Πού οφείλεται η έλλειψη ημιαγωγών και σπάνιων γαιών, η οποία επηρεάζει τη διεθνή βιομηχανία;
Η έλλειψη ημιαγωγών δεν επηρεάζει μόνο την αυτοκινητοβιομηχανία. Διαβάσαμε πρόσφατα στον “Φωτογράφο” (photo.gr) ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Παναγιώτη Καλδή, φίλου και παλιού συνεργάτη των 4Τροχών για το πως η έλλειψη chip έχει επιπτώσεις σε όλους τους κλάδους της τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένου εκείνου του imaging.
Bασικός υπεύθυνος του προβλήματος, αναφέρει το σχετικό άρθρο, είναι το μοντέλο παραγωγής Just In Time που εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια οι βιομηχανίες. Δηλαδή δεν διατηρούν σημαντικά αποθέματα εξαρτημάτων ώστε να μην έχουν δεσμευμένα τεράστια κεφάλαια αφενός και κατά δεύτερο λόγο να μην χρειάζεται να διαχειριστούν μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους, να αποφεύγουν τις αυξημένες δαπάνες logistics κλπ. Αυτό το μοντέλο λειτούργησε καλά για τις τελευταίες δύο δεκαετίες και απέφερε οικονομίες κλίμακας και κερδοφορία.
Όμως η έκρηξη ζήτησης chip μέσα στην πανδημία που διατάραξε την αλυσίδα παραγωγής-μεταφοράς-συναρμολόγησης και παράδοσης στους τελικούς αποδέκτες συζητήθηκε πολύ μέσα στη χρονιά, και οι ειδήμονες συμφωνούν ότι τα αίτια είναι πολυπαραγοντικά.
Όχι μόνον η διατάραξη της ομαλότητας στην παραγωγή λόγω προσωρινών κλεισιμάτων κάποιων εργοστασίων, αλλά και η ανταγωνιστικότητα στις σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας, η αυξανόμενη ενσωμάτωση υψηλότερης τεχνολογίας σε συσκευές ευρείας κατανάλωσης όπως ο οικιακός φωτισμός, λευκές συσκευές (πλυντήρια, ψυγεία κλπ.) το concept του smart home, και σε μεγάλο βαθμό η αυτοκινητοβιομηχανία.
Στην τελευταία, η μετάβαση προς τα υβριδικά και τελείως ηλεκτρικά οχήματα όπου εμπεριέχονται ένα σωρό αυτοματισμοί ημιαυτόνομης πλοήγησης και οδήγησης όπως συστήματα ADAS για έξυπνη διατήρηση λωρίδας, φρενάρισμα αποφυγής συγκρούσεως, αυτόματο παρκάρισμα κλπ. σήμανε αυξημένες ανάγκες για chip. Το μέσο σύγχρονο αυτοκίνητο έχει 50 ως 150 chip και η έλλειψη έστω και ενός απλά ακυρώνει την αλυσίδα παραγωγής και στέλνει τα εργοστάσια σε αναγκαστική αργία.
Έλλειψη ημιαγωγών και μονοπώλιο
Όλα αυτά εν μέσω μονοπωλιακών καταστάσεων αφού η γιγάντια ταϊβανέζικη ΤSMC ελέγχει το 80% των μικροεπεξεργαστών που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως στην αυτοκινητοβιομηχανία και σχεδιάζει να επενδύσει 100δις τα τρία επόμενα χρόνια για την αύξηση της παραγωγής προκειμένου να ανταποκριθεί στη ζήτηση.
Μόλις τώρα η ΕΕ συζητά το ενδεχόμενο ενισχύσεων σε χώρες της Ένωσης για να αναπτυχθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία microchip ενώ μέχρι τώρα απέρρριπτε μετά βδελυγμίας κάθε παρόμοια ιδέα ως επέμβαση στον ανταγωνισμό που είναι το θέσφατο της κρατούσας στην Κομισιόν νεοφιλελεύθερης τάσης. Την ίδια περίοδο η Δύση άφηνε τόσα χρόνια να γιγαντώνεται η βιομηχανία της Κίνας και άλλων ασιατικών χωρών με πρακτικές εργασιακού και περιβαλλοντικού dumping.
Η κατάσταση στην αγορά των chip έχει πολλές συγγένειες με την παράλληλη κρίση στον τομέα των σπάνιων γαιών. Μια σειρά μεταλλικών στοιχείων όχι ιδιαίτερα γνωστών στο ευρύ κοινό που όμως έχουν πολλές εφαρμογές σε μπαταρίες, τουρμπίνες, ηλεκτροκινητήρες, πηνία ηχοσυστημάτων, οπτικά στοιχεία φακών κλπ. τα ονόματά του είναι από διάσημα ως άγνωστα: λίθιο, λανθάνιο, νεοδύμιο, θόριο, προμήθιο, θούλιο, γαδολίνιο κλπ.
Χωρίς το λίθιο η ιδέα της ηλεκτροκίνησης στη αυτοκινητοβιομηχανία που πιεστικά προωθείται από τις ΗΠΑ και την ΕΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τινάζεται στον αέρα αφού σε αυτό βασίζεται όλη η τρέχουσα τεχνολογία συσσωρευτών στα ηλεκτροκίνητα οχήματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Ιδρύθηκε η «Διεθνής Ένωση Λιθίου»
Όμως αυτή τη στιγμή η Κίνα κρατάει στα χέρια της το κλειδί της παραγωγής μπαταριών ιόντων λιθίου με περίπου 80% αλλά και των ορυκτών που χρειάζονται. H Kίνα λοιπόν, κατέχει ικανά κοιτάσματα γραφιτίου που χρησιμοποιείται στις ανόδους των μπαταριών και κοβαλτίου μέσω των ορυχείων στο Κογκό τα οποία έχει εξαγοράσει (το Κογκό παράγει το 60% των διεθνών αποθεμάτων κοβαλτίου).
Στο δε ακόμη πιο κρίσιμο τομέα του λιθίου, η Κίνα εκτός από τη δική της μεγάλη παραγωγή με ορυχεία στο εσωτερικό της χώρας, ελέγχει μεγάλα κοιτάσματα λιθίου στην περιοχή Greenbushes της Αυστραλίας καθώς και στη Χιλή (Sociedad Quimica y Minera). Έχει υπολογιστεί ότι oι χώρες που σχηματίζουν τρίγωνο του λιθίου (Χιλή, Βολιβία, Αργεντινή) κατέχουν στο έδαφός τους το 75% των διαπιστωμένων κοιτασμάτων λιθίου του κόσμου η ζήτηση του οποίου αυξάνεται με ρυθμό 8,9% ετησίως ως τώρα (αλλά θα εντατικοποιηθεί εκθετικά την επόμενη δεκαετία).
Σε κάθε περίπτωση, αφήνοντας κατά μέρος το θέμα των πρώτων υλών, που ακόμα δεν έχει αγγίξει τη βιομηχανία, όλες οι προσπάθειες σήμερα στρέφονται στην αντιμετώπιση της έλλειψης ημιαγωγών. Οι μεγάλες καθυστερήσεις στην παραγωγή έχουν φέρει σημαντικές ζημιές που προστίθενται σε εκείνες που προκάλεσε η πανδημία, ενώ κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πότε αναμένεται να ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Μάλιστα, δεν απουσιάζουν και οι απαισιόδοξες φωνές που θέλουν το πρόβλημα να συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της επόμενης χρονιάς…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΕΔΩ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
