top icon
Επικαιρότητα

Πάει μόνο του!

Ταξιδεύουμε στα Τρίκαλα με τη high tech «7άρα» της BMW και επιβιβαζόμαστε στο πρώτο αυτόνομα κινούμενο λεωφορείο στον κόσμο! Το CityMobil2.

ΣΤΑ Τρίκαλα Θεσσαλίας, αλλά αυτήν τη φορά όχι για να οδηγήσουμε εμείς, αλλά ο… κανένας. Ο «Κανένας». Έτσι είχε συστηθεί ο Οδυσσέας στον Κύκλωπα Πολύφημο, για να τον μπερδέψει και να μην ξέρει αργότερα ποιος ήταν αυτός που τον τύφλωσε. Εμείς, όμως, φτάνοντας στα Τρίκαλα εκείνο το πρωινό, δεν είχαμε το παραμικρό πρόβλημα όρασης. Το βλέπαμε μπροστά μας και, ναι, κυκλοφορούσε στους δρόμους της πόλης χωρίς να το οδηγεί κάποιος. O λόγος για το αυτοματοποιημένο λεωφορείο, το οποίο μπήκε (έστω και πιλοτικά) στη ζωή μας, έχοντας φέρει στην κυριολεξία το μέλλον στην πόλη της Θεσσαλίας – και όχι μόνο, αφού μιλάμε για παγκόσμια πρώτη! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο Δήμος Τρικκαίων και η e-Trikala ΑΕ, με την αρωγή της Περιφέρειας Θεσσαλίας, πρωτοπόρησαν συμμετέχοντας σε ένα καινοτόμο και παράλληλα εκπαιδευτικό έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ονομασία «CityMobil2». Από την 1η Σεπτεμβρίου και για έξι μήνες, έως τις 29 Φεβρουαρίου 2016, τα Τρίκαλα θα βρίσκονται στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος για τις ευφυείς αστικές μεταφορές, καθώς γίνονται η πρώτη πόλη στον κόσμο που χρησιμοποιεί σε πραγματικές κυκλοφοριακές συνθήκες αυτοματοποιημένα λεωφορεία χωρίς οδηγό, και μάλιστα εντός του αστικού ιστού. Καλεσμένοι της BMW Hellas, επιβιβαστήκαμε στη νέα «7άρα» με τον 3λιτρο ντίζελ κάτω από το καπό της και με πολλά αυτοματοποιημένα καλούδια στον εξοπλισμό της, για να γίνουμε και εμείς μέρος του μεγάλου αυτού «πειράματος»!

Κείμενο: Μανώλης Σαλούρος, Φωτογραφίες: Θάνος Ηλιόπουλος

«Τεχνική σκοπιά»

Τα συγκεκριμένα λεωφορεία, τα οποία έχει κατασκευάσει έπειτα από διαγωνισμό που προκηρύχθηκε η γαλλική εταιρεία Robosoft, είναι τύπου minibus και από κοντά είναι ακόμα μικρότερα από όσο φαίνονται στις φωτογραφίες. Ειδικά όταν κινείσαι δίπλα τους με την ΒΜW 730d των 5,10 μέτρων μήκους, και παρά το γεγονός ότι στη νέα της γενιά θεωρείται «μαζεμένη» σε διαστάσεις, αλλά και 130 κιλά ελαφρύτερη από την προηγούμενη (1.755 κιλά στο σύνολο), δε νιώθεις καθόλου μειονεκτικά. Στο εσωτερικό τους έχουν θέσεις καθημένων, ορθίων και ΑΜΕΑ. Είναι ηλεκτροκίνητα, με το ηλεκτρικό ρεύμα να παρέχεται από δώδεκα μπαταρίες, ενώ διαθέτουν κατάλληλους μηχανισμούς και συστήματα ώστε να εξασφαλίζεται ότι η συμπεριφορά κίνησης, πέδησης και ακινητοποίησης είναι αντίστοιχη με αυτήν ενός οχήματος που χειρίζεται οδηγός. Το πλαίσιο των λεωφορείων είναι από χάλυβα και ο σκελετός του αμαξώματος από κράμα αλουμινίου, ντυμένος με πάνελ από φάιμπεργκλας. Τα παράθυρα είναι από εύκαμπτο πλαστικό και ανοιγοκλείνουν με… φερμουάρ, ενώ το επίπεδο δάπεδο του εσωτερικού είναι από βακελίτη με ειδική επίστρωση κατά της υγρασίας.

Βέβαια, μέσα στη σημερινή BMW Σειρά 7 δε νιώσαμε μειονεκτικά ούτε σε επίπεδο τεχνολογίας, αφού θα χρειάζονταν ατελείωτες σελίδες για να περιγράψουμε λεπτομερώς τις καινοτομίες που «κουβαλάει», ξεκινώντας από το κλειδί της (BMW Display Key), το οποίο σε ψαρώνει στην κυριολεξία με την έγχρωμη οθόνη αφής. Από αυτήν μπορείς να ελέγχεις και να ενημερώνεσαι για ένα πλήθος λειτουργιών σε ακτίνα δράσης 300 μέτρων – ανάμεσα στις οποίες και το «τηλεχειριζόμενο παρκάρισμα»(!), που διατίθεται προαιρετικά. Η εποχή της αυτόνομης οδήγησης είναι πλέον εδώ. Τέτοια χαρακτηριστικά η «7άρα» έχει αρκετά να επιδείξει, για παράδειγμα το γεγονός ότι περιορίζει το ανθρώπινο λάθος, αφού σου επιτρέπει για ένα μικρό χρονικό διάστημα ακόμα και να αφήσεις τα χέρια από το τιμόνι, συνεχίζοντας να κινείσαι μέσα στα όρια της λωρίδας σου! Μεταξύ άλλων, στάνταρντ είναι τα έξυπνα φώτα Laserlight, ενώ αξιοσημείωτη είναι η παγκόσμια πρεμιέρα για την εκτέλεση κάποιων εντολών, όπως είναι η αυξομείωση της έντασης στο ηχοσύστημα ή η αλλαγή σταθμών ουσιαστικά με νεύμα(!) από απόσταση περίπου 20 εκατοστών από την οθόνη αφής. Τα 900 χιλιόμετρα που κάναμε μέχρι τα Τρίκαλα και πίσω πραγματικά μας φάνηκαν παιχνιδάκι, αφού το αυτοκίνητο με αρχική τιμή τα 128.700 ευρώ έχει κατασκευαστεί στην κυριολεξία για να υπηρετεί το πλήρωμά του, και ειδικά όποιον έχει την οικονομική δυνατότητα να κάθεται πίσω δεξιά… Εκεί, μάλιστα, θα έχει πρόσβαση και σε ένα αποσπώμενο tablet της Samsung, που υπάρχει στο υποβραχιόνιο (στάνταρντ στις εκδόσεις Long), από το οποίο του παρέχεται η δυνατότητα από το να σερφάρει και να ενεργοποιήσει τη λειτουργία μασάζ του καθίσματος μέχρι και να ρυθμίσει τον κλιματισμό και την ιδανική του θέση. Από εκεί και πέρα, ο εκπληκτικά γεμάτος κινητήρας των 2.993 κ.εκ. με απόδοση 265 ίππους/4.000 σ.α.λ. και ροπή 620 Nm/2.000-2.500 σ.α.λ., σε συνδυασμό με το κορυφαίο ημιαυτόματο κιβώτιο των 8 σχέσεων, ανέλαβε να μας ταξιδέψει όσο γρήγορα και αν επιθυμούσαμε, αλλά και οικονομικά, αφού με άνεση παίζαμε κάτω από τα 9 λίτρα/100 χλμ., με πατημένο μάλιστα το πρόγραμμα Comfort και χωρίς καν να έχουμε επιλέξει το EcoPro.

Στην καρδιά του «πειράματος»

Ξεκινήσαμε από την Αθήνα με τεράστιο ενδιαφέρον, γεμάτοι απορίες, οι οποίες αυξήθηκαν μέσα από τη συζήτηση κατά τη διάρκεια του άνετου ταξιδιού μας, πάνω στο μαγικό χαλί-730d. Για αυτό, λοιπόν, επιλέξαμε να μιλήσουμε με τον άνθρωπο-κλειδί στο συγκεκριμένο εγχείρημα, τον κύριο Οδυσσέα B. Ράπτη (Φωτ.), Διευθύνοντα Σύμβουλο της e-Trikala, ο οποίος μας περιέγραψε το ενδιαφέρον ιστορικό όλου του πρότζεκτ και πώς αυτό έφτασε να παίρνει σάρκα και οστά στα Τρίκαλα, δίνοντας ταυτόχρονα απαντήσεις ουσίας σε όλες τις απορίες που είχαμε, και μάλιστα μέσα στην καρδιά του CityMobil2, στο κέντρο ελέγχου. Στο χώρο αυτόν είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει στην εξ αποστάσεως εποπτεία αυτοματοποιημένων οχημάτων και πώς εφαρμόζονται στην πράξη οι νέες αυτές τεχνολογίες. Κοντά του βρίσκονται και ο χώρος στάθμευσης και φόρτισης των αυτοματοποιημένων λεωφορείων αλλά και το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, έχοντας όλα μαζί δημιουργήσει μια μικρή πόλη από το μέλλον, αλλά με σεβασμό στην ιστορία και την αισθητική του χώρου, όπου δεσπόζει το περίφημο Κουρσούμ Τζαμί.

Πώς ξεκίνησε η σκέψη για συμμετοχή σε αυτό το πρόγραμμα και πώς τελικά έφτασε η πρόταση σε εσάς;

Ασχολούμαστε και συμμετέχουμε την τελευταία δεκαετία σε μεγάλα ερευνητικά έργα, χρηματοδοτούμενα απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εφαρμόζοντας την ψηφιακή τεχνολογία, προσπαθούμε να παρέχουμε υπηρεσίες στους δημότες, ενώ τα έξι από αυτά τα έτη ασχοληθήκαμε πολύ με την πρόνοια που πρέπει να δείχνουν ο Δήμος και οι δημοτικές υπηρεσίες στους πολίτες από απόσταση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση «είδε» αυτήν την εξυπηρέτηση ειδικά απέναντι στην τρίτη ηλικία, στην οποία έχουμε αφιερώσει πολλές από τις δραστηριότητές μας τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα εμείς να αποτελούμε πιλότο για έργα από τα οποία προέκυπτε πρόνοια. Ήξεραν δηλαδή ότι, όταν τα Τρίκαλα υπόσχονται έρευνα, την υλοποιούν. Μας ήρθε, λοιπόν, μία πρόταση από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με τους οποίους συνεργαζόμαστε πολλά χρόνια, για το αν θα μπορούσαμε να βάλουμε την πόλη μας να ανταγωνιστεί άλλες ευρωπαϊκές πόλεις σε αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα. Δε θα σας κρύψω ότι στην αρχή μάς φόβισε και μας άγχωσε η πρόταση, και όχι τόσο σε επίπεδο τεχνολογίας, στο οποίο ξέραμε ότι αργά ή γρήγορα θα δίναμε λύσεις, αλλά σε πολλά άλλα θέματα, που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή του στην πράξη, τις αντιδράσεις των δημοτών μιας τοπικής κοινωνίας και πολλά ακόμα που ίσως να προέκυπταν.

Με ποια κριτήρια επιλέχθηκε η πόλη των Τρικάλων;

Η ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μάς έδωσε θάρρος, και έτσι οργανώσαμε την πόλη ούτως ώστε να ετοιμάσουμε μια ολοκληρωμένη και εφικτή πρόταση, πριν από δυόμισι χρόνια. Αμέσως μετά πήγαμε στο ΔΣ της εταιρείας μας για να παρουσιάσουμε την ιδέα και το ρίσκο, γιατί, όπως εύκολα αντιλαμβάνεστε, ένα τόσο μεγάλο έργο, αν δεν πάει καλά, είναι ένας μεγάλος «λεκές» για την εταιρεία που θα εμπλακεί σε αυτό. Αφού μας ρώτησαν αν μπορούμε να το κάνουμε και εμείς το επιβεβαιώσαμε, στείλαμε την πρότασή μας στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, που είναι ο επικεφαλής του πρότζεκτ, με την τότε προτεινόμενη διαδρομή του 1,5 χιλιομέτρου, μέρος της οποίας ήταν και πάνω σε πεζόδρομο. Έτσι λοιπόν πήγαμε πριν από περίπου ενάμιση χρόνο στο Μιλάνο, μαζί με τις υπόλοιπες υποψήφιες πόλεις, όπως τις Βρυξέλλες, το Μιλάνο, τη Βαρκελώνη, το Τριστάνο, το Λα Ροσέλ, το Σαν Σεμπαστιάν, το Σερν και τη Λωζάνη. Πραγματικά μεγάλα ονόματα, τα οποία όμως προσπάθησαν να ελαχιστοποιήσουν το δικό τους ρίσκο μέσα από τις πιο αποστειρωμένες προτάσεις τους, την ίδια ώρα που ουσιαστικά τους λέγαμε, ότι «Κύριοι, αυτό δεν είναι πείραμα σε πραγματικές συνθήκες. Εμείς, από τη στιγμή που μας έχετε κάνει την τιμή και μας καλέσατε, βάζουμε στη διάθεση του εγχειρήματος το κέντρο της πόλης!». Δε θα ξεχάσω τη στιγμή, όταν ολοκληρώσαμε το μίτινγκ, που με έπιασε ο συντονιστής του CityMobil2, Αντριάνο Αλεσαντρίνι, και με ρώτησε ευθέως αν μιλούσα σοβαρά και αν ήμασταν σίγουροι ότι θα το ολοκληρώσουμε.

Έπειτα από έξι μήνες μπήκαμε στην τετράδα, εξασφαλίζοντας αν μη τι άλλο την τρίμηνη δοκιμή και θέτοντας υποψηφιότητα για την 1η θέση, η οποία έδινε το χρίσμα στη μία και μοναδική πόλη, για δοκιμή έξι μηνών. Παρέα, λοιπόν, με τη νέα δημοτική αρχή, πήραμε την τότε προτεινόμενη διαδρομή και την κάναμε ακόμα πιο μεγάλη και ολοκληρωμένη, όπως είναι τώρα στην τελική της μορφή των 2,4 χιλιομέτρων (πλάτους 2,4-2,8 μέτρων) μέσα στην πόλη των Τρικάλων. Αυτό κλείδωσε υπέρ μας την 1η θέση, όπως ανακοίνωσε πριν από περίπου επτά μήνες ο Ευρωπαίος Επίτροπος επί των Μεταφορών στο Λα Ροσέλ, ζητώντας από εμάς η ταχύτητα με την οποία θα κινηθούν τα οχήματα να είναι ανταγωνιστική με αυτήν του βαδίσματος. Σημειώστε εδώ ότι μέχρι τέλος Νοεμβρίου θα έχουμε σταδιακά ταχύτητες που θα αγγίζουν τα 25 χλμ./ώρα, τα οποία βέβαια θα συνδυαστούν από εμάς με κάποια πρόσθετα μέτρα ασφαλείας, τα οποία έχουν να κάνουν κυρίως με τον τομέα του φρεναρίσματος. Επιγραμματικά, λοιπόν, τα κριτήρια της επιτυχίας μας ήταν το κέντρο της πόλης, η κυκλική διαδρομή, και όχι ένα απλό μπρος-πίσω, αλλά τα πολλά σημεία ενδιαφέροντος μέσα σε αυτήν, από άποψη τόσο χρηστικότητας όσο και τουριστικού ενδιαφέροντος.

Σε ποιο επίπεδο εμπλέκονται οι εταιρείες που βλέπουμε να παίρνουν μέρος στην προσπάθεια;

Για να λειτουργήσει αυτό στην πατρίδα μας, έπρεπε να γίνουν πολλά. Θα έπρεπε να αλλάξει πριν από όλα η συνθήκη της Βιέννης, την οποία έχουν υπογράψει όλες οι χώρες του κόσμου και όπου αναφέρεται ρητά ότι δεν υπάρχει αυτοκίνητο χωρίς οδηγό. Εμείς, βασισμένοι σε παραδείγματα όπως αυτά των τραμ και των τρένων χωρίς οδηγούς, σε καταστάσεις όπως αυτές που επεμβαίνουν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας κτλ., προτείναμε ότι θα πραγματοποιούμε έλεγχο από απόσταση, και έτσι προέκυψε ο χώρος που καθόμαστε τώρα εδώ: το κέντρο ελέγχου, το οποίο μέχρι τότε δεν είχαν σκεφτεί ούτε καν οι επικεφαλής του πρότζεκτ, γιατί πολύ απλά δεν είχαν βάλει στην εξίσωση τις δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες. Έτσι προέκυψε και η ανάγκη για κανονικές πινακίδες κυκλοφορίας, και όχι απλά «ΔΟΚ», τις οποίες νομοθέτησε η ελληνική κυβέρνηση, με τον όρο ο οδηγός να έχει τις ίδιες αισθήσεις όπου και αν αυτός βρίσκεται. Σαν να είναι δηλαδή πάνω στο όχημα. Τι σημαίνει αυτό; Να βλέπει μπροστά (κάμερα 160 μοιρών), να ελέγχει την πίσω και πλευρική κίνηση με κάμερες 60 μοιρών, να παρακολουθεί το κοινό μέσα στο λεωφορείο (ευρυγώνια κάμερα), να μπορεί να επικοινωνήσει μαζί του (υπάρχει τηλέφωνο στο εμπρός μέρος) αν και όποτε χρειαστεί και, το σημαντικότερο, να μπορεί να φρενάρει. Τότε απευθυνθήκαμε στη Cisco Hellas, η οποία μας εγγυήθηκε την ασφάλεια και την αμεσότητα του δικτύου, αφού δε θα μπορούσαμε να ρισκάρουμε καθυστερήσεις, κωλύματα και χτυπήματα από χάκερ. Για να προκύψει όμως αυτή η ταχύτητα-αμεσότητα (κάτω από 4 χιλιοστά του δευτερολέπτου!), χρειάστηκαν οπτικές ίνες, τις οποίες τοποθέτησε η εταιρεία Elecnet, ενώ το σετάρισμα όλου αυτού του πρωτοποριακού κλειστού δικτύου τριάντα σημείων, σε όλο το μήκος της διαδρομής, έγινε από τη Space Hellas. Ποιος όμως θα ασφάλιζε ένα τέτοιο όχημα, παρά τη μεγάλη τεχνολογία που είχε πάνω του, από τη στιγμή που κάτι τέτοιο δεν είχαν συναντήσει καν στο παρελθόν οι ασφαλιστικές εταιρείες; Τότε μας πλησίασε η Interamerican, η οποία παρακολουθούσε την εξέλιξη αυτής της ιστορίας, λέγοντάς μας ότι θέλει να προσπαθήσει να καινοτομήσει, ακόμα και να ρισκάρει μαζί μας, αντιμετωπίζοντας αυτά τα οχήματα ως κοινά αυτοκίνητα με κανονικές πινακίδες, που απλά… δε θα έχουν οδηγό. Όλα τα παραπάνω, όντας παγκόσμιες πρωτοτυπίες, και ουσιαστικά το know-how, τα έχουμε μεταλαμπαδεύσει και στο Σαν Σεμπαστιάν, το οποίο θα ακολουθήσει με δοκιμή τρίμηνης διάρκειας.

Μπορείτε, παρ' όλα αυτά, να δώσετε κάποια βάση στις μέχρι τώρα αντιρρήσεις πολιτών; Τι απαντάτε σε όλα αυτά;

Είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε σε οτιδήποτε τεχνολογικό ή τεχνικό, αλλά σε καμιά περίπτωση σε κάτι πολιτικό… Οι ελάχιστες αυτές αντιδράσεις δεν αφορούσαν την τεχνολογία, αλλά είχαν τη μορφή μνημονιακής αναφοράς. Μιλούσαν για την τρόικα. Αυτά όλα είναι έξω από το πείραμα ως πείραμα, στο οποίο μπορούμε εμείς να δώσουμε απαντήσεις. Πολιτικές απαντήσεις έδωσε ο Δήμος. Φυσικά, είχαμε αντιδράσεις και από πολίτες, οι οποίοι πάρκαραν τα οχήματά τους, και πλέον δεν μπορούν να το κάνουν στα συγκεκριμένα σημεία της διαδρομής. Έτσι, τους ενημερώσαμε και σταμάτησαν. Δε βλέπω καμία σχέση όμως της τεχνολογίας με το μνημόνιο, για να τη σχολιάσω ή να απαντήσω.

Αν και είναι ακόμη νωρίς, να δούμε κάποια πρώτα συμπεράσματα; Έχετε διαπιστώσει αλλαγή στη συμπεριφορά των πολιτών της πόλης από τη στιγμή που τα αυτοματοποιημένα λεωφορεία άρχισαν να κυκλοφορούν στους δρόμους των Τρικάλων;

Από την πρώτη κιόλας ημέρα που ξεκινήσαμε, σε όλο το μήκος της διαδρομής είχαμε περίπου εννέα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, και από αυτά τα πέντε ήταν ξένων, οι οποίοι δικαιολογημένα ίσως δε γνώριζαν καν τι θα συμβεί. Αυτή ήταν η επιτυχία για εμάς, η αποδοχή του έργου μας, και, αν θέλετε, το μεγάλο «ευχαριστώ» της πόλης. Το γεγονός ότι σχεδόν άμεσα άλλαξε η συμπεριφορά των οδηγών που χρησιμοποιούσαν αυτά τα σημεία -πολλά εκ των οποίων παράνομα- για πάρκινγκ, και πλέον δεν τα έχουν στη διάθεσή τους.

Θεωρείτε εύκολη την προσαρμογή ενός τέτοιου εγχειρήματος ακόμα και στις μεγάλες πόλεις των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης, για παράδειγμα;

Το CityMobil2 έχει να κάνει με το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει διαπιστώσει ότι ο κόσμος δε χρησιμοποιεί όσο θα έπρεπε τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, και οι αναλύσεις τους έχουν φτάσει στο συμπέρασμα ότι το περίφημο «last mile», δηλαδή από το σπίτι μέχρι τη στάση, είναι αυτό που αποτρέπει τους ανθρώπους από το να χρησιμοποιήσουν τα MMM. Το πείραμα λοιπόν που πραγματοποιούμε σήμερα γίνεται έχοντας ως όραμα, μέσα στα επόμενα δέκα με δεκαπέντε χρόνια, το όχημα να έρχεται να σε παίρνει και να σε πηγαίνει στο κοντινότερο σημείο επαφής με τα ΜΜΜ. Ουσιαστικά, η εφαρμογή ενός τέτοιου εγχειρήματος δεν έχει τόσες δυσκολίες στην τεχνική ουσία των πραγμάτων, αν θέλετε, όσο στη φιλοσοφία και στη συμπεριφορά που πρέπει να έχει ο κόσμος για αυτό το τελευταίο μίλι πριν τη στάση.

Ποιες οι δυσλειτουργίες που έχετε σημειώσει μέχρι στιγμής;

Αυτή η τεχνολογία σκανάρει το περιβάλλον με λέιζερ. Γνωρίζει πού ακριβώς κινείται και τι έχει γύρω του, όπως για παράδειγμα το δέντρο, τον κάδο, τα μαγαζιά, τις τέντες τους και πόσα ακόμα. Αν, τώρα, κάτι ελάχιστο αλλάξει σε όλα αυτά, το σύστημα δικαιολογημένα προβληματίζεται. Σκεφτείτε απλά ότι αυτήν την εποχή είχαμε να αντιμετωπίσουμε μέχρι και το γεγονός ότι έπεσαν στο δρόμο τα φύλλα από τα δέντρα, με αποτέλεσμα να προκύψουν νέα δεδομένα στη διαδρομή, ή κάποιες τέντες καταστημάτων που ήταν ανοιχτές το καλοκαίρι, και τώρα είναι κλειστές. Σε αυτό λοιπόν το σημείο εντοπίζω τις όποιες δυσκολίες, στο πόσο γρήγορα δηλαδή το σύστημα θα προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα που θα προκύπτουν μέσα στην πορεία του, για να μην έχει αυτήν την υστέρηση στην αντίληψη του χώρου όπου θα κινείται. Αυτό προς το παρόν το κάνουμε χειροκίνητα, καταγράφοντας στο σύστημα κάθε νέο στοιχείο που έχει παρουσιαστεί στην ολοκλήρωση της ημέρας.

Τι να περιμένουμε στο μέλλον από την e-Trikala; Είναι η ηλεκτροκίνηση στα σχέδιά σας;

Η e-Trikala ΑΕ είναι μια Δημοτική Επιχείρηση η οποία κατά 99% ανήκει στο Δήμο και κατά 1% στο Εμπορικό Επιμελητήριο. Ως ΑΕ που είμαστε, όμως, και όχι ως ΔΕ, όπως τις έχουμε στο μυαλό μας, δε χρηματοδοτούμαστε από το κράτος ή το Δήμο, αλλά για να ζήσουμε κάνουμε έργα, και μάλιστα ανταγωνιστικά, στην ελεύθερη αγορά. Το 2008, όταν και ιδρυθήκαμε, ήμασταν 22 άτομα, και τότε, αν θυμάστε, είχε γίνει και το μεγάλο «μπαμ» στη χώρα μας με το Ίντερνετ, με την εταιρεία μας να έχει στήσει δίκτυα σε περισσότερες από τριάντα πόλεις στην Ελλάδα, τα οποία δουλεύουν έως σήμερα. Πλέον, όμως, λόγω της οικονομικής κατάστασης στη χώρα μας, έχουμε αλλάξει τη δομή της εταιρείας, έχοντας κρατήσει ένα βασικό κορμό λειτουργίας οκτώ ατόμων και κρατώντας τους συνεργάτες που είχαμε με τη μορφή της εξωτερικής συνεργασίας. Όσον αφορά το CityMobil2, τώρα, είναι στη μισθοδοσία άλλοι εννέα εργαζόμενοι, συνολικά δηλαδή δεκαεπτά άτομα. Το 2009 βάλαμε στην πόλη μας δώδεκα μικρά ηλεκτρολογικά κουτιά σε διάφορα σημεία της, για να φορτίζουν οι ανάπηροι τα αμαξίδιά τους, ενώ σε εκείνα τα σημεία βάλαμε και Ίντερνετ, για να περνούν το χρόνο τους και να κάνουν τις δουλειές τους όσο διαρκεί η φόρτιση. Άρα, δεν είμαστε απλώς ώριμοι για την ηλεκτροκίνηση, αλλά και έτοιμοι να την προωθήσουμε και να την υποστηρίξουμε. Σημειώστε μάλιστα εδώ ότι η πόλη μας σήμερα έχει αρκετά ηλεκτρικά ποδήλατα και ηλεκτρικά μηχανάκια.

Στην φωτογραφία, στα δεξιά, ο Οδυσσέας Ράπτης, ο οποίος μας εξήγησε τα πάντα γύρω από το πρωτοποριακό πρότζεκτ, και στα αριστερά ο πρόεδρος της e-Trikala ΑΕ, κ. Χριστόφορος Ρόμπος.

Το μέλλον είναι στη γειτονιά μας!

Μεγάλη εμπειρία όλο το θέμα για εμάς, και φυσικά το κυρίως μενού, που είχε να κάνει με τη βόλτα στη διαδρομή με ένα από τα τέσσερα αυτοματοποιημένα λεωφορεία του σημαντικού πειράματος που πραγματοποιείται στα Τρίκαλα. Μάλιστα, τα λεωφορεία έχουν βαφτιστεί με ονόματα σημαντικών μουσικών μας, τα κομμάτια των οποίων ακούγονται κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Φυσικά -για να ευθυμήσουμε λίγο-, πήραμε τη διαβεβαίωση από τους ανθρώπους της e-Trikala ότι το «Ο Χάρος βγήκε παγανιά», που ακούγεται μέσα στο λεωφορείο «Δημήτρης Μητροπάνος», θα αντικατασταθεί από κάποιο άλλο! Περιμέναμε στη συγκεκριμένη στάση με τη χαρακτηριστική πινακίδα «CityMobil2 ΜΟΝΟ», και έπειτα από λίγα λεπτά ταξιδεύαμε μαζί με άλλους οκτώ επιβάτες στο μέλλον.

Το λεωφορείο είναι αλήθεια ότι εμφανισιακά, ακόμα και από μέσα, μόνο αυτήν την αίσθηση δε σου δίνει. Ωστόσο, στην πειραματική αυτή φάση το θέμα της αισθητικής δεν προέχει. Το όχημα κινείται νωθρά -προς το παρόν- στη διαδρομή, πιο γρήγορα από την ταχύτητα του βαδίσματος, αλλά πιο αργά από ενός ποδηλάτου. Την ώρα, όμως, που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, θα κινείται με 25 χλμ./ώρα. Το φρενάρισμα δεν είναι απότομο, ενώ την ίδια ώρα νιώθεις ότι σε κοιτάει όλη η πόλη σε αυτά τα 2,4 χιλιόμετρα της αυτόνομης βόλτας στο κέντρο. Αμέσως μετά επιβιβαστήκαμε στην «πρωθυπουργική» μας «7άρα» και αποχωρήσαμε γεμάτοι από την πόλη της Θεσσαλίας, η οποία έχει καταφέρει κάτι μοναδικό – και δε θα σταθούμε μόνο στο εν λόγω πείραμα ως γεγονός. Αυτό που έχουν πετύχει οι πολίτες εκεί, σε συνδυασμό με τη δημοτική αρχή, είναι κάτι πολύ απλό, και όμως τόσο σπάνιο στην εποχή μας. Να συνεργαστούν, να ρισκάρουν και να δείξουν το δρόμο -στην κυριολεξία- προς το μέλλον! Πώς γράψαμε εμείς τον επίλογο στο ταξίδι μας; Μα, θέλει και ρώτημα; Φυσικά, οδηγώντας κάπου ιδανικά. Επιστροφή λοιπόν μέσω της Λίμνης Πλαστήρα, του επίγειου παραδείσου όπου ειδικά αυτήν την εποχή τα χρώματα της φύσης δημιουργούν ένα έργο τέχνης! Χειροκίνητες αλλαγές πλέον στο κιβώτιο και, δίπλα από τον επιλογέα, επιλέγουμε είτε Sport είτε, ακόμα καλύτερα, Adaptive, με το οποίο το αυτοκίνητο ενεργεί λες και έχει καταλάβει ακριβώς πώς θέλεις να πας κάθε στιγμή, επεμβαίνοντας προληπτικά στις ρυθμίσεις της στάνταρντ αερανάρτησης, του κιβωτίου και του τιμονιού. Αποτέλεσμα; Ευχαριστιόμαστε κάθε στιγμή μαζί της και στην κυριολεξία ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε μέσα σε μια λιμουζίνα. Καμία σχέση. Με αυτήν την «7άρα» ζει και αναπνέει και ο «σοφέρ»… Οδηγεί!_ Μ. Σαλ.

Όλα ξεκινούν από την έρευνα!

Στο περιθώριο της παρουσίασης, δε χάσαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε και με τον Δρ Άγγελο Αμδίτη (φωτ.), Διευθυντή Έρευνας στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Το συγκεκριμένο Ινστιτούτο ασχολείται με οτιδήποτε έχει να κάνει με την επιστήμη του ηλεκτρολόγου μηχανικού και μηχανικού υπολογιστών. Η μονάδα των εκατό ατόμων που διοικεί ο κύριος Αμδίτης ασχολείται μεταξύ άλλων με οτιδήποτε έχει να κάνει με μεταφορές, και το αντικείμενό τους είναι αυτό που ονομάζουν ως «ευφυή συστήματα μεταφορών». Έτσι, λοιπόν, ο αυτοματισμός είναι από τα βασικά θέματα ενασχόλησης του τμήματος, το οποίο σε μόνιμη βάση τρέχει περίπου είκοσι ερευνητικά έργα και ασχολείται με μεγάλα ευρωπαϊκά έργα, όπως το CityMobil2, αλλά και με πολλά γύρω από το ιδιωτικό όχημα. Ηλεκτροκίνηση και φυσικά ασύρματη φόρτιση εν κινήσει (πρόγραμμα Fabric) είναι τα μεγάλα θέματα στα οποία είναι επικεφαλής αυτήν τη στιγμή το Πολυτεχνείο, μαζί με πολλά ακόμα, σε τομείς όπως είναι το «έξυπνο όχημα», η ασφάλεια, η πρόληψη και η ελαχιστοποίηση του χρόνου αντίδρασης σε περίπτωση ατυχήματος.

Ξεκινώντας, μας εξηγεί ότι, για να καταλάβουμε τη σημασία του εγχειρήματος, θα πρέπει να το εξετάσουμε βήμα βήμα. Η κοινότητα έχει ένα όραμα, το «Vision Zero» όπως το ονομάζει, που σκοπό έχει να φτάσει σε επίπεδο μηδέν ατυχημάτων και μηδέν θανάτων, όσο ιδανικό και τρελό και αν ακούγεται κάτι τέτοιο. «Ένα άλλο θέμα είναι το περιβάλλον και το πόσο σημαντικά επηρεάζεται αυτό από τις μεταφορές, αν αναλογιστεί κανείς ότι κάθε χιλιόμετρο που εμείς διανύουμε έχει σημαντικότατες συνέπειες για τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Επιπλέον, η αποδοτικότητα του μεταφορικού έργου. Για παράδειγμα, πόσο δυσάρεστο είναι να ξεκινάς να πας στο κέντρο για να κάνεις μια δουλειά, να πληρώσεις μια τράπεζα για παράδειγμα, και αντί να κάνεις δέκα λεπτά, να κάνεις δύο ώρες για να τελειώσεις τη δουλειά σου, με τον περισσότερο χρόνο να χάνεται στη μετακίνηση, στο πάρκινγκ κτλ.» Αυτό που θα πρέπει να συνυπολογίσουμε σε όλα αυτά που μας αναφέρει ο καθηγητής είναι ότι οι πληθυσμοί, ειδικά των δυτικών χωρών, γηράσκουν, με αποτέλεσμα το ποσοστό των ηλικιωμένων με κινητικά προβλήματα να έχει αυξηθεί και, ως εκ τούτου, να είναι απαιτητική πλέον η ανάγκη για άνεση στις μεταφορές, την ώρα μάλιστα που η ανάγκη της αυτοματοποίησης γίνεται σχεδόν επιτακτική, αν αναλογιστεί κανείς ότι το 90% με 95% των ατυχημάτων οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα, είτε από οδηγικό λάθος είτε από παραβάσεις. Όλοι λοιπόν οι επιστήμονες συμφωνούν ότι τα ατυχήματα θα μειωθούν εντυπωσιακά από την αυτοματοποίηση, ενώ και το ενδιαφέρον από την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία είναι τεράστιο – θα λέγαμε ότι είναι το απόλυτο «must» της εποχής μας για το χώρο, και ίσως όχι άδικα.

«Στο πέμπτο και κορυφαίο επίπεδο αυτοματοποίησης, όπως θεωρεί τις διαβαθμίσεις η επιστήμη, ανήκει το CityMobil2. Ένα πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα. Σύστημα” είναι η σωστή λέξη, αφού δεν έρχεται να προσφέρει ένα νέο αυτόματο αυτοκίνητο, και για αυτόν το λόγο τα συγκεκριμένα πιλοτικά λεωφορεία, όπως θα έχετε παρατηρήσει, δεν έχουν την εμφάνιση και το στυλ κάποιων προηγμένων γκάτζετ, όπως ίσως θα περίμεναν πολλοί. Ο λόγος είναι απλός. Σε αυτήν την περίπτωση δεν ενδιαφέρει το όχημα, αλλά το σύστημα μεταφορών που πρότειναν οι εταιρείες οι οποίες πήραν μέρος στο διαγωνισμό και πώς αυτά τα οχήματα θα μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα πλήρες σύστημα μεταφορών ενσωματωμένο σε μια πόλη. Άλλωστε, τώρα μιλάμε για τη δοκιμή του συστήματος. Όταν περάσει στο εμπόριο, έρχεται και η αισθητική, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση είναι το εύκολο.» O κ. Αμδίτης αναφέρθηκε και στο μειωμένο ενδιαφέρον των νέων ανθρώπων γενικότερα για την αυτοκίνηση. Μεγαλώναμε με το όνειρο πότε θα οδηγήσουμε και πότε θα πάρουμε το δικό μας, και ιδανικά το θέλαμε σπορ. Οι τελευταίες όμως έρευνες, σε επίπεδο ΟΗΕ μάλιστα, δείχνουν ότι τα πρότυπα έχουν αλλάξει, και οι νέοι άνθρωποι δίνουν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον στα smartphones, στα applications και σε όλα τα σχετικά, με το αυτοκίνητο να έχει πέσει στη δεύτερη και πολλές φορές στην τρίτη θέση στα ενδιαφέροντα ενός νέου ανθρώπου. «Καθόλου τυχαίο μάλιστα δεν είναι το γεγονός ότι οι ίδιες οι αυτοκινητοβιομηχανίες προσπαθούν να εντάξουν όλες αυτές τις εφαρμογές και στα αυτοκίνητά τους, ενώ οι κολοσσοί, όπως η Google, η Apple κτλ., μπαίνουν και στο παιχνίδι της αυτοκίνησης. Δεν το κάνουν γιατί ξαφνικά αποφάσισαν ότι θέλουν να φτιάξουν ένα αυτοκίνητο, αλλά γιατί το είδαν ως ένα ακόμα μέσον για τα δίκτυά τους, τα δεδομένα τους, και τίποτα παραπάνω. Όσο και να μας στενοχωρεί όλους εμάς που μας αρέσουν τα αυτοκίνητα, το είδαν ως ακόμα μία συσκευή… Αυτό άλλωστε είναι και το μότο και η μόδα της εποχής, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης: δε με ενδιαφέρει το μέσο, δε με ενδιαφέρει ο τρόπος, με ενδιαφέρει η παροχή της υπηρεσίας.» Μέσα από τη συζήτηση προέκυψε ακόμα μία πικρή αλήθεια, για πόλεις όπως η Αθήνα των 5+ εκατομμυρίων, που ίσως να έχουν χάσει το τρένο της τεχνολογίας, αφού η αλήθεια είναι ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα προέκυπταν τεράστια προβλήματα. Το βασικότερο είναι αυτό της υποδομής, αφού σε πρώτη φάση θα έπρεπε αυτά τα οχήματα να είναι κάπως διαχωρισμένα από τα υπόλοιπα, όπως είναι για παράδειγμα οι λεωφορειόδρομοι που έχουμε σήμερα. «Ακόμα και με την τεχνολογία που διαθέτουμε, είναι παντελώς αδύνατο να τα ενσωματώσεις σε μια κατάσταση “ζούγκλας”, σε ένα τόσο πιεσμένο κέντρο πόλης.» Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι όλα αυτά είναι πιο εύκολο να βρουν εφαρμογή σε νέες πόλεις, που χτίζονται από το μηδέν, ή πολύ μικρότερες, όπως τα Τρίκαλα για παράδειγμα. «Βέβαια, μην απογοητευόμαστε ότι κάποιες πόλεις έχουν χάσει εντελώς το τρένο της εξέλιξης, αφού λύσεις πάντα θα υπάρχουν. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι πόλεις και δρόμοι χτίζονται και προς τα πάνω και προς τα κάτω, αρκεί να υπάρχουν θέληση και λεφτά. Βέβαια, όλα αυτά ακούγονται περίεργα αυτήν την εποχή, και μάλιστα στη χώρα μας.»

Εκπαιδεύοντας

Παράλληλα με τις υπόλοιπες δράσεις, η e-Trikala AE, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» και την BMW Hellas AE, σχεδίασαν ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, μέσα από το οποίο όλοι οι μαθητές με τη χρήση διαδραστικών μέσων θα «μυηθούν» στην ηλεκτροκίνηση των οχημάτων και στις πράσινες τεχνολογίες, μαθαίνοντας παράλληλα πως η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στην κυκλοφορία των οχημάτων αυξάνει την οδική ασφάλεια και μειώνει τον κίνδυνο ατυχήματος. Στη φωτογραφία ο «Ευγένιος» του ΙΟΑΣ – Πάνος Μυλωνάς, παρέα με τους μικρούς του φίλους!

Υπήρχαν και αντιδράσεις…

Ακολουθεί η ανακοίνωση-αντίδραση μερίδας των κατοίκων της πόλης των Τρικάλων, αποκαλούμενων ως «Μέτωπο Λαού Τρικάλων»:

«Στα Τρίκαλα, κομμάτι της μνημονιακής Ελλάδας, τα οικονομικά, κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών κατακρεουργούνται, ενώ τα προβλήματα της πόλης χάσκουν άλυτα και επιδεινώνονται. Η Δημοτική Αρχή Τρικκαίων όμως αδιαφορεί παντελώς για όλα αυτά και επιδίδεται μονίμως σε κινήσεις εντυπωσιασμού και αποπροσανατολισμού των δημοτών, που ενίοτε προσθέτουν μύρια όσα προβλήματα στον τόπο. Τελευταίο παράδειγμα το “πιλοτικό πρόγραμμα του λεωφορείου χωρίς οδηγό”, που μήνες τώρα προκαλεί μεγάλη αναστάτωση στην πόλη και στους πολίτες. Με τις καθημερινά πολλαπλασιαζόμενες αυθαίρετες παρεμβάσεις που γίνονται στους κεντρικούς δρόμους της πόλης για τη διέλευση των 4 οχημάτων, προκαλούν μύρια όσα προβλήματα και κυκλοφοριακό κομφούζιο, αναστατώνοντας τους πολίτες. Μπορεί η αγανάκτηση και η οργή των δημοτών να έχει χτυπήσει κόκκινο, ωστόσο η Δημοτική Αρχή κάνει πως δε βλέπει και δεν ακούει τίποτε! Και συνεχίζει… απτόητη το επικοινωνιακό της τρικ για ένα πείραμα που μόνο αυτή γνωρίζει το σκοπό του. Οι Τρικαλινοί όμως δεν πρόκειται να γίνουν πειραματόζωα της Δημοτικής Αρχής Παπαστεργίου! Το αίτημα πια είναι παλλαϊκό: ΝΑ ΔΙΑΚΟΠΕΙ ΑΜΕΣΩΣ ΤΟ ΑΝΕΚΔΙΗΓΗΤΟ “ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΥ ΧΩΡΙΣ ΟΔΗΓΟ”! Αλλιώς, αν δεν το σταματήσει η Δημοτική Αρχή, πολύ σύντομα η ίδια η οργή των Τρικαλινών θα το σταματήσει και θα βάλει τέλος σε αυτό το απαράδεκτο πείραμα! Η πόλη ανήκει στους πολίτες, και όχι στα αγνώστου χρησιμότητας πειράματα των αρχόντων!»

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ακολουθήστε το 4troxoi στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

ΤΙΜΕΣ - ΤΕΧΝΙΚΑ