Υπερύψωση λεωφόρου Κηφισού: Ένα αποτελεσματικό έργο

Όλοι γνωρίζουν (ατυχώς, πολλοί το ζουν καθημερινά) πως η λεωφόρος Κηφισού δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τους οδηγούς που την χρησιμοποιούν, ταλαιπωρώντας τους πολύ συχνά με τη δυσλειτουργικότητά της. Είναι σαφές πως πρέπει άμεσα να παρθούν μέτρα γι αυτά τα προβλήματα, καθώς ο συγκεκριμένος οδικός άξονας διεκδικεί με αξιώσεις μία από τις πρώτες θέσεις των χειρότερων του είδους του στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν ισχύει το ίδιο για το υπερυψωμένο τμήμα του από το ύψος του Ρέντη μέχρι το ΣΕΦ και τις διακλαδώσεις για τα Νότια Προάστια, για το οποίο λόγω εντοπιότητας είμαστε σε θέση να γράψουμε δυό κουβέντες παραπάνω, αναφέροντας τις εντυπώσεις μας και το πόσο έχει επηρεάσει την καθημερινή ζωή μας. Και ξεκινάμε…

Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον
Η υπερύψωση της λεωφόρου Κηφισού, το πέρασμά της δηλαδή επάνω από τον ομώνυμο ποταμό, ήταν ένα έργο που «φώναζε» από δεκαετίες ότι θα γίνει. Η τελική απόφαση πάρθηκε λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004, καθώς η διεξαγωγή τους έπρεπε να εξασφαλιστεί με υποδομές που μετά από αυτούς θα έμεναν στην υπηρεσία των πολιτών. Οι κάτοικοι του Μοσχάτου και του Νέου Φαλήρου είχαν τις δικαιολογημένες αντιρρήσεις τους, κινήθηκαν δικαστικά κατά αυτής της απόφασης, όμως τελικά υπερίσχυσε το γενικότερο καλό.

Η πλημμύρα που έδειξε τις αδυναμίες
Κατά τη διάρκεια της κατασκευής του συνέβη μια καταστροφική πλημμύρα, που σχεδόν διέλυσε το τμήμα του Νέου Φαλήρου από το ποτάμι μέχρι τις γραμμές του ΗΣΑΠ. Ανεπανόρθωτες ζημιές σε ισόγεια καταστήματα και σπίτια, καθώς και σε εκατοντάδες αυτοκίνητα. Η καταστροφή φανέρωσε κατασκευαστική αβλεψία στο ξεκίνημα της υπερύψωσης, στο Ρέντη όπου αφέθηκαν και φερτά υλικά μέσα στην κοίτη, ενώ απέδειξε πως και το ύψος των τσιμεντένιων πλαϊνών προστατευτικών από τα νερά του ποταμού ήταν επιεικώς ανεπαρκές. Τα μπινελίκια προς τους υπεύθυνους της τότε αρμόδιας υπουργού, που ήρθε στην πλημμυρισμένη περιοχή για αυτοψία, ακούστηκαν μέχρι την… Αίγινα. Στη συνέχεια άλλαξε το σκεπτικό της κατασκευής σε σχέση με την προστασία από τις πλημμύρες, με στόχο ένα τέτοιο συμβάν να μην επαναληφθεί ποτέ. Πράγματι, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και από τις φωτογραφίες που παραθέτουμε, το ύψος των προστατευτικών τοιχωμάτων αυξήθηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα ουδέποτε μέχρι σήμερα όσο νερό κι αν κατεβάζει ο ποταμός (κι άσχετα με ό,τι ακούτε από τα κανάλια, που συνήθως δημιουργούν εντυπώσεις) να ξεπεράσει τα επίπεδα ασφαλείας, με το ύψος των υδάτων να παραμένει πολύ κάτω από αυτά.

Η γέφυρα των στεναγμών και οι πεζογέφυρες
Η υπερυψωμένη λεωφόρος κατάργησε οριστικά την οδική πρόσβαση από το Μοσχάτο στο Νέο Φάληρο, που υπήρχε στο ύψος της οδού Καλλέργη. Η απουσία της ανακούφισε τους κατοίκους των 4-5 παρακείμενων οικοδομικών τετραγώνων, καθώς η μεταλλική κατασκευή της είχε καταπονηθεί σε τέτοιο βαθμό, που όποτε περνούσε αυτοκίνητο βροντούσε ολόκληρος ο τόπος (την είχε κατασκευάσει ο Στρατός, ωστόσο οι παλαιότεροι λένε πως την είχαν εγκαταστήσει οι… κατακτητές Ναζί). Από το ύψος του γραμμών του ΗΣΑΠ μέχρι την αρχή των διακλαδώσεων για Πειραιά, Γλυφάδα και λεωφόρο Συγγρού έχουν στηθεί τέσσερις μεταλλικές πεζογέφυρες κάτω από το ύψος της λεωφόρου που είναι εξυπηρετικές, αλλά δεν διακρίνονται για την αισθητική τους (τουλάχιστον ας τις έβαφαν με κάποιο χρώμα). Η μία από αυτές διαθέτει και προσβάσεις για άτομα με ειδικές ανάγκες, χρησιμοποιείται όμως σε καθημερινή βάση για τη διέλευση δικύκλων. Για την παράβαση αυτή υπάρχει μια σιωπηλή αποδοχή, καθώς αποφορτίζει την κίνησή τους στην εσωτερική παραλιακή λεωφόρο (Εθνάρχου Μακαρίου) και αποτρέπει τα μηχανάκια των ντιλιβεράδων από το να κινούνται άναρχα με το τεράστιο κουτί από πίσω σε κεντρικούς δρόμους.

Άσχετο, αλλά θα το πούμε: Ελάχιστα μέτρα από τη συγκεκριμένη διάβαση των ΑμεΑ υπήρχε το χαμόσπιτο που γεννήθηκε ο μεγάλος Έλληνας κωμικός Θανάσης Βέγγος, ωστόσο καμιά αφιερωματική πινακίδα δεν υπάρχει στο σημείο.

Τα αηδόνια κελαηδούν ακόμα
Φυσικά, το κτίσιμο του γιγάντιου οικοδομήματος της υπερύψωσης επάνω από τον Κηφισό, εξαφάνισε το όποιο φυσικό περιβάλλον είχε απομείνει ανώλεθρο. Ωστόσο, επειδή τα νερά της θάλασσας ανεβαίνουν ως το ύψος των γραμμών του Ηλεκτρικού, εξακολουθούν να υπάρχουν ψάρια στον ποταμό. Μάλιστα, κάποιες φορές βλέπεις αυτοσχέδιους ψαράδες να επιχειρούν να τα αλιεύσουν καθήμενοι στις πεζογέφυρες και ανακαλύπτεις ότι τα ψάρια αυτά δεν είναι καθόλου μικρά.

Ευχάριστη εικόνα αποτελούν επίσης οι προπονήσεις των κωπηλατών, που ανεβαίνουν με ρυθμό το ποτάμι μέχρι τις γραμμές του διερχόμενου τραίνου και ακόμη παραπέρα. Κι αν είσαι ξύπνιος στο μπαλκόνι σου στις πέντε το πρωί, ακούς τα αηδόνια να κελαηδούν και δεν πιστεύεις στα αυτιά σου. Η φύση αντιστέκεται, επιζούν θύλακες ανεξαρτησίας στις εκβολές του ποταμού που επιμένουν να υπάρχουν ενάντια στη θέληση του αδηφάγου ανθρώπου και των δημιουργημάτων του. Άρα, υπάρχει ακόμα ελπίδα…

Φαραωνικές εντυπώσεις
Παρατηρώντας το οικοδόμημα σε όλο του το μήκος κάτω από το ύψος της λεωφόρου, αντιλαμβάνεσαι πόσο στιβαρό και επιβλητικό είναι. Βλέπεις τις εκατοντάδες χαλύβδινες δοκούς που συνδεδεμένες μεταξύ τους συνθέτουν τον σκελετό του υπερκείμενου οδοστρώματος, τις υδρορροές και τις τεράστιες βίδες, τα περιστέρια που βρίσκουν καταφύγιο στα διάκενα, αλλά και κάθε είδους λεπτομέρεια που ως μη ειδικός δεν μπορείς να περιγράψεις με ακρίβεια. Όλα βρίσκονται στη θέση τους, τίποτα δεν κρέμεται, σκουριά δεν υπάρχει και ποτέ κανένα συνεργείο δεν έχει έρθει να διορθώσει κάτι. Η όλη δομή είναι άθικτη και μόνο κάποια ίχνη υγρασίας συναντάς, σε περιορισμένα σημεία.

Αυτή προέρχεται από τα παρτέρια ένθεν και ένθεν του δρόμου, τα οποία τον πρώτο καιρό λειτουργίας της υπερύψωσης φιλοξενούσαν λουλούδια. Αργότερα, κατά τα συνήθη στην Ελλάδα, παρατήθηκαν παρά το γεγονός ότι υπήρχε σύστημα αυτόματου ποτίσματος κι έδωσαν τη θέση τους σε κάποιου είδους αγριόχορτα. Πιο μετά, το αυτόματο πότισμα ενεργοποιήθηκε ξανά, όταν πια δεν υπήρχε σχεδόν κανένα φυτό στα παρτέρια. Τότε, εμφανίστηκε η υγρασία, η οποία φυσικά δεν μπορεί να προκαλέσει κανένα πρόβλημα στον υφιστάμενο δρόμο. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, υπάρχει κάποιου είδους βλάστηση αραιά και που.

Ανεπαρκή ηχοπετάσματα
Ο υπερυψωμένος άξονας έμεινε κάποια χρόνια δίχως ηχοπετάσματα κι ας ήταν επιτακτική ανάγκη για τους κατοίκους των γειτνιαζόντων περιοχών. Κάποια στιγμή τοποθετήθηκαν κι αυτά, αλλά αποδείχτηκαν αναποτελεσματικά. Σε αντίθεση με άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις δεν είχαν το ύψος που χρειαζόταν, ώστε να διαθέτουν την κύρτωση που απαιτείται για να κατευθύνεται ο ήχος προς τα μέσα και να μην ενοχλεί τους κατοίκους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο θόρυβος από τους κινητήρες των αυτοκινήτων να ελαττώνεται ελάχιστα και από εκεί και πέρα είσαι υποχρεωμένος να τον συνηθίσεις (ή να μετακομίσεις). Τουλάχιστον, οι κάτοικοι απαλλάχτηκαν από τα εμετικά οπαδικά συνθήματα που γράφονταν για χρόνια στις επιφάνειες των ηχοπετασμάτων, καθώς η Περιφέρεια Αττικής τα περιέλουσε με αντι-graffiti υλικό και ησυχάσαμε από την κακοποίηση των ματιών μας. Φυσικά, καμία λύση δεν υπάρχει για όσους επιλέγουν να περάσουν από τον δρόμο πάσει δυνάμει με την «φτιαγμένη» εξάτμισή τους στις τρεις και μισή τα ξημερώματα, ξυπνώντας 30.000 ανθρώπους επειδή έτσι γουστάρουν (αυτή είναι μια υπόθεση της ψυχιατρικής, ενώ το ίδιο ισχύει και γι αυτούς που ακούνε μουσική, η ένταση της οποίας ταξιδεύει 25 οικοδομικά τετράγωνα παραπέρα).

Αντί επιλόγου
Η εγκαθίδρυση της υπερυψωμένης απόληξης της λεωφόρου Κηφισού αποφόρτισε την βαρυφορτωμένη οδό Πειραιώς και έδωσε μια ταχεία διέξοδο σε όσους οδηγούς κατευθύνονται προς τον Πειραιά και τα Νότια Προάστια. Σύμφωνα με τα όσα έχουμε παρατηρήσει στα χρόνια της λειτουργίας της επιβαρύνεται μόνο το ρεύμα προς Πειραιά, όταν παίζουν στο γήπεδο Καραϊσκάκη ή στο ΣΕΦ οι ομάδες ποδοσφαίρου και καλαθοσφαίσης του Ολυμπιακού, σε χρονικό βάθος μιας ώρας από την έναρξη του παιχνιδιού. Σπάνια, βλέπουμε μπλοκαρισμένο το ρεύμα της ανόδου, στο ύψος του Μοσχάτου. Όταν αυτό συμβαίνει, είναι βέβαιο πως μερικά χιλιόμετρα παραπάνω κάποιοι παγιδευμένοι στην κίνηση οδηγοί κλαίνε με μαύρο δάκρυ…