφορετικά και η ανταπόκριση παίρνει τη σωστή, την αντικειμενική της διάσταση. Ο Ανδρέας, ένας ΑΑ συνοδηγός, διάβαζε συγκλονιστικά, όπως εξαιρετικά οδηγεί, όντας και μια ιδιαίτερη προσωπικότητα του χώρου με δυνατό παλμαρέ που ξεπερνάει το μπάκετ.

Σε πρώτο πρόσωπο

Είχα βρεθεί εκεί ως άοπλος οδηγός «χρηματαποστολής», συνοδεύοντας την κ. Ελένη Μαρκουίζου και τον πρωτότοκό τους, τον Άρη, επτά ετών τότε, που σε αναστάτωνε όπως ο Αναστάσης του σήμερα. Νομίζω ο Ανδρέας τακτοποιούσε τις σημειώσεις του, οπότε «πάμε, Στράτο», και να ’μαστε…

Στην 1η Ε.Δ. του αγώνα, λίγες ώρες πριν από την εκκίνηση, και έχουμε οπλίσει. Η φάση δεν ξεπερνιέται έπειτα από σαράντα χρόνια. Τα φώτα είναι σωστά ρυθμισμένα, με τον Τάσο να θέλει καλό φωτισμό κοντά, υποβαθμίζοντας σοφά τα κλασικά καρφιά. «Δεν πάμε για κυνήγι», σχολίαζε, και προέκυψε η σύγκρουση συναισθημάτων που σε συγκλονίζει. Το Escort που κροτάλιζε, τέλεια στημένο από τον Δημήτρη Γιαλούρη, χόρευε στα χέρια του μαέστρου και παραμιλούσε ο πολύς κόσμος, επιπέδου Μοσχοκαρυάς και Μπράλου σε άτυπο shakedown. Ο κινητήρας λειτουργούσε στο 100/100 και απολάμβανες τις απαλές κινήσεις στο πηδάλιο με μαγικές αλλαγές. Ένα αποφασιστικό χάδι που δεν αντιγράφεται. Να πάρεις το μάξιμουμ από τα μηχανικά μέρη, χωρίς να πληγώσεις. Αντίστοιχα, δεν αντιγράφεται η τοποθέτηση στον στενό δρόμο με το τέλειο οδόστρωμα. Πούπουλο στο χέρι του το αυτοκίνητο-σημαία των ελληνικών ράλλυ. Ευτυχώς (σ.σ.: μπορεί και δυστυχώς) που δεν υπάρχουν in-car πλάνα, γιατί τότε κάποιοι θα μέναμε σπίτι για πάντα.

Η μακριά 1η και η 2η έχουν παραμεληθεί, δεν έχουν λόγο στο παιχνίδι μας, και ο «Ιαβέρης» ζωγραφίζει με 3η-4η διορθώνοντας, αλλά κυρίως τοποθετώντας, ώστε να προσδιορίζει-προκαλεί αυτός τις αντιδράσεις. Γεγονός πως με αυτήν τη μηχανή, συμβατικά και ακολουθώντας κανόνες και ερμηνεύοντας θεωρίες, δεν πας πουθενά. Είσαι ακόμα ένας, και απλώς δεν είσαι ο «Ιαβέρης». Μοναδικός.

Την επομένη, είναι πίσω τους (μας) ο Ορμεζάνο, αντίπαλος στο Group 2, πρωταθλητής Ιταλίας, και βλέπουν τον Αρίκαλα με το Group 4 Rothmans του Σάτον. Εκτεθειμένος από τα «131» σε μικτό αγώνα με αποφασισμένους Ιταλούς, πιεζόταν και ενίοτε έχανε από τους Έλληνες με το Escort με τον 8βάλβιδο Pinto, το 4άρι και τις σούστες με τα ταμπούρα από Transit. Με 13άρια, λοιπόν, και κρίμα που η προσπάθεια έμεινε στη μέση και δε χρησιμοποιήθηκαν τα σλικ Kleber στην άσφαλτο, ώστε να αξιοποιηθούν και οι 4πίστονες δαγκάνες στα φρένα μπροστά. Τότε, που εμείς εδώ χρησιμοποιούσαμε ΤΒ και το θεωρούσαμε υπέρβαση. Σχολείο τότε οι συμμετοχές των «Ιαβέρη», Μοσχούτη, Ρον στην Ιταλία, έργο Κώστα Γλωσσώτη της ΕΛΠΑ-ΕΘΕΑ. Μεταπτυχιακό με άποψη και προοπτική που αποδείχθηκε. Μια κουλτούρα που χτίστηκε από άξιους για χαρισματικούς, έργο συνδεδεμένο με τη γενικότερη διεθνή υπόσταση του ελληνικού motorsport, που παραπαίει και πιέζεται από δήθεν εκλεγμένους, χωρίς όραμα και με βιώματα κλάσης Α1, με το σεβασμό μας στα κόκκινα σε σχέση με τις Α5-6.

Για την εξέλιξη του «Πλαπούτα» μας, κειμήλιο των ελληνικών ράλλυ, μιας… GTAm στο χώμα, διαβάστε τον Ν.Δ. που αποκωδικοποίησε τις αναμνήσεις του Τάσου και του Κωστή. Ο «Πλαπούτας», αυτό το βραβευμένο Escort που έμεινε ζωντανό και έχει φωνή χάρη στη σοφία-συνέπεια του Κωνσταντίνου Μαρκουίζου, του «Ιαβέρη Junior». Μαζί με τον αδελφό του, τον Άρη, θα τους συναντάμε συχνά-πυκνά στο σπίτι του ελληνικού motorsport με άποψη και προδιαγραφές, στη Μαλακάσα. Μείνετε συντονισμένοι, υπάρχουν κομμάτια της ιστορίας βαθιά χαραγμένα που δεν παρερμηνεύονται._ Σ. Χ.

Η ιστορία είναι εδώ!

Κείμενο: Νώντας Δουζίνας

Το εμβληματικό Ford Escort RS2000 με την προσωνυμία ´Πλαπούταςª τέθηκε ξανά σε λειτουργία, και οι ´Ιαβέρηςª-Κώστας Στεφανής μας γυρίζουν σαράντα χρόνια πίσω, όταν έγραψαν χρυσές σελίδες στην ιστορία των ελληνικών αγώνων.

> Μάιος 1980: Οι «Ιαβέρης»-Κώστας Στεφανής ξεκινούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το 27ο Ράλλυ Ακρόπολις, σημειώνοντας τον ταχύτερο χρόνο σε επίπεδο Γενικής(!) με Ford Escort RS του Group 2, στην εναρκτήρια ειδική διαδρομή του αγώνα, Πάρνηθα, εμπρός από τους Χάνου Μίκολα και Άρι Βάτανεν, με τα εργοστασιακά Ford Escort RS του Group 4. Στη συνέχεια, το ελληνικό πλήρωμα που ξεσήκωνε τους θεατές στο πέρασμά του εγκατέλειψε, όμως η ιστορία είχε ήδη γραφτεί.

> Οκτώβριος 2020: Ο θρυλικός πλέον «Πλαπούτας» -όπως «βάφτισε» το Escort ο εκ των συνοδηγών του «Ιαβέρη» Σάκης Καρανικολός- «φόρεσε τα ρούχα» εκείνης της χρονιάς και πήρε ξανά εμπρός, για να μεταφέρει το πλήρωμά του σε αξέχαστες μνήμες του ένδοξου παρελθόντος.

Ενορχηστρωτής στη διαδικασία restoration, που είχε διάρκεια περίπου τριών ετών, υπήρξε ο μεσαίος γιος της οικογένειας Μαρκουίζου, Κωνσταντίνος, γνωστός στους αγώνες και ως «Ιαβέρης Junior», που όπως και τα αδέλφια του, Άρης και Δημήτρης, εκπαιδεύτηκε αγωνιστικά σε αυτό το αυτοκίνητο, με το οποίο έκανε και ντεμπούτο στους αγώνες το 1995. Μόλις μας άναψε πράσινο φως, το ραντεβού κλείστηκε για τον νέο χώρο της οικογένειας Ιαβέρη, στη Μαλακάσα.

Ακμαίοι και με διαρκή διάθεση για χιούμορ και πειράγματα, οι Τάσος Μαρκουίζος-«Ιαβέρης» και Κώστας Στεφανής, δύο από τις πιο σημαντικές μορφές του ελληνικού μηχανοκίνητου αθλητισμού, μας μετέφεραν τόσες αναμνήσεις και εικόνες, που θα μπορούσαν να γεμίσουν όχι ένα, αλλά σειρά άρθρων.

Μια ιστορία θα μας πουν

Και τι ιστορία… Με ένταση, πάθος και πολύ συναίσθημα, αφού, όπως τόνισε ο Κώστας Στεφανής, «δεν υπάρχουν κακές στιγμές στους αγώνες, μόνο χαρές και λύπες». Άλλωστε, όταν η αναβίωση ενός θρύλου, όπως στην περίπτωση του συγκεκριμένου Ford Escort RS2000, περιλαμβάνει την παρουσία και του ιστορικού του πληρώματος, τότε το αφιέρωμα αποκτά ακόμη μεγαλύτερη δυναμική.

Παρατηρώντας τον «Πλαπούτα», με τα χρώματα της Lee Cooper και το Νο 23 στις πόρτες, οι μνήμες των παλαιότερων από το 27ο Ράλλυ Ακρόπολις (1980) επιστρέφουν δριμύτερες, ενώ οι νεότεροι προσπαθούν να φανταστούν εκείνη την εποχή. Το Ford Escort RS έχει παραμείνει σχεδόν ίδιο με τότε, καθώς ο κινητήρας αποδίδει 172 ίππους, ενώ το κιβώτιο είναι Quaife 4 σχέσεων και οι αναρτήσεις προέρχονται από την Bilstein. «Είναι 2λιτρο Grοup 2, που ουσιαστικά ήταν ένα πιο δυνατό Group 1, αφού πολλά εξαρτήματα ήταν νορμάλ. Τα καθίσματα είναι ακριβώς ίδια, ενώ η μοναδική διαφοροποίηση έγκειται στην πίσω ανάρτηση, η οποία το 1985 έγινε 4 συνδέσμων, στα πρότυπα του Group 4. Ακόμη και έτσι, όμως, εκείνη η αλλαγή, καθώς αρχικά το αυτοκίνητο διέθετε μονό φύλλο σούστας πίσω, είχε γίνει από εμάς παλαιότερα, δεν έγινε τώρα», ήταν τα λόγια του Τάσου «Ιαβέρη», ο οποίος όσο μας μιλούσε κοιτούσε μόνο το Escort…

Το συγκεκριμένο αυτοκίνητο είχε μακρά σταδιοδρομία στους ελληνικούς αγώνες, η οποία ξεκίνησε το 1979, με τα χρώματα της 7Up. Έπειτα βάφτηκε άσπρο στα χρώματα της Lee Cooper, το 1980, και ακολούθησαν συμμετοχές με τη στήριξη των Denim (1981-1985), Spy Ball (1986) και Camel, προς τα τέλη της δεκαετίας του ‘80.

Ποια ήταν όμως η σημαντικότερη στιγμή, σύμφωνα με τον οδηγό του; «Έχει κάνει πολλούς αγώνες, και πάντα ήταν μια καλή έκπληξη. Το πιο σημαντικό είναι ότι πήγε καλά σε δύο ειδικές διαδρομές στο Ράλλυ Ακρόπολις 1980. Νιώθω πολύ ωραία που κερδίσαμε την Πάρνηθα και είχαμε ταχύτητα τριάδας στο Πλατανάκι, με ένα αυτοκινητάκι 170 ίππων. Είναι το μοναδικό αγωνιστικό φτιαγμένο αποκλειστικά στην Ελλάδα, που έχει καταφέρει να κερδίσει ειδική ή να μπει στην τριάδα του Ράλλυ Ακρόπολις, και το αγαπώ ιδιαίτερα».

27ο Ράλλυ Ακρόπολις: Περιπέτεια (πριν) από την αρχή ως το (πρόωρο) τέλος

Το εν λόγω Escort έγραψε ιστορία κυρίως στο Ράλλυ Ακρόπολις του 1980, έναν αγώνα με ενδιαφέροντα παραλειπόμενα, ακόμη και πριν από την εκκίνησή του. Γλαφυρός όπως πάντα, ο Κώστας Στεφανής αφηγήθηκε μια ενδιαφέρουσα ιστορία, συνδεδεμένη με τη χορηγία της Lee Cooper: «Ενώ προετοιμαζόμασταν και αναζητούσαμε χορηγίες, άκουσα πως η Lee Cooper έμπαινε σε αυτήν τη διαδικασία εκείνη την περίοδο. Επικοινώνησα με κάποια κυρία Κασσιού, η οποία με δέχθηκε στα γραφεία της εταιρείας, όπου βρισκόταν μαζί με ακόμη 3-4 άτομα, κάπου στο Κολωνάκι. Πήρα μαζί μου μια κινηματογραφική μηχανή που είχαμε για να προβάλουμε την ταινία του αείμνηστου Νίκου Γραμματικόπουλου. Μπήκαμε σε μια αίθουσα, έβαλα εμπρός τη μηχανή και προβάλαμε την ταινία διάρκειας μίας ώρας. Αυτό ήταν, φεύγοντας μετά από μιάμιση ώρα, μου έδωσε μια επιταγή με 600 ή 700 χιλιάδες δραχμές, δε θυμάμαι ακριβώς.

»Οπότε επέστρεψα και σου είπα, “τρέχουμε”, το θυμάσαι;» συμπλήρωσε κοιτώντας τον Τάσο Μαρκουίζο, ο οποίος έγνεψε καταφατικά. Με αυτό τον τρόπο το νερό της συμμετοχής στον εθνικό μας αγώνα είχε μπει στο αυλάκι.

Λίγες ώρες προτού βρεθούν στη ράμπα της εκκίνησης, υπήρξε ένα απροσδόκητο πρόβλημα, η λύση στο οποίο δόθηκε από τον «Μπούμπη», κατά κόσμον Χρήστο Βαλασόπουλο, εκ των κορυφαίων μηχανικών της εποχής: «Το βράδυ της παραμονής το αυτοκίνητο πατινάριζε, οπότε αποφασίσαμε ότι πρέπει να “κατέβει” ο κινητήρας. Ο μάστορας (“Μπούμπης”) ρώτησε τι κάνουμε εκεί, με τον μηχανικό Κώστα Βάντζο να αναφέρει πως “έχουμε βάλει έναν πολύ χοντρό δίσκο”. Τότε ο μάστορας κατάλαβε τι συνέβη και τρύπησε τη “χελώνα”, ενώ έπειτα άρχισε να περνάει μια ροδέλα, η οποία έφτασε στο σημείο που έπρεπε, ώστε να σταματήσει το πατινάρισμα. Έτσι, πήραμε εκκίνηση στον αγώνα».

Λίγες ώρες μετά, οι «Ιαβέρης»-Στεφανής και ο «Πλαπούτας» πέτυχαν κάτι αξέχαστο για τους ίδιους και τους Έλληνες φίλους του σπορ, ενώ καταξιώθηκαν οριστικά στις συνειδήσεις των διεθνών αντιπάλων τους. Η αφήγηση του «Ιαβέρη» είναι χαρακτηριστική: «Λόγω του πανηγυριού της Αγίας Τριάδας, το μήκος της ειδικής διαδρομής μειώθηκε σημαντικά, κάτι που μάθαμε στην εκκίνησή της. Ακόμη και σήμερα το μήκος δεν έχει διορθωθεί, αφού φαίνεται ως 42,26, ενώ ήταν περίπου 28 χιλιόμετρα. Αυτό μας εξυπηρετούσε, καθώς ο “Πλαπούτας” ήταν πιο αδύναμος στην ασφάλτινη ανηφόρα, ενώ ήταν ευέλικτος στην επίπεδη και κατηφορική, με συνεχείς στροφές διαδρομή που είχε απομείνει. Στα μισά περίπου της ειδικής, το εσωτερικό γέμισε καπνούς, όμως δε σταματήσαμε. Στη συνέχεια αποδείχθηκε ότι δεν είχε τοποθετηθεί ο εξαερισμός εκτόνωσης της βαλβολίνης, οπότε οι βαλβολίνες χύθηκαν στα πίσω ταμπούρα. Έτσι δεν μπορούσα να κάνω ούτε αποσταθεροποίηση με τσίμπημα του φρένου, αφού το αυτοκίνητο πήγαινε ίσια. Άλλωστε, τα φρένα δεν είναι μόνο για να σταματάς, αλλά και για να ρυθμίζεις την ισορροπία του αυτοκινήτου. Παρ’ όλα αυτά, πετύχαμε τον πρώτο χρόνο, με διαφορά 2 και 4 δευτερολέπτων από τους Μίκολα και Βάτανεν, αντίστοιχα. Μας ευνόησε ότι δεν πραγματοποιήθηκε η άσφαλτος, γιατί αν η ειδική ήταν ολόκληρη, αυτό δε θα ήταν εφικτό. Αν και δεν είναι η μοναδική φορά που σημείωσα ταχύτερο χρόνο σε ειδική διαδρομή του Ακρόπολις (6 πρώτες, 6 δεύτερες και 8 τρίτες θέσεις), πιθανώς επειδή μεταδόθηκε ζωντανά από τα μεγάφωνα πως “ο ‘Ιαβέρης’ έκανε τον ταχύτερο χρόνο” και οι θεατές το άκουσαν σε απευθείας σύνδεση, να πέρασε και στην ιστορία».

Πάντως, η περιπέτεια μόλις είχε αρχίσει: «Στο Πλατανάκι, που ακολουθούσε, κάναμε 3ο χρόνο, παρά το πρόβλημα στα φρένα και το γεγονός ότι προλάβαμε μέσα τον Γάλλο Λεφέβρ με Peugeot 504, που μας ανάγκασε να κινηθούμε για περίπου 4 χιλιόμετρα με ταχύτητα πιο αργή κατά 4 δευτερόλεπτα/χλμ.», μας είπε ο «Ιαβέρης», για να προσθέσει ο Κώστας Στεφανής: «Φρενάραμε “φλικάροντας”, καθώς ούτε το χειρόφρενο λειτουργούσε. Όταν ανακάλυψαν οι μηχανικοί το πρόβλημα, έκαναν μια τρύπα σε ένα από τα άκρα του διαφορικού και τοποθέτησαν μία βαλβίδα από ελαστικό αυτοκινήτου. Στην τελευταία ειδική του σκέλους Καλαμπάκα-Καλαμπάκα, κάποια πέτρα χτύπησε τη βαλβίδα και πετάχτηκαν έξω οι βαλβολίνες. Καθώς γυρνούσαμε, ακούσαμε έναν εκκωφαντικό θόρυβο από τον πίσω άξονα και ακινητοποιηθήκαμε. Αυτό το κορωνοπήνιο το έχω κρατήσει στο σπίτι μου – έχει γίνει μελιτζανί λόγω έλλειψης λίπανσης και έχουν φαγωθεί όλα τα δόντια του, σαν να τα μάσησε ένας γίγαντας».

1980-2020 με ένα βλέμμα…

Όσα χρόνια κι αν περάσουν, ένα βλέμμα αρκεί ώστε οι κουμπάροι Τάσος και Κώστας να ξαναγίνουν «Ιαβέρης»-Στεφανής, έτοιμοι για μια βόλτα με τον «Πλαπούτα», που ξυπνά αναμνήσεις: «Το συναίσθημα από τη συνύπαρξή μας επιβεβαιώνει τις όμορφες αναμνήσεις μας, αφού είναι ο συνδετικός κρίκος της αγάπης μας για τους αγώνες, των οικογενειών και των φίλων μας». Ο συγκεκριμένος συνδυασμός πληρώματος-αυτοκινήτου, πάντως, είναι ιστορικός συνολικά για τους ελληνικούς αγώνες: «Επίτρεψέ μου να απαντήσω εγώ, γιατί λόγω χαρακτήρα ο Τάσος δεν πρόκειται να το πει», έσπευσε να πει ο Κώστας Στεφανής. «Ο Τάσος ήταν η αφορμή ώστε το σπορ του αυτοκινήτου να πλημμυρίσει από νέα παιδιά, που είχαν όνειρο να γίνουν “Ιαβέρηδες”. Θυμάμαι ότι το RS είχε πουλήσει πολλά αυτοκίνητα, και αφορμή ήταν ο Τάσος. Ήταν αυτός που έβγαζε τον κόσμο στα βουνά, ενθουσίαζε», με τον «Ιαβέρη» να προσθέτει: «Αυτό προφανώς αφορά το πλήρωμα συνολικά. Δεν ήμουν μόνος μου μέσα στο αυτοκίνητο».

Επιστρέφοντας στο σήμερα, πώς ήταν η πρώτη βόλτα με τον Πλαπούτα και το Νο 23 του Ράλλυ Ακρόπολις στις πόρτες; «Καθώς κινηθήκαμε αργά, μόλις ξεκινήσαμε είπα στον Κώστα ότι τώρα πάμε σαράντα χρόνια πίσω, προς την εκκίνηση. Στη συνέχεια μπλόκαρε το διαφορικό ξαφνικά…», είπε γελώντας πονηρά ο «Ιαβέρης», για να μας διαφωτίσει ο Στεφανής, γνωστό πειραχτήρι των ελληνικών αγώνων: «Τράβηξα το χειρόφρενο για να παίξουμε λιγάκι, ο Τάσος έκανε διόρθωση με ανάποδο τιμόνι. Μπορεί οι αρθρώσεις να “πιάνουν γράσο και σκουριά” λόγω μη χρήσης και συχνής εμπλοκής, αλλά η τέχνη δεν ξεχνιέται».

Το συγκεκριμένο Ford Escort RS2000 περικλείει αναμνήσεις μιας ζωής για το πολύπειρο πλήρωμα: «Είναι μαγικό και μόνο το γεγονός ότι το αυτοκίνητο έχει διασωθεί. Έχουμε κάνει πάρα πολλά πράγματα με αυτό, όμως είναι μπερδεμένα στο μυαλό μας. Ίσως επειδή τότε ήμασταν πιο νέοι και νομίζαμε ότι η ζωή δε θα περάσει ποτέ από πάνω μας, δεν κρατήσαμε ουσιαστικές σημειώσεις», ανέφερε ο Κώστας Στεφανής. Αν μπορούσαν να τηλεμεταφερθούν στο 1980, θα το έκαναν; «Εννοείται, θα κάναμε τα ίδια και χειρότερα, θα πατούσαμε ακόμα περισσότερο γκάζι», σχολίασε ο συνοδηγός, ενώ ο οδηγός προσέθεσε: «Στο 1980 θα πήγαινα, γιατί είχαν γεννηθεί τα παιδιά μου. Πριν από τη γέννηση του Άρη, δε με ενδιαφέρει να πάω».

Ο αποχαιρετισμός μας ήταν ενδεικτικός του χαρακτήρα τους: «Να είμαστε καλά να το ξανακάνουμε στα πενήντα χρόνια», είπε ο «Ιαβέρης», με τον Στεφανή να σχολιάζει: «πιστεύω να είμαστε εδώ» και αμφότερους να ξεσπούν σε γέλια.

Ποιος ξέρει, ίσως σε δέκα χρόνια ο παππούς Τάσος να δώσει τα πηδάλια του «Πλαπούτα» στον 8χρονο σήμερα εγγονό του, Αναστάση Μαρκουίζο, πιστοποιώντας ότι τελικά η ζωή πάντοτε κερδίζει και συνεχίζεται…_ Ν. Δ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΘΑΝΟΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΡΧΕΙΟ “ΙΑΒΕΡΗ”, ΑΡΧΕΙΟ 4Τ

O Κώστας Στεφανής µας έκανε επίδειξη του… εναλλακτικού τρόπου εισόδου στον «Πλαπούτα»!

Ο «Ιαβέρης Junior» (στη φωτ. µε τον Μάνο Στεφανή) πρωτοστάτησε στην επαναφορά του Ford Escort RS2000 στην αρχική του κατάσταση. Σε αυτή την προσπάθεια συµµετείχαν ακόµη η L.A. Motorsport του αείµνηστου Λάµπρου Αγγελάκη, καθώς και οι Ρένος Βάγγερ, Πέτρος Παπαδόπουλος, Νίκος Μπάµπαλης, Οδυσσέας Πρεσέβελος, Αλέξανδρος Ρουστέµης και Παναγιώτης Κοτρώτσος.