Elon Musk: Το φαινόμενο!

Με δραστηριότητες που εκτείνονται από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της Tesla και τα φωτοβολταϊκά της SolarCity έως το υπερηχητικό Hyperloop και τις διαστημικές μεταφορές της SpaceΧ, ο Elon Musk, ο συνιδρυτής της Χ.com και μετέπειτα του «φαινομένου» που ακούει στο όνομα «PayPal», ο πιο πολυσυζητημένος αυτήν τη στιγμή CEO του πλανήτη, είναι αναντίρρητα ο άνθρωπος που ήρθε να ταράξει τα νερά στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, αλλάζοντας ριζικά τόσο τη μορφή όσο και το «περιεχόμενο» της σύγχρονης αυτοκίνησης. Και όχι μόνο, όπως φαίνεται!

Ο 45χρονος σήμερα Νοτιοαφρικανός κατάφερε από πολύ νωρίς όχι μόνο να μπει, αλλά και να κατακτήσει τον κόσμο της τεχνολογίας, δημιουργώντας με το «καλημέρα» περιζήτητα «προϊόντα», που του εξασφάλισαν γρήγορα ένα πολύ καλό… όνομα, διαρκή δημοσιότητα και, φυσικά, μια συνεχή ροή ζεστού και άφθονου, όπως απεδείχθη, χρήματος. Πριν καν συμπληρώσει τη δεύτερη δεκαετία της ζωής του, ο Musk προσέθεσε στους τραπεζικούς λογαριασμούς του κάτι περισσότερο από 307 εκατ. δολάρια, πουλώντας στην Compaq την πρώτη start-up εταιρεία του, τη Zip2 Corp. Την ίδια κιόλας χρονιά, το success story συνεχίστηκε με την ίδρυση της X.com, μιας πρωτοποριακής την εποχή εκείνη πλατφόρμας διαδικτυακών πληρωμών, που λίγο καιρό μετά μετεξελίχθηκε στη διάσημη PayPal, μια εξαιρετικά επιτυχημένη και ευφυή για τα δεδομένα της εποχής υπηρεσία, που τράβηξε, όπως ήταν αναμενόμενο, το ενδιαφέρον ακόμα ενός επιχειρηματικού «θαύματος» της αντίπερα όχθης του Ατλαντικού: του eBay. Το 2002 η PayPal πέρασε με… συνοπτικές διαδικασίες στις αγκάλες της πιο επιτυχημένης πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου του πλανήτη, με τον Musk να έχει εξασφαλίσει, πολύ πριν από την εν λόγω «μετάβαση», το 11% του μετοχικού κεφαλαίου του… eBay.

Όλα αυτά, όμως, δεν ήταν παρά η απαρχή του φαινομένου «Elon Musk», της επέλασης ενός ανθρώπου με πρωτοποριακές ιδέες, που ανέκαθεν βρίσκονταν μπροστά από την εποχή τους. Ενός μηχανικού και φυσικού συνάμα, με όραμα για την επόμενη ημέρα στο μαγικό κόσμο της διαστημικής τεχνολογίας, των ψηφιακών μέσων και, φυσικά, της αυτοκίνησης. Συγχρόνως όμως και ενός γνήσιου επιχειρηματία του… αμερικανικού ονείρου, που δεν αφήνει ποτέ ανεκμετάλλευτη καμία ευκαιρία για κέρδος και καταξίωση.

Έτσι, το 2002 ο Musk ξεκίνησε ακόμα ένα μεγαλεπήβολο εγχείρημα, δημιουργώντας από λευκό χαρτί τη Space Exploration Technologies Corp. Γνωστότερη και ως «SpaceX», η τρίτη κατά σειρά εταιρεία του Elon Musk είχε (και εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να έχει) στο επίκεντρό της την κατασκευή «οχημάτων» που επιχειρούν με τις καινοτόμες εφαρμογές που υιοθετούν να φέρουν την επανάσταση στις σύγχρονες διαστημικές μεταφορές εμπορευμάτων, αλλά και ανθρώπινου δυναμικού. Το 2008, μάλιστα, η NASA προσέφερε στον Elon Musk και στη SpaceX ένα γενναιόδωρο συμβόλαιο ύψους 1,6 δισ. δολαρίων, αναθέτοντάς τους τις μεταφορές ποικίλων φορτίων στο Διεθνή Διαστημικό της Σταθμό. Ωστόσο, ο δρόμος της SpaceX, η αξία της οποίας κοστολογείται σήμερα από διεθνείς οικονομικούς αναλυτές σε πάνω από 10 δισ. δολάρια(!), δεν ήταν ποτέ στρωμένος με ροδοπέταλα, καθώς πολλά από τα απτά εγχειρήματά της απέτυχαν στην πράξη. Τον Ιούνιο του 2015, μόλις δύο λεπτά μετά την απογείωση του Falcon 9, οι άνθρωποι της SpaceX είδαν την «κάψουλά» τους να εκρήγνυται στον αέρα, ενώ μόλις πριν από λίγους μήνες η προσέγγιση ακόμα ενός διαστημικού της «πυραύλου» σε μια ειδικά σχεδιασμένη πλατφόρμα που βρισκόταν εγκατεστημένη στην επιφάνεια της θάλασσας απέβη εξίσου καταστροφική. Το «ταξίδι» για την κατάκτηση του διαστήματος για τον Elon Musk και τη SpaceX, παρά τους ουκ ολίγους υφάλους που βρέθηκαν κατά καιρούς στο διάβα τους, δε φαίνεται να σταματά εδώ. Πρόσφατα, ο Νοτιοαφρικανός μεγιστάνας ανακοίνωσε κάτι ακόμα πιο μεγαλειώδες: την πρόθεση του ίδιου και της εταιρείας του να στείλουν στις αρχές του 2018 την ειδικά διαμορφωμένη «κάψουλα» Red Dragon σε ένα διαστημικό ταξίδι με κατάληξη την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη! Και μάλιστα εξ ιδίων μέσων. Και αυτό είναι, πράγματι, ένα εξαιρετικά φιλόδοξο εγχείρημα για μια «μικρή» ιδιωτική εταιρεία.

Το κεφάλαιο Tesla Motors

Μολαταύτα, για τους ανθρώπους της αυτοκίνησης, ο Elon Musk είναι ο άνθρωπος που έχει ταυτίσει το όνομα του επί… Γης, και όχι στην απεραντοσύνη του διαστήματος, με την Tesla Motors. Και, φυσικά, με τις ηλεκτρικές τετράτροχες δημιουργίες της. Εσφαλμένα, ωστόσο, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν πως ο Musk είναι ο άνθρωπος που δημιούργησε τη Tesla. Η πραγματικότητα είναι πως ο 45χρονος μάνατζερ «συνάντησε» την Tesla Motors αρκετά χρόνια μετά την ίδρυση της το 2003 από τους Marc Tarpenning και Martin Eberhard.

Ο Musk «είδε» την ευκαιρία σ’ έναν ακόμα τεχνολογικό κλάδο και φυσικά την… άρπαξε επενδύοντας στον ασήμαντο τότε αυτοκινητικό παίχτη της αμερικανικής ηπείρου προσωπικά του χρήματα ύψους 7,5 εκ. δολαρίων. Εν συνεχεία και από τη θέση, πλέον, του Προέδρου της εταιρείας, αναζήτησε πρόθυμους επενδυτές, ακριβώς όπως έκανε και με τις υπόλοιπες εταιρείες του, καθιστώντας σαφές πως στόχος της Tesla είναι να δημιουργήσει μια γκάμα ηλεκτρικών αυτοκινήτων με προσιτό για το ευρύ κοινό κόστος. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο Musk κατάφερε να «μαζέψει» πάνω από 100 εκ. δολλάρια από funds και εταιρείες, όπως η Valor Equity Partners, ακόμα και από φυσικά πρόσωπα, όπως ήταν οι συνιδρυτές της Google, Sergey Brin και Larry Page. Ωστόσο, μέχρι και το 2009, η Tesla δεν είχε καταφέρει να σημειώσει κάτι το αξιοσημείωτο σε εμπορικό επίπεδο «γράφοντας» την χρονιά εκείνη μόλις 147 πωλήσεις…

Το 2009, ο Musk βάζει στο παιχνίδι και τη γερμανική Daimler (και αργότερα και την Toyota), η οποία αγόρασε για 50 εκ. δολάρια το 10% των μετοχών της Tesla. Παράλληλα, έχοντας… υψηλές προσβάσεις στο τραπεζικό και πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ, ο πάντοτε δραστήριος CEO της Tesla εξασφαλίζει από την αμερικανική κυβέρνηση μια… απλόχερη χρηματοδότη, υπό τη μορφή δανείου, ύψους 465 εκ. δολαρίων. Τα χρήματα αυτά, τα οποία αποτελούσαν ένα σημαντικό μέρος του προγράμματος των 8 δις δολαρίων που την εποχή εκείνη είχε εκπονήσει η αμερικάνικη κυβέρνηση υποστηρίζοντας την «Κατασκευή Οχημάτων Προηγμένης Τεχνολογίας», διοχετεύτηκαν προκειμένου να πάρει σάρκα και οστά το γνωστό Model S. Η Tesla άρχισε πραγματικά να μεγαλώνει, αλλά και να στέκεται στα δικά της πόδια της ως ένας εύρυθμος, από οικονομική σκοπιά, αυτοκινητικός παίχτης, τον Ιούνιο του 2010, όταν πάνω από 13 εκ. μετοχές της διατέθηκαν σε δημόσια διαπραγμάτευση έναντι 17 δολαρίων η κάθε μια. Με τον τρόπο αυτό, η Tesla έβαλε στα ταμεία της κάτι περισσότερο από 225 εκ. δολάρια.

Οι προκλήσεις του σήμερα

Παρά τα επιτυχημένα (ενγένει) βήματα του παρελθόντος, η πραγματικά σκληρή δουλειά για την Elon Musk και την Tesla, μόλις αρχίζει. Μπορεί το Model S να έκανε την απαραίτητη… αίσθηση με τις καταιγιστικές του επιδόσεις και το «ψηλό» Model X τη… διαφορά με τη σχεδίαση και τις αναρίθμητες καινοτομίες που συγκεντρώνει στην κατηγορία των πολυτελών crossovers, παρ’ όλα αυτά, όμως, το μεγάλο στοίχημα για τους αμερικανούς είναι το Model 3, το νέο, προσιτό μεσαίο ηλεκτρικό αυτοκίνητο των μόλις 35.000 δολαρίων, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του περασμένου Μαρτίου. Υπό τη μορφή πρωτοτύπου, ασφαλώς. Με την Tesla να έχει συγκεντρώσει στα ταμεία της περί τα 400 εκ. δολάρια για τις περίπου 400.000 παραγγελίες-αιτήσεις ενδιαφέροντος που έχει δεχτεί το Model 3, η πρόκληση είναι μία, απλή και εξαιρετικά… κρίσιμη: θα μπορέσουν οι άνθρωποι του Elon Musk και η «μικρή», σε σχέση με τους παραδοσιακούς κατασκευαστές, Tesla να ανταποκριθούν και πρακτικά στην απρόσμενα υψηλή ζήτηση του νέου Model 3; Μια ζήτηση που, σημειωτέον, υπερβαίνει αυτή τη στιγμή το 4πλάσιο της συνολικής της παραγωγής τα τελευταία οχτώ χρόνια!

Η Tesla ήρθε σίγουρα για να αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα σύγχρονα αυτοκίνητα. Πλέον, όμως, ήρθε η ώρα και να τα… παραδώσει στους αγοραστές της. Σίγουρα, πρόκειται για μια δύσκολη άσκηση που θα κρίνει πολλά. Τη βιωσιμότητα και ενδεχομένως και την ίδια την ύπαρξη της Tesla, καθώς μια πιθανή αποτυχία όσον αφορά στην έγκαιρη κατασκευή του Model 3 είναι πιθανό να ρίξει στα… τάρταρα το υψηλό κατά τ’ άλλα πρεστίζ της μάρκας, την αξιοπιστία της, κατ’ επέκταση και, φυσικά, την χρηματιστηριακή της αξία. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η Tesla ουδέποτε φημιζόταν για τα συνεπή της… ραντεβού με τους καταναλωτές και πελάτες της. To Roadster, για παράδειγμα, ήρθε στον «πραγματικό κόσμο» με καθυστέρηση 9 μηνών, το Model S, 6 μήνες μετά τα πρώτα αποκαλυπτήρια του, ενώ το Model X ενάμιση χρόνο(!) μετά το ντεμπούτο της πρωτότυπης εκδοχής του.

Αυτή τη στιγμή, πάντως, οι ιθύνοντες νόες της Tesla επιδίδονται σ’ έναν αγώνα δρόμου, ο οποίος «περνά» κυριολεκτικά μέσα από την έρημο της Νεβάδα! Και συγκεκριμένα, από τις εγκαταστάσεις του νέου, θηριώδους εργοστασίου της αμερικανικής φίρμας και της ιαπωνικής Panasonic, στο οποίο θα παράγονται έως το 2020 πάνω από 500.000 μπαταρίες σε ετήσια βάση. Όσες ακριβώς κατασκευάζονται αυτή τη στιγμή σε όλο το πλανήτη! Για την κατασκευή του Gigafactory, όπως χαρακτηριστικά αποκαλείται αυτή τη στιγμή η συγκεκριμένη μονάδα, θα δαπανηθούν πάνω από 5 δις δολάρια, με την εκμεταλλεύσιμη επιφάνεια για «γέννηση» των μπαταριών που θα προμηθεύουν τα μοντέλα του Elon Musk να είναι οριακά μικρότερη από εκείνη που χρησιμοποιεί σήμερα η Boeing στο Everett της Ουάσινγκτον για τον σχεδιασμό, την εξέλιξη αλλά και την τελική συναρμογή των αεροσκαφών της.

Καλά με τις μπαταρίες, θα σκεφθεί κανείς. Που, όμως, θα κατασκευάζεται αυτό καθ’ αυτό το «σώμα» των νέων Model 3, με δεδομένο ότι τόσο το υπάρχον εργοστάσιο της Tesla στο Freemont της Καλιφόρνια, όσο και εκείνο στο Tilburg της Ολλανδίας, έχουν ήδη αγγίξει… ταβάνι; Ο Musk δεν κρύβει πως «αναζητά» ένα full-scale εργοστάσιο στην καρδιά της γηραιάς ηπείρου και σίγουρα, όπως αποκάλυψε στις αρχές Απριλίου η Segolene Royal, η Υπουργός Ενέργειας και Οικολογίας της Γαλλίας, μια… καλή περίπτωση για την Tesla θα ήταν να της παραχωρηθούν οι εγκαταστάσεις του μακροβιότερου πυρηνικού εργοστασίου  της χώρας που βρίσκεται στο Fessenheim, ακριβώς «πάνω» στα βορειοανατολικά σύνορα της Γαλλίας με τη Γερμανία, το οποίο σύντομα θα τερματίσει και οριστικά τις δραστηριότητές του.

Αυτή τη στιγμή, πάντως, πολλοί είναι αυτοί που αμφισβητούν όχι μόνο το πότε η αμερικάνικη εταιρεία θα φέρει στον «πραγματικό» κόσμο το νέο Model 3, αλλά και τον τρόπο που τελικά ο Musk θα καταφέρει να βάλει στην παραγωγή ένα τόσο προηγμένο όχημα, χωρίς… χασούρα για τον ίδιο και την εταιρεία του. Ο χρόνος πάντως τρέχει. Και η Tesla, μαζί ασφαλώς με την επιχειρηματική ιδιοφυία που βρίσκεται στο τιμόνι της, πρέπει για πρώτη ίσως φορά στην ιστορία της κοινής τους πορείας να κάνουν το πάν ώστε να ανταποκριθούν στις υποσχέσεις τους. Αλλά και στις υψηλές προσδοκίες που έχουν –δικαίως ή αδίκως- δημιουργήσει στο σύνολο της παγκόσμιας αυτοκινητικής σκηνής. Και, πρωτίστως, στο καταναλωτικό κοινό. Γιατί, σε διαφορετική περίπτωση, δεν είναι διόλου απίθανο να δούμε το οικοδόμημα Tesla, που με τόσο κόπο αλλά και… χρήμα χτίζεται επιμελώς από το 2003 έως και σήμερα, να κλονίζεται συθέμελα._Χ.Α.

Open-source τεχνολογίες

Ο Musk έχει ανακοινώσει ήδη από τα μέσα του 2014 πως πολλές από τις ευρεσιτεχνίες της Tesla Motors θα είναι «ανοιχτές» στο κοινό, το οποίο μπορεί να έχει, καλή τη πίστει πάντα, πλήρη πρόσβαση σε αυτές. Οι συμφωνίες που πρόκειται να συναφθούν ανάμεσα στην Tesla και όσους χρησιμοποιήσουν τις εν λόγω «πατέντες» της, διέπονται από την αρχή της μη κατάθεσης αγωγών εναντίων της πρώτης και φυσικά της αποφυγής κάθε άμεσης αντιγραφής του τεχνολογικού περιεχομένου τους. Ο λόγος της… γενναίας αυτής απόφασης; Σύμφωνα με τον ισχυρό άνδρα της εταιρείας, η Tesla Motors επιθυμεί «να επιταχύνει την εξάπλωση της τεχνολογίας ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε πιο μαζικές κατηγορίες, αλλά και να φέρει κοντά της ταλαντούχους επιστήμονες που θα ασχοληθούν με τις εν λόγω εφαρμογές». Και, φυσικά, να προσελκύσει νέα κεφάλαια και επενδυτές, που θα επιτρέψουν στην περεταίρω εξέλιξη και εμπορευματοποίησή τους, θα προσθέταμε εμείς.

Σημεία φόρτισης

Ταυτόχρονα με την εξέλιξη των μπαταριών και φυσικά των οχημάτων που τις «κουβαλούν», από τον Οκτώβριο του 2012, η Tesla Motors έχει ξεκινήσει την ανάπτυξη ενός δικού της δικτύου «δημόσιας» φόρτισής τους, γνωστότερο και ως «Supercharger Network». Από τον περασμένο Απρίλιο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η αμερικάνικη εταιρεία έχει ήδη 623 ιδιόκτητα σημεία φόρτισης ανά τον κόσμο, με συνολικά 3.692 φορτιστές. Από αυτά, πάνω από 260 βρίσκονται στις ΗΠΑ και τα σχεδόν 230 στην Ευρώπη. Ανάλογα με την περιοχή, οι ταχυφορτιστές του «Supercharger Network» είναι σε θέση να παρέχουν ισχύ έως και 120 kW. Έτσι, για ένα Model S στην έκδοση των 90 kWh, με μια φόρτιση χρονικής διάρκειας 30 λεπτών, μπορεί να εξασφαλιστεί μια αυτονομία κίνησης για 270 περίπου χλμ. Και όλα αυτά, χωρίς καμία χρέωση για τον ιδιοκτήτη του οχήματος εφ’ όρου ζωής! Τουλάχιστον, με δεδομένα όλα όσα ισχύον μέχρι σήμερα για το Model S. Άγνωστο, ωστόσο, παραμένει αν η ίδια «free-of-charge» πολιτική θα συνεχιστεί και με το Model 3. Αν και εδώ, τα λεφτά είναι… πολλά.

Τα… έξυπνα stock options του Elon Musk

O Musk, έχοντας αρνηθεί για δέκα συναπτά έτη να εισπράξει την ετήσια αμοιβή των 40.000 δολαρίων που του αναλογεί ως CEO της Tesla Motors, έχει φροντίσει να συνάψει μερικές εξαιρετικά συμφέρουσες για τον ίδιο «Συμβάσεις Δικαιωμάτων Προαίρεσης» με υποκείμενο τις μετοχές της μάρκας. Έχοντας ήδη εκπληρώσει τους 12 από τους 20 στόχους που ανακοινώθηκαν στο business plan της εταιρείας το 2012, ο Musk μπορεί ανά πάσα στιγμή να ρευστοποιήσει τα 12/20 των options του. Με πιο απλά λόγια, δηλαδή, να πουλήσει πάνω από τις μισές μετοχές που κατέχει. Με δεδομένη την αξία κάθε μιας από αυτές, τον όγκο του χαρτοφυλακίου (5,27 εκ. κομμάτια!) και φυσικά την συμφωνία που έχει υπογραφεί, ο Musk μπορεί αυτή τη στιγμή να προσθέσει στους τραπεζικούς του λογαριασμούς πάνω από 589 εκ. δολάρια. Εφόσον το επιθυμεί, ασφαλώς. Συνολικά, μέχρι το 2022, ο Musk θα εισπράξει –ούτε λίγο ούτε πολύ- 1,6 δις δολάρια από τις εν λόγω συμβάσεις, αρκεί να επιτευχθούν και οι 20 στόχοι του προβλέπει το επιχειρησιακό σχέδιο του 2012.

Ποιος είναι ο Elon Musk

Ο Elon Musk γεννήθηκε το 1971 στη Ν. Αφρική, όπου και μεγάλωσε. Σε ηλικία μόλις 10 ετών αποκτά τον πρώτο του ηλεκτρονικό υπολογιστή και μόλις στα 12 του χρόνια και αφού προηγουμένως είχε δημιουργήσει το δικό του software(!), πραγματοποιεί την πρώτη του… εμπορική πράξη πουλώντας τα δικαιώματα χρήσης του γνωστού την εποχή εκείνη video game, Blastar. Στα 17 του, ο Musk αφήνει τη Μαύρη Ήπειρο και πηγαίνει στον Καναδά προκειμένου να φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο του Queen. Το 1992, ωστόσο, το εγκαταλείπει, καθώς το ενδιαφέρον του εστιάστηκε στους κλάδους της Φυσικής και των Οικονομικών. Από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανία, ο Musk φεύγει με δύο πτυχία και ένα bachelor κατευθυνόμενος εν συνεχεία στο Πανεπιστήμιο του Stanford στην Καλιφόρνια, όπου αποκτά Ph.D στον τομέα της Ενεργειακής Φυσικής. Αμέσως μετά, δημιούργησε την πρώτη του εταιρεία, την Zip2 Corp. Σήμερα, ο CEO της Tesla Motors και ιδιοκτήτης της SpaceX, κατέχει, σύμφωνα με το Forbs, την 37η θέση στη λίστα των 1.810 πιο πλούσιων φυσικών προσώπων στην Αμερική κατέχοντας περιουσιακά στοιχεία που αποτιμώνται στα 13,9 δις δολάρια! Ο Musk, ο οποίος είναι πατέρας πέντε παιδιών, κατέχει συγχρόνως την 15η θέση στη λίστα των πλουσιοτέρων ανθρώπων στον χώρο της τεχνολογίας, την 34ηστην λίστα των «400» του Forbes, αλλά και την 38η σε εκείνη των πιο ισχυρών προσωπικοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο. Διόλου άσχημα, δε νομίζετε;