50 χρόνια ελληνικοί αγώνες: Αναβάσεις, η άλλη άποψη…

Για σκληρούς και ψύχραιμους, αλλά και ταλαντούχους με μυαλό το σωστό διάβασμα του δρόμου, σε ένα θεσμό που θα μπορούσε να αποτελεί το «μεταπτυχιακό» για τους καρτίστες, στο δρόμο τους για το επόμενο βήμα. Σε κάθε περίπτωση, πέρα από τη συγκέντρωση, πρέπει να δουλέψεις στο στήσιμο της μηχανής, επιλέγοντας σωστές ρυθμίσεις στην ανάρτηση και στη μετάδοση, ενώ ζεις με την πίεση του χρόνου. Ειδικά από τότε που ο «Νίνο» έπεισε την ΕΘΕΑ και θεσπίστηκαν τα δύο σκέλη, οπότε οι εμπλεκόμενοι κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και τη διαχείριση του συναγωνισμού. Μάθημα τα φρένα, όπως όμως και οι φουρκέτες, όπου δεν έχεις περιθώρια να ικανοποιήσεις τους εκατοντάδες θεατές – χιλιάδες στην Πάρνηθα άλλοτε, όπως και για πάντα στη Ριτσώνα, χωρίς να υστερούν οι συναντήσεις στην Πάτρα (με την Πιτίτσα), όπως βέβαια και στην Πορταριά και την Κύμη.
Οι πέντε διαδρομές-«χρυσάφι» στα 50 χρόνια του περιοδικού, χωρίς να υποτιμούμε Αναβάσεις όπως τον Κρεμασμένο Λαγό στη Βούλα, την Καμάριζα, την Αιγείρα, και βέβαια τα Μετέωρα και τη Μοσχοκαρυά (και μακάρι να προκύψει ο Μπράλος από την ΑΛΑΛ). Θα αποκτήσει η Ριτσώνα αντίπαλο. Δεν προσπερνάμε το Ζαγκλιβέρι, συμμετείχαμε στη μοναδική Φτερόλακκα και κρίμα που λείπουν μέτρα στην απόσταση της ανάβασης στη Δημητσάνα, για την προσμέτρηση στο πρωτάθλημα. Τα επόμενα χρόνια θα κριθούν οι Αναβάσεις στη Βόρεια Ελλάδα, θεσμός που αποδείχθηκε σωστή στρατηγική. Ιερός τόπος ο Ομαλός, και δεν έχουμε εμπειρία από τη Φιλέρημο και την Τρουμπέτα με οργάνωση σε συνδυασμό με τα σιρκουί στη Ρόδο και την Κέρκυρα.
Σήμερα, αν συμμετέχεις ευκαιριακά και θέλεις να «πυροβολήσεις» όπως σε ένα Σπριντ, αν δεν πας στη Ριτσώνα και δεν είναι «σιγουράκι» ο Μπράλος, θα πας Αχλαδόκαμπο. Εκεί θα απολαύσεις διαδρομή και οργάνωση διεθνών προδιαγραφών, που διδάχτηκαν στο εξωτερικό ο Νικόλας Πλέσσας και ο Μάριος Ξανθάκος. Υπέροχοι. Με πάθος και ανιδιοτελή σκοπό, ζουν για την αναβάθμιση. Έζησαν το «κάτι άλλο» στην Ιταλία και το μετέφεραν στον τόπο μας, ώστε να το μοιραστούν με τους συναθλητές τους.

Πάρνηθα
Τέλος της δεκαετίας του 1950, και ο Φον Τριπς απογείωσε την Porsche Spider RS και έγραψε ιστορία. Η μεγάλη διαδρομή ξεκινούσε από χαμηλά και έφτανε ψηλά έπειτα από 10 χλμ., σε αγώνα του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Ο χρόνος δε βελτιώθηκε ποτέ από τους δικούς μας, που προσπάθησαν πολύ έχοντας στόχο και κίνητρο. Για να είμαστε ακριβείς, δίκαιοι και αντικειμενικοί, η διαδρομή άλλαξε νωρίς. Στο Μετόχι η αφετηρία -μετά την τελευταία φουρκέτα- και στα περίπου 7 χλμ. ο τερματισμός, και όλοι -με Alfa, BΜW, Mini κ.ά., όπως το DKW του Γιώργου Ραπτόπουλου- πάλευαν να κερδίσουν τον Τζόνι. Sir John ο Πεσμαζόγλου, και αν η «Στρίγκλα» δεν έγινε αρνάκι, ο ίδιος ανέβαζε με μαεστρία την Corvette. Τεράστια σε μέγεθος και βάρος, αλλά και δυνατή, με τύπο στο πηδάλιο που τα έβλεπε και τα έκανε εύκολα όλα.

Ο αγώνας χάθηκε για καιρό, και επέστρεψε στο τέλος της δεκαετίας του ’70. Άλλοτε σε μικρή εκδοχή 3 χλμ. σε δύο σκέλη, και σπανιότερα με μήκος 6 χλμ., με βασιλιά τον Λεωνίδα Κύρκο. Ήταν το 1980 που κέρδισε με το Escort του Παύλου Μοσχούτη, αφήνοντας 2ο τον υπογράφοντα, με καλύτερο αυτοκίνητο. Απόλυτος χρόνος από τον «Λέα» εκεί όπου κέρδισε τα πάντα όλα, με τον Μάκη Σαλιάρη να οδηγεί το πρωτότυπό του και να κερδίζει στη μικρή διαδρομή, είτε σε στεγνό είτε σε βρεγμένο. Μαέστρος, περνούσε οριακά από βράχια και τοιχάκια με το Marlboro Chevron, βελτιώνοντας το χρόνο του. Ξεκάθαρη η εικόνα δύο φορές στη μεγάλη διαδρομή, αλλά γίνονταν μάχες στη μικρή, με τους Πουπάκη και Μαρασλή να απογειώνουν τα Escort, ενώ ο Παύλος Χουρδάκης ζωγράφιζε με το Simca Rallye 3, αξιοποιώντας και την ευφυΐα του. Όπως και ο Νικόλας Περατινός, αλλά και οι Πρασόπουλος, Κισανδράκης, Αθανασίου και άλλοι με «1300», στη μεγάλη κατηγορία.

Πόλεμος και για τις κατηγορίες. Πιτσιρικάδες τότε με τα Escort, αλλά και με άλλα, όπως με τα Opel, ανήσυχοι και ενθουσιώδεις, αντιδρούσαμε για τα πρωτότυπα. Κακώς τότε θεωρούσαμε πως μας έκλεβαν, αλλά είχαν φύλακα άγγελό τους έναν gentleman. Τον αείμνηστο «Νίνο», τον Κώστα Σαμαρόπουλο. Χωρίς ποτέ να εγκαταλείψει το κόκπιτ, πέρασε και από τον ΣΟΑΑ στην ΕΘΕΑ, δείχνοντας το ενδιαφέρον του για τα κοινά. Καθρέφτης των πρωτοτύπων σε θέαμα ο Τζιοβάνι Ραγκούζα, με το δικό του ΣΤΑΚΟΡ Chevron, που «σκαρφάλωνε» σε ρυθμούς Σαλιάρη, προσφέροντας και θέαμα.
Η διαδρομή; Δύσκολη στη μελέτη λόγω κίνησης, ήθελε υπομονή στις φουρκέτες και ψυχή και τέχνη στα φρένα για την είσοδο σε αυτές. Δύσκολα τα πατημένα προς τον τερματισμό της μικρής εκδοχής, όπως και το σημάδι στα τοιχάκια της μεγάλης. Η εμπιστοσύνη ήταν δεδομένη όταν την ευθύνη διεξαγωγής είχε η ΑΛΑ, και ειδικά όταν αλυτάρχης ήταν ο Δημήτρης Βερούτης, που επικοινωνούσε με τα μάτια με τους αθλητές. Οι θεατές; Πειθαρχημένοι, και σε αριθμό εκτός λογικής, ακόμα και τις καθημερινές. Τότε είχαμε αγώνες και Τετάρτη και Παρασκευή, ώστε να ξεπεραστούν τα μονά-ζυγά.

Ριτσώνα
Το ΟΑΚΑ των ελληνικών αγώνων σε σχέση με τους θεατές, οπότε είχες έναν παραπάνω λόγο να δείξεις τον καλύτερό σου εαυτό. Δεν ήθελες να πειράζουν το σημείο εκκίνησης και τερματισμού, ώστε να έχεις μέτρο σύγκρισης σε σχέση με τον προηγούμενο, αλλά και με τον επόμενο χρόνο. Πλέον δεν τίθεται θέμα σύγκρισης, αφού έχει αλλάξει το οδόστρωμα. Δίδασκε ο Γιώργος Παναγιάρης (RIP), που περνούσε όπως κανείς μας τη… σαν δύο αριστερή πριν από τη φουρκέτα στο Ελενίτ, ακολουθούσε ο αειθαλής Θανάσης Κουρνιάτης, και είχες να ανταγωνιστείς τους ιδιαίτερα ποιοτικούς Αντώνη Κορφιάτη και Θάνο Ταμπόση, που έφυγαν νωρίς. Ο Λεωνίδας Κύρκος ήρθε, έμεινε, κέρδισε και μας έστειλε μετεξεταστέους, εκτελώντας υποδειγματικά, με τέχνη και πείσμα. Έτσι, λόγω Τζέκου, βρεθήκαμε ξανά για… εξέταση τόσο εμείς όσο και οι επόμενοι, αλλά και οι μεθεπόμενοι, μέχρι η σκυτάλη να περάσει στο χρυσό χέρι του γιου του, Παναγιώτη. Στο δρόμο του «Λέα», τεράστιοι όπως οι Νίκος Αγγλούπας και Περατινός, ο τρομοκράτης Γιώργης Καϊτατζής, και τη σύγχρονη εποχή ο Μάριος Ηλιόπουλος.

Ευκαιριακά αγωνιζόταν ο «Ιαβέρης», που κέρδισε εκεί τη Γενική το 1975 με το πρωτότυπο του «Μπούμπη» με τον καλό 2λιτρο Twin Spark της GTA. Τότε πήγαινες να δεις «Σιρόκο» και Τσινιβίδη με την Electronica, αλλά εντυπωσιακός ήταν και ο «Λεωνίδας» με Audi, με τον Γιώργο Μοσχού να αρνείται να χάσει με την Alfa. Χαρισματικός ο Φίλιππος Αντωνιάδης, κατάφερνε να δαμάσει το Scirocco, ένα από τα δυσκολότερα όπλα των ελληνικών αγώνων, όπως και το Mini του Βαλεντή. Δύστροπα εργαλεία με τεράστιους στα πηδάλια – και εκεί, στο βουνό, όπως στις ε.δ., άλλο «ξέρω το δρόμο» και άλλο «γνωρίζω αγωνιστικά τη διαδρομή».

Προσπαθούσε ο Νίκος Μακρυγιάννης με το Golf, αλλά με το Escort κέρδισε, όπως και ο Γιώργος Λιγνός και ο Σάκης «Τσαφ». Υπέροχοι και ως αντίπαλοι. Χαιρόσουν κόντρες στα δέκατα μαζί τους. Έχανες για 0,7, δεν πείραζες τίποτα μην μπερδευτείς, και συγκεντρωνόσουν για τη βελτίωση του χρόνου σου. Ήξερες πως θα βελτιώσουν και οι άλλοι. Μετρούσε η άθροιση, και όλο αυτό έβγαζε μια άγρια ομορφιά που σε έκανε καλύτερο. Σε κάθε περίπτωση, μην αναρωτιέστε πού φρενάρεις για την Κ1. Δεν είναι σιρκουί, και το πώς αυτοσχεδιάζει ο καθένας κάνει τη διαφορά. Δεδομένο ότι στη θεωρία είναι πολλά τα «τέζα» κομμάτια. Σημαντικό, όμως, παραμένει το πώς. Οργανωτικά, με τη χρυσή σφραγίδα ΑΣΜΑ και με αλυτάρχη τον Δημήτρη Καττή και μόνο αυτόν, πρόκειται για την Ανάβαση με τους περισσότερους θεατές στην… κερκίδα, όπως και στην αφετηρία. Ανάβαση όπου… έδωσε εξετάσεις και το Ενιαίο, και δεν ξεχνάμε το άψογο ανέβασμα του Κώστα Μπίντζου το 1981, με το Starlet 1.0. Οδηγούσε θεαματικά και έξυπνα ένα αργό αυτοκίνητο, σε Ανάβαση που θέλει υπομονή. Όπως και ο Νικόλας Περατινός με το Yugo. Με αντίστοιχο στόχο, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Είπαμε, σχολείο.

Πιτίτσα
Ιεροτελεστία στην Πάτρα! Κρίμα που μετράει το μέγεθος, και λείπει ένα χιλιόμετρο της διαδρομής ώστε να αναφερόμαστε σε μια διεθνή Ανάβαση πολύ υψηλών προδιαγραφών. Κορυφαίο λιμάνι, διαδρομή για επαγγελματίες, συνεργάσιμοι τοπικοί που σε υποστήριζαν στις δοκιμές. Μία εβδομάδα η κατασκήνωση εκεί. Διαμονή στο «Αλεξάντερ», στο «Τζάκι», στο «ΡΙΟ» ή στο «Αχαΐα», ανάλογα με την εποχή. Το φθινόπωρο συνήθως έβρεχε, και άλλαζαν τα δεδομένα. Με τα Escort οι Βασίλης Αναγνώστου και Αντώνης Κορφιάτης δεν έχαναν, ενώ πετούσαν ο Λιγνός και ο Μακρυγιάννης και ζωγράφιζε ο Φίλιππος Αντωνιάδης με το Scirocco, που αποτελούσε σπαζοκεφαλιά. Οδηγούσε γρήγορα την Ascona ο Θάνος Μελανίων, αλλά ως «Ήβηξ» τον παραδεχτήκαμε με το ΤΤ.

Υπέροχες μάχες με Γιάννη «Πήγασο» και Γιώργο Μάγγελ στην αναπνοή τους και με τον Παύλο Βαλεντή να ψάχνει δέκατα για το ακατόρθωτο με το Mini. Εκεί ήθελες τέχνη και δύναμη με καλό στήσιμο. Λάθος τα γυρίσματα, έχανες δέκατα και τον αγώνα. Ήξερες όμως πού βρίσκεσαι, γιατί υπερβάλλοντας έφτανες με λιγότερα χιλιόμετρα εκεί που πρέπει να φρενάρεις. Σύμφωνοι, τάπα μέχρι την πρώτη φουρκέτα, αλλά πώς; Γλυκά στο σκαλοπάτι, με λίγο τιμόνι. Όσο πιο λοξά, τόσο πιο καλά. «Μη γυρίζεις στις φουρκέτες, έλεος, μωρέ Στράτη», ούρλιαζε ο φίλος μου, αδελφός συναγωνιστής, ο αείμνηστος Αντώνης Κορφιάτης. Μάχη και με τα λάστιχα. Άλλα χρησιμοποιούσε ο Βασίλης, διαφορετικά ο Στράτης, τα δικά του πιο στενά ο Αντώνης με το κόκκινο ΜΚ1. Κανένας Michelin. Ήταν… περιπάτου αυτά.
Στη Γενική, ο Μάκης Σαλιάρης ήταν αλλού! Ανίκητος στον απόλυτο χρόνο. Είχε χώρο και καλή άσφαλτο, και το γλεντούσε το πρωτότυπο, που ήταν πάντα άψογα στημένο. Εκείνη την επαγγελματική προσπάθεια τη συντόνιζε ο Ανδρέας Χριστόπουλος.

Στον ίδιο ρυθμό -τα προηγούμενα χρόνια- ο Μοσχούς με την Alfa 33, οι Τάσοι, «Σιρόκο» και «Ιαβέρης» με το Grac, όπως και ο «Λεωνίδας» με την «320» και τη March. Με το αληθινό μοτέρ, της ΒMW. Μαγεία. Συγκλονιστικός αγώνας το 1975 με «Ιαβέρη» εναντίον Μοσχού. Ο χρόνος ήταν 2.10.8 για τον Τάσο με το Grac-Alfa και 2.12.2 για τη Γιωργάρα με την Α33. Πανηγυρίζαμε όπως στα γκολ του Βαζέχα στον ΟΣΦΠ, ως οπαδοί ετών δεκαεννέα, ενώ ξενυχτούσαμε για να δούμε τις δοκιμές. Με Δημήτρη Βερούτη να ανεβάζει όπως κανείς την πράσινη Berlina ξημερώματα…

Στους αγώνες, οι μάχες ανάμεσα σε κολοσσούς ήταν επικές. Ο «Λέας» είχε δύο μπελάδες: τον Νίκο Αγγλούπα και τον Γιώργη Καϊτατζή. Έκλεινες τα μάτια στα πατήματα των Opel και Sierra, που ήθελαν μαεστρία και τσαγανό, αλλά και της «037», που ήθελε και στυλ. Ψυχάρες και οι τρεις, με άνεση στα πολλά χιλιόμετρα. Δύστροπο το RS500, αλλά ο Νίκος, που οδηγούσε Cobra στα 25 του χρόνια, διασκέδαζε το χάος σε σχέση με τις αντιδράσεις του Sierra. Παλικάρι ο Ρουστέμης, έχασε την ψυχραιμία του, αλλά περασμένα ξεχασμένα, κυρίως λόγω του πάθους και της συνέπειας με την οποία στηρίζει τον Παναγιωτάκη τους, τον Παναγιώτη μας.

Οργάνωση ΑΟΠ όλο αυτό το μεγαλείο, που είχε τη σφραγίδα αρκετών σημαντικών. Πραπόπουλος, Καπετανάκηδες και Βασιλείου στην πολυθρόνα του οικοδεσπότη, με το ήθος που απαιτείται. Κρίμα που τα νεότερα χρόνια η διάσπαση που πίκρανε τον «ΆλΜαν» έδιωξε τη νέα γενιά και χάθηκε σε άλλο σωματείο το τσαγανό, αλλά και η τέχνη της επικοινωνίας – όπως την εκφράζουν ο Νίκος και ο Μάρκος Καπετανάκης. Ορκισμένοι να προσφέρουν.

Κύμη
Η Ανάβαση με το όνομα του Γιάννη Ηλιόπουλου, αδελφού του Μάριου, της Seajets και του ΣΟΑΑ. Αδελφός του Πρωταθλητή ο αείμνηστος – και εδώ, στην Εύβοια, ο Μάριος στα ίσια είναι ανίκητος ό,τι και αν οδηγεί, όποιος και αν είναι ο αντίπαλος. Έργο Start Line, πρώην ΠΑΛΑΣ, με τη σφραγίδα του Νικόλα Πασαλή. Δε μιζέριασε όταν τους στέρησαν τη Ριτσώνα, πείσμωσε, ασχολήθηκε και δημιούργησε. Οι ελληνικοί αγώνες κέρδισαν μια σημαντική «πίστα», έχοντας μάλιστα τη στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Υπέροχοι σε αυτό το τεχνικό κομμάτι ο πολυπρωταθλητής με Escort ή Fiesta, ο συνήθης ύποπτος, Λεωνίδας Κύρκος, και ο εκρηκτικός Κώστας Πατσουρέας, ο άνθρωπος των θεατών. Απολαυστικοί οι Λιώρης και Ευθυμίου τα σύγχρονα χρόνια, από τα βαριά χαρτιά του θεσμού, αξιοποιώντας τα Escort σε ρυθμούς πρωταθλητή, που λατρεύει και ο θεατής. Άνθρωπος του βουνού τηρουμένων των αναλογιών ο Πάνος Κύρκος, και είναι τα δικά του in-car αυτά που θα αξιοποιήσεις ώστε να αντιληφθείς το δρόμο και το πώς το κάνει η νέα γενιά που σεβόμαστε, λατρεύοντας την προοπτική. Ο στρατηγός εδώ έχει ονοματεπώνυμο: Δημήτρης Χιωτίδης. Simply the best, forever.

Πορταριά
Σημαντικό ανέβασμα στην… Τοσκάνη της Ελλάδας. Θάλασσα, λιμάνι, βουνό με άποψη· ψάξε και αλλού στον τόπο μας, και τέτοιο συνδυασμό δε θα βρεις. Άνθρωποι με χαρακτήρα που πρέπει να αξιολογήσεις για να σε εμπιστευτούν, ενώ η διαδρομή προσφέρεται και για διεθνή Aνάβαση. Είτε φέρνοντας την αφετηρία νωρίτερα, είτε διασχίζοντας την Πορταριά, όπως στην Ευρώπη, ανηφορίσεις προς Αλυκόπετρα. Ειδικάρα με δυνατό αυτοκίνητο, Aνάβαση υψηλού επιπέδου ούτως ή άλλως. Σημαντικό ότι στη ΛΑΒ συνεχίζουν στο… δρόμο «Δημήτρης Γαρουφαλιάς», και αφού έχουν όραμα να αξιοποιήσουν το ανέβασμα-χρυσάφι, θα δικαιωθούν δημιουργώντας. Αντιμετωπίζοντας με τακτ και το βραχυκύκλωμα της καρέκλας, όταν συμμετέχεις στα διοικητικά. Το κάνει ο πρόεδρος, Αντώνης Σταφυλοπάτης, που συμμετέχει όπως οδηγεί και όπως επιχειρεί. Με στυλ, αξιοποιώντας το πολύπετρο κόσμημα-σύζυγό του δίπλα του σε όλα, όπως και την εμπειρία του από δύσκολες ασκήσεις. Τιμόνι λοιπόν σε σχέση με το Astra, που πετάει στη Saloon, όπως πετάει και η Alouette και άλλες δραστηριότητες, συνδεδεμένες με τις ανησυχίες του. Έτσι και το Σωματείο του, όντας o ίδιος από τους λίγους με διοικητική συνείδηση και στην Ομοσπονδία. Τέρμα γκάζι, λοιπόν, αλλά εδώ απαιτείται και τέχνη, και είσαι φτωχός αν δεν έχεις δει Κύρκο τα χρόνια τα καλά και Μάριο τα σύγχρονα. Σχόλιο από έναν άρρωστο με τα πατήματα Σταμάτη Κατσίμη, που ξέρει και να χάνει. Κρίμα που τότε, από το 1979 μέχρι και το ’83, δεν ήταν η Ανάβαση στο Πρωτάθλημα, και η προσπάθειά μας (σ.σ.: εμπειρία) έχει να κάνει με τη συμμετοχή μας στο Ράλλυ Κένταυρος, με 1η ε.δ. την Ανάβαση. Σε σχέση με την προσμέτρηση σε διεθνές ημερολόγιο, μακάρι!_ Σ. Χ.