Το πρόγραμμα των οικονομικών κινήτρων για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων θα ανακοινώσει την Παρασκευή 5 Ιουνίου η κυβέρνηση, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος.
Το νομοσχέδιο που θα παρουσιαστεί, θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και κατόπιν θα εισαχθεί στη Βουλή, μέσα στο καλοκαίρι (στα τέλη Ιουνίου είχε ανακοινωθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όμως ο κορονοϊός ίσως αλλάξει τα δεδομένα). Όπως είναι γνωστό στο υπουργικό συμβούλιο της 28ης Μαΐου 2020 παρουσιάστηκαν μέσω τηλεδιάσκεψης οι βασικοί άξονες του νέου νομοσχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση. Τα τρία συναρμόδια Υπουργεία (Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών και Οικονομικών) έχουν ήδη συμφωνήσει ως προς την κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν στη σύνταξη των τελικών προτάσεων. Τα κίνητρα για αγορά ηλεκτρικών οχημάτων μπορούν να περιλαμβάνουν μείωση φόρων και τελών ή επιδότηση της τιμής αγοράς, καθώς και πρόσθετα κίνητρα για την διευκόλυνση της χρήσης τους, όπως δωρεάν στάθμευση σε ελεγχόμενους χώρους, μειωμένα τέλη στα διόδια και έκπτωση στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες. Ίσως όμως να μην είναι μόνο αυτά τα κίνητρα για τα ιδιωτικής χρήσης ηλεκτρικά επιβατικά αυτοκίνητα, καθώς υπάρχουν και σκέψεις για μια μίνι-απόσυρση, με τα επιδοτούμενα ποσά να μη φτάνουν στα επίπεδα της πρώτης απόσυρσης των αρχών της δεκαετίας του ΄90, αφού τέτοιες δυνατότητες δεν έχει πλέον το ελληνικό κράτος. Αν αυτό ισχύσει, τα ποσά θα είναι του ύψους της κάτι σαν απόσυρσης, που υιοθετήθηκαν για να βοηθηθεί η αγορά αυτοκινήτου στα πρώτα χρόνια της κρατικής οικονομικής κρίσης που ξεκίνησε το 2010.
Για το συγκεκριμένο θέμα, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης, ανέφερε χαρακτηριστικά: η επιδότηση για τα ιδιωτικής χρήσης επιβατικά αυτοκίνητα δεν θα είναι κλιμακωτή, δεν θα συναρτάται δηλαδή με την αξία του αυτοκινήτου. Θα είναι συγκεκριμένη και θα ισχύει για όλους τους τύπους αυτοκινήτων. Συγκριτικά με την επιδότηση από το κράτος για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου, η ενίσχυση για την αγορά σκούτερ ή ποδηλάτου θα είναι μεγαλύτερη ποσοστιαία και πιο ωφέλιμη για τον αγοραστή. Θέλουμε οι νέοι να είναι πρωταγωνιστές στο πέρασμα στη νέα εποχή. Είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης η δημιουργία δικτύου σημείων φόρτισης στις πόλεις και στους αυτοκινητόδρομους. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται αν απαιτείται η επιδότηση των υποδομών φόρτισης και τι μορφή θα μπορούσε να λάβει για τους διάφορους τύπους φόρτισης.
Σύμφωνα με τις μελέτες του ΔΕΔΔΗΕ οι δημόσιες εγκαταστάσεις φόρτισης που θα χρειαστούν στη χώρα κυμαίνονται ανάλογα με το βαθμό διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης από 1.078 έως 3.057, με επικρατέστερο το σενάριο των 1.448. Οι σταθμοί φόρτισης που θα πρέπει να εγκατασταθούν σε λιμάνια, δρόμους και αεροδρόμια θα είναι 338, ενώ ο ελάχιστος αριθμός τους δεν θα είναι μικρότερος από 296. Η κυβέρνηση θέλει να δώσει επενδυτικά κίνητρα και σε ξένες βιομηχανίες να έρθουν στην χώρα μας και να εγκαταστήσουν γραμμές παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων και εξαρτημάτων.
Σε ένα δεύτερο σενάριο εξετάζεται επιδότηση ιδιωτικών οχημάτων μέχρι το ποσό των 4.500 ευρώ, η οποία θα μπορεί να φτάσει τα 6.000 ευρώ εφόσον αποσυρθεί το παλιό όχημα, καθώς και με την αγορά εξοπλισμού ταχυφορτιστή (επιδότηση, επιπλέον 500 ευρώ). Ακόμη, εξετάζεται να χορηγηθούν κίνητρα σε ειδικές κατηγορίες οχημάτων, όπως επαγγελματικής χρήσεως, logistics, ταξί, ηλεκτρικά μοτοποδήλατα (scooters). Στα πλαίσια αυτά, για τα ταξί κυρίως, προλέπεται μια επιδότηση της τάξης των 5.000 ευρώ έως 8.000 ευρώ, για την απόσυρση από την κυκλοφορία των γερασμένων οχημάτων και την αντικατάστασή τους με ηλεκτροκίνητα μοντέλα. Τα νεώτερα για το θέμα αυτό αναφέρουν και προτάσεις με αυξημένα ποσά, που ίσως να φτάνουν τα 12.000 ευρώ, αν αυτό είναι εφικτό (γνωρίζοντας πως οι ετήσιες ταξινομήσεις ταξί συνήθως δεν υπερβαίνουν τα 1.300-1.500 αυτοκίνητα, η συνολική δαπάνη δεν μοιάζει εκ πρώτης όψεως απαγορευτική, ωστόσο παραμένει δύσκολο να φτάσουμε τόσο ψηλά).
Στο νομοσχέδιο που θα προταθεί, θα υπάρχει κατά πάσα πιθανότητα και διάταξη για επιβολή περιβαλλοντικού τέλους ως και 4.000 ευρώ στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα, ενώ θα απαγορεύεται η εισαγωγή οχημάτων με προδιαγραφές ρύπων Euro3, Euro2, Euro1 και Euro 0. Στα αυτοκίνητα που πληρούν την οδηγία ρύπων Euro5 το Υπουργείο Περιβάλλοντος εξετάζει να ορίσει περιβαλλοντικό τέλος ύψους 2.000 ευρώ, με το αντίστοιχο τέλος στα Euro4 να ανέρχεται στα 4.000 ευρώ.
Η ηλεκτροκίνηση είναι ένας από τους εννέα βασικούς άξονες της περιβαλλοντικής πολιτικής της κυβέρνησης, στην πρόταση που θα υποβληθεί προς έγκριση από τη Βουλή των Ελλήνων στις 30 Ιουνίου 2020 (ημερομηνία αναγγελθείσα προ του κορονοϊού, η οποία μάλλον θα μετατεθεί για λίγο αργότερα). Σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) η πρόταση προβλέπει το ποσοστό πράσινης ενέργειας να φτάσει στο 35% το 2030, αντί 31% του αρχικού στόχου (στις ημέρες μας είναι 17%). Σε ό,τι έχει να κάνει με την ηλεκτροκίνηση, φιλοδοξία είναι να οικοδομηθεί ένα εθνικό σχέδιο ηλεκτροκίνησης, με πλέγμα κινήτρων για την προώθησή της και με βάση τις ευρωπαϊκές πρακτικές.
Η αρχή θα γίνει από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη καθώς ένα μέρος των νέων λεωφορείων που θα αποκτηθούν θα είναι ηλεκτροκίνητα. Στόχος είναι να φτάσουμε από λιγότερο από 1% μερίδιο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην αγορά νέων επιβατικών αυτοκινήτων το 2020, στο 10% περίπου μέχρι το 2030. Σε άλλες χώρες της Ε.Ε. τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται σε 4-5%, σε ορισμένες περιπτώσεις (Ολλανδία) ξεπέρασαν το 10% ενώ στη Νορβηγία προσεγγίζουν το 50%. Σημειώνεται ότι το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει πως το 2030 ένα στα τρία οχήματα που θα πωλούνται πρέπει να είναι ηλεκτρικό. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Αθήνα και το Μιλάνο έχουν την πρωτιά στο ποσοστό ρύπων που προέρχεται από τις μεταφορές και τα οχήματα (75%), κάτι που συνδέεται με το ότι ο στόλος οχημάτων της χώρας είναι από τους πιο γερασμένους στην ΕΕ.
Εξετάζεται επίσης η επιδότηση αντικατάστασης των παλιών αυτοκινήτων ως 3,5 τόνων, με νέα ηλεκτροκίνητα ή plug-in hybrid, με εκπομπές ρύπων κάτω των 50 γρ./χλμ. Για την καλύτερη και πιο άμεση ενημέρωση των πολιτών το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών θα αναπτύξει μια νέα πλατφόρμα (Μητρώο Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης), όπου θα καταγράφονται όλοι οι φορείς, η διαθεσιμότητα των σημείων φόρτισης και γενικότερα οι υποδομές που δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη αγορά και κατόπιν θα παρέχονται στους ενδιαφερόμενους online στοιχεία μέσω ειδικής εφαρμογής στο κινητό τηλέφωνο.
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Ελλάδος κ. Γιώργος Βασιλάκης μιλώντας πρόσφατα για τα θέματα αυτά σε ραδιοφωνικό σταθμό δήλωσε πως εκτιμά ότι το οικονομικό ύψος των κινήτρων θα είναι αντίστοιχο της Γερμανίας και της Ολλανδίας, ενώ για τους ιδιοκτήτες ταξί ή για επαγγελματικό όχημα οι επιδοτήσεις θα είναι διπλάσιες. Σχετικά με την απόσυρση, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Ελλάδος (ΣΕΑΑ) ανέφερε ότι θα αφορά μόνο όσους αγοράσουν ηλεκτρικό αυτοκίνητο οι οποίοι αν αποσύρουν και κάποιο παλιό αυτοκίνητο θα λαμβάνουν κάποια επιπλέον επιδότηση, η οποία κατά πάσα πιθανότητα θα έχει τη μορφή σημαντικών εκπτώσεων σε διάφορες υπηρεσίες._Σπ.Χατ.
