Πριν ταξιδέψεις στα αστέρια οδήγησε μια Corvette

Η σχέση μεταξύ της Chevrolet Corvette και της πρώτης γενιάς αστροναυτών, που ανέλαβαν να υλοποιήσουν από πλευράς ανθρώπινου παράγοντα τα πρώτα διαστημικά ταξίδια αρχής γενομένης από το Project Mercury, ξεκίνησε με τον Alan Shepard. Εκείνος ήταν ο πρώτος από τους συναδέλφους του που αγόρασε Corvette, στην προκειμένη περίπτωση ένα μεταχειρισμένο μοντέλο του 1953 αντί του ποσού των 1.500 δολαρίων, το οποίο μέχρι τότε οδηγούσε ο πεθερός του (αυτό έγινε το 1954). Πέντε χρόνια αργότερα, όταν έγινε ένας από τους επτά άνδρες που επιλέχθηκαν για το πρόγραμμα Mercury της NASA, ο Shepard αγόρασε άλλη μια μεταχειρισμένη Corvette, αυτή τη φορά ένα μοντέλο του 1957. Μάλιστα, εξασφάλισε άδεια από τον πύργο ελέγχου της αεροπορικής βάσης Langley για να τρέξει στον διάδρομο προσγείωσης με πάνω από 100 μίλια την ώρα, προκειμένου να δείξει τι μπορούσε να κάνει το αυτοκίνητο.

Make a deal
Μετά την ένταξή του στη NASA, ο Shepard σύναψε φιλία με τον μηχανικό της General Motors Zora Arkus-Duntov. Μόλις ο γρήγορος αστροναύτης έγινε ο πρώτος Αμερικανός που πήγε στο διάστημα, ο Arkus-Duntov έπεισε την αυτοκινητοβιομηχανία να του δώσει μια ολοκαίνουργια Corvette του 1962. Συνήθως η General Motors δεν χάριζε αυτοκίνητα, αλλά στην περίπτωση του Alan, η εταιρεία είδε μια καταπληκτική ευκαιρία για δημοσιότητα. Κατόπιν, ο Jim Rathmann, νικητής του Indianapolis 500 το 1960 με Watson Offenhauser και ιδιοκτήτης μιας αντιπροσωπείας των Chevrolet και Cadillac στη Florida, προχώρησε τα πράγματα πιο πέρα. Καταρχήν, διαπίστωσε ότι δεν είχε κανένα πρόβλημα να πουλήσει μια Corvette που ανήκε προηγουμένως σε έναν αστροναύτη. Στη συνέχεια σκέφτηκε πως, με το συμβολικό ποσό του ενός δολαρίου τον χρόνο θα μπορούσε να νοικιάζει το επιτυχημένο μοντέλο της Chevrolet στους αστροναύτες. Ποιος θα μπορούσε να πει όχι;

Έξι στα επτά
Τέσσερις από τους αστροναύτες του Project Mercury αποδέχτηκαν την προσφορά του Rathmann: Ο Alan Shepard, ο Gus Grissom, ο Gordon Cooper και ο Deke Slayton. Από τους υπόλοιπους, ο Wally Schirra οδήγησε μια Corvette για μικρό χρονικό διάστημα πριν επιστρέψει στα ευρωπαϊκά σπορ αυτοκίνητα, ενώ ο Scott Carpenter προτιμούσε μια μπλε Shelby Cobra. Tελευταίο θα αναφέρουμε τον John Glenn, που οδηγούσε ένα NSU Prinz με δικύλινδρο κινητήρα, το οποίο παρήγαγε περισσότερο θόρυβο παρά ισχύ. «Το μεταφορικό μου μέσο ήταν επιπέδου νηπιαγωγείου σε σύγκριση με τους άλλους αστροναύτες και με κορόιδευαν πολύ γι αυτό», έγραψε στα απομνημονεύματά του το 2000.

Τα χρόνια εκείνα, η NASA ήταν αρκετά χαλαρή στη σχέση της με την πρώτη γενιά αστροναυτών. Οι ενθουσιώδεις άνδρες, που επρόκειτο να λάβουν μέρος στα πρώτα ταξίδια χωρίς να ξέρουν τι θα βρουν εκεί πάνω, ενώ η επιστροφή τους στη Γη ήταν μέχρι τότε απλά σχέδια επί χάρτου και όχι βεβαιότητα (δεν το λες και βεβαιότητα, ακόμα και σήμερα) απολάμβαναν πολλές ελευθερίες. Μεταξύ αυτών ήταν οι αυτοσχέδιοι αγώνες. Οι Gordon Cooper, Alan Shepard και Gus Grissom έκαναν τέτοιους με τις Corvette, κατά μήκος των επίπεδων παραλιών γύρω από το ακρωτήριο Canaveral. Ο Shepard νικούσε τακτικά, τουλάχιστον στην αρχή. Τελικά, ο Grissom άρχισε να κερδίζει, λέγοντας στον εξαγριωμένο από τις απανωτές ήττες Alan πως «μάλλον έχασες το ταλέντο σου». Όμως, τι πραγματικά είχε συμβεί;

Χιούμορ μεταξύ αστροναυτών
Ο Shepard πήγε την Corvette του στον Rathmann για να διορθώσει το «πρόβλημα» με το αυτοκίνητό του, αλλά τίποτα δεν βοήθησε. Μετά από μερικούς ακόμη αγώνες, ο Grissom και ο Cooper άφησαν τον Alan να αντιληφθεί το αστείο. Είχαν βάλει τον Rathmann να «μακρύνει» τις διαδρομές στις σχέσεις ταχυτήτων στο αυτοκίνητό του, έτσι ώστε να επιταχύνει πιο αργά. Ο Shepard απάντησε σε αυτό, με μερικές δικές του φάρσες. Όταν ο Walter Williams, επιχειρησιακός διευθυντής του προγράμματος Mercury, χρειάστηκε αυτοκίνητο για να πάει σε μια συνάντηση στο Cocoa Beach, ο Alan του πέταξε τα κλειδιά του και είπε να πάρει το δικό του. Μόλις ο Williams έφυγε, σήκωσε το τηλέφωνο και κάλεσε την ασφάλεια λέγοντας: «Κάποιο κάθαρμα μόλις έκλεψε την Corvette μου και κατευθύνεται στη νότια πύλη». Λίγο αργότερα, οι φρουροί έσυραν τον επιχειρησιακό διευθυντή έξω από την λευκή Chevrolet και τον πέταξαν στο πεζοδρόμιο, ώσπου ο Shepard να λύσει γελώντας την παρεξήγηση.

Όταν συναντάς για πρώτη φορά τον Gordo Cooper
Όταν ο μελλοντικός διευθυντής πτήσεων Gene Kranz έφτασε για πρώτη φορά στην αεροπορική βάση Patrick Air Force, αγχωμένος για το πώς θα φτάσει στο ακρωτήριο Canaveral, ένας συνεπιβάτης του στο αεροσκάφος προθυμοποιήθηκε να τον πάει εκεί. Λίγες στιγμές αφότου ο Kranz επιβιβάστηκε στην Corvette ο οδηγός έκανε μια απότομη αναστροφή, «ανέβηκε» πάνω στο γκάζι και βγήκε στο δρόμο γράφοντας στην άσφαλτο ένα θεαματικό «παντιλίκι». Περνώντας με ταχύτητα την πύλη ασφαλείας, οι φύλακες δεν του φώναξαν να σταματήσει ή να επιβραδύνει, αλλά απλά τον… χαιρέτησαν. Στον αυτοκινητόδρομο, πηγαίνοντας με ταχύτητα γύρω στα 90 μίλια, ο άνδρας στράφηκε προς τον Kranz, άπλωσε το χέρι του και είπε: «Γειά σας, είμαι ο Gordo Cooper». Τότε, ο άρτι αφιχθείς μελλοντικός διευθυντής πτήσεων κατάλαβε πως για πρώτη φορά στη ζωή του συνάντησε έναν αστροναύτη.

«Γέμιζε το τασάκι, άλλαζαν αυτοκίνητο»
Οι δημοσιογράφοι που κάλυπταν αυτούς τους επτά απίθανους τύπους ένοιωθαν ότι ήταν θέμα χρόνου να χαθεί ένας από αυτούς σε ατύχημα. Ο Shepard βγήκε εκτός πορείας σε μια γέφυρα ενώ έβρεχε και παραλίγο να συγκρουστεί με ένα αντίθετα ερχόμενο αυτοκίνητο. Ο Rathmann, με συνοδηγό τον Grissom, πέταξε την Corvette του δεύτερου στη λάσπη 200 μέτρα μακριά από το δρόμο, όταν γλίστρησε σε μια στροφή στο βρεγμένο με 80 μίλια την ώρα. «Έπαιρναν ένα νέο αυτοκίνητο κάθε έξι μήνες, μόλις ο,τιδήποτε συνέβαινε ή γέμιζαν τα τασάκια τότε τα παρέδιδαν πίσω», είπε γι αυτούς ο τότε εκπαιδευτής προσομοιωτών της NASA Francis Hughes. Το να θαμπώνεις ή να τρομάζεις τους επιβάτες ήταν η μισή διασκέδαση για τους επτά αστροναύτες. Ο Hughes θυμάται ότι τον πήρε ο Grissom τη μέρα που συναντήθηκαν. «Βάζει ταχύτητα και πατάει το γκάζι, ύστερα τρέχουμε σε έναν χαλικόδρομο μήκους μισού μιλίου και εκείνος πηγαίνει με 85 μίλια την ώρα. Όταν στρίβει στον δρόμο δύο λωρίδων χωρίς καμία επιβράδυνση ή στάση, το έχει φτάσει στα 120, πηγαίνοντας προς τον αυτοκινητόδρομο. Με κοιτάζει με ένα μεγάλο χαμόγελο και μου λέει: «Περνάς καλά;». Λίγο καιρό αργότερα ο Hughes επιβιβάστηκε στην ανοιχτή Corvette του Deke Slayton, για μια γρήγορη βόλτα από το Houston στο Canaveral. «Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα» του είπε ο Deke, «κάποιος διέρρηξε το αυτοκίνητό μου και έκοψε την οροφή». Κατόπιν, μπήκαμε στο αυτοκίνητο και πηγαίναμε με 90 μίλια την ώρα στην Interstate 10, για να επιστρέψουμε στο σπίτι», διηγήθηκε ο Hughes. «Ανά τακτά χρονικά διαστήματα, αυτή η γκρίζα ταινία ξεκολλούσε και ακουγόταν σαν πολυβόλο πάνω από το κεφάλι σου. Σταματούσαμε και την κολλούσαμε ξανά με ταινία. Και φυσικά, δεν πηγαίναμε με 60 μίλια».

«Με 100 μίλια την ώρα, όλη την ώρα»
Ο John Boynton της NASA, ο οποίος οδηγούσε μια Jaguar XKE, θυμόταν ότι συναντούσε τακτικά τον Shepard στον αυτοκινητόδρομο Gulf Freeway, κατευθυνόμενος προς το γραφείο του. «Τον έβλεπα, πάταγα το γκάζι και έκανε κι αυτός το ίδιο. Κάναμε αγώνες για περίπου τέσσερα χρόνια και κάθε φορά τον κέρδιζα. Κάποια από εκείνες τις ημέρες αύξησε το γκάζι, έκανα και εγώ το ίδιο και βρεθήκαμε να πηγαίνουμε δίπλα-δίπλα. Κοίταξα το ταχύμετρο και έτρεχα με 133 μίλια την ώρα. Το μπροστινό μέρος του αυτοκινήτου μου είχε αρχίσει να πλέει. Συνήθιζα να τρέχω με τον Alan Shepard. Έτσι ζούσαμε, με 100 μίλια την ώρα, όλη την ώρα».

O Buzz Aldrin μόλις πάρκαρε την Corvette του

Chevy park…
Λίγες ημέρες πριν από τη διαστημική πτήση που θα έγραφε ιστορία, ο αστροναύτης του Apollo 11 Buzz Aldrin έφτασε στο κτίριο εκπαίδευσης πληρωμάτων πτήσης του Kennedy, κρατώντας τα κλειδιά της Corvette του. Ένας πρώην υπάλληλος της NASA θυμάται να περπατά μέχρι την καφετέρια, κάτω από τον ήλιο της Florida: «Ο χώρος στάθμευσης ήταν γεμάτος από Corvette. Το μέρος έμοιαζε σχεδόν με αντιπροσωπεία της Chevrolet. Το είχαμε συνηθίσει τόσο πολύ. Δεν το σκεφτόμασταν καθόλου, γι αυτό και δεν το έβγαλα ποτέ φωτογραφία. Μακάρι να το είχα κάνει». Σε μια άλλη περίπτωση, ο μηχανικός προώθησης της NASA Grady McCright παραλίγο να χτυπήσει την Corvette του Jim Lovell ενώ μονομαχούσαν για μια θέση στάθμευσης στο Houston. «Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες ήταν σε ένα σακατεμένο διαστημόπλοιο που επέστρεφε από τη Σελήνη στο σπίτι και παραλίγο να τον χτυπήσω στο parking του Eckerd’s Drug», εκμυστηρεύτηκε αργότερα ο McCright.

Ο θαλαμίσκος Αpollo 1 μετά την καταστροφή

O Jim Lovell ήταν ο αρχηγός της αποστολής του ατυχήσαντος Apollo 13, που παρουσίασε σοβαρή βλάβη στη διάρκεια του ταξιδιού, αλλά παρά τις δυσκολίες κατόρθωσε να φτάσει στη Γη. Πολύ πιο ζοφερή ήταν η ημέρα που η Betty Grissom επέστρεψε μια Corvette Sting Ray convertible του 1967 στον εκθεσιακό χώρο του Jim Rathmann. Ο Gus Grissom είχε μόλις προλάβει να οδηγήσει εκείνο το αυτοκίνητο, πριν πεθάνει στη φωτιά μιας δοκιμαστικής εκτόξευσης του Apollo 1, μαζί με τον Ed White και τον Roger Chaffee. Το αυτοκίνητο επιβιώνει σήμερα στα χέρια ενός συλλέκτη, όπως και η Sting Ray του 1967 του Neil Armstrong και η Corvette του 1968, που οδηγούσε ο Jim Lovell.

Μια ομαδική φωτογραφία
Καθένας από τους αστροναύτες του Apollo 12 (Pete Conrad, Dick Gordon και Alan Bean) είχαν ασορτί «AstroVette» βαμμένες χρυσές, με μαύρα προσαρμοσμένα φτερά. Ντυμένοι με τις διαστημικές στολές του, φωτογραφήθηκαν ακουμπισμένοι στα αυτοκίνητά τους για το περιοδικό Life, με φόντο μια μακέτα της σεληνάκατου Intrepid. Επάνω από το έμβλημα της Sting Ray, ένα ειδικό κόκκινο, λευκό και μπλε διακριτικό έφερε τα αρχικά CDR (Conrad, κυβερνήτης), CMP (Gordon, πιλότος της μονάδας διοίκησης) και LMP (Bean, πιλότος της σεληνακάτου). Μόνο το αυτοκίνητο του Alan Bean φαίνεται να έχει διασωθεί και σήμερα ανήκει σε λάτρη των αυτοκινήτων, που κατοικεί στο Austin του Texas.

«Είναι όλοι τους οδηγοί Corvette»
Το Apollo 15 ήταν η πρώτη από τις τρεις αποστολές που έφεραν ένα σεληνιακό τροχοφόρο όχημα (LRV) στο διάστημα, επιτρέποντας στους αστροναύτες να εξερευνήσουν τοποθεσίες που βρίσκονταν μακρύτερα από τις περιοχές προσεδάφισης. Το LRV που κατασκευάστηκε από την Boeing δεν είχε σε καμία περίπτωση το τρομακτικό στιλ ενός Sting Ray, αλλά είχε μια δόση από το DNA της Corvette. Ένας από τους σημαντικότερους υπεργολάβους του LRV που παρείχε συστήματα, περιλαμβανομένων των τροχών, των κινητήρων και της ανάρτησης, ήταν η General Motors, η κατασκευάστρια του σπορ αυτοκινήτου των αστροναυτών. Το LRV επέτρεπε στους αστροναύτες να καλύπτουν μεγαλύτερες αποστάσεις, να μεταφέρουν βαρύ εξοπλισμό και να φέρνουν περισσότερα δείγματα πίσω στην πατρίδα. Την άποψή του για όλα αυτά εξέφρασε αρκετά χρόνια αργότερα ο μηχανικός της NASA Glynn Lunney: «Θεέ μου, θα το οδηγούσαν πολύ γρήγορα. Ξέρετε, είναι όλοι τους οδηγοί Corvette και αυτό με έκανε νευρικό σαν τον διάβολο. Έτρεχαν με αυτό το πράγμα γύρω από το φεγγάρι. Δεν μπορείτε να πάτε λίγο πιο αργά, παρακαλώ;».

Οι υπέροχοι επτά
Στις 9 Απριλίου 1969 ανακοινώθηκαν δημοσίως από τη NASA οι επτά αρχικοί Αμερικανοί αστροναύτες: Scott Carpenter, Gordon Cooper, John Glenn, Gus Grissom, Wally Schirra, Alan Shepard και Deke Slayton. Oι προαναφερόμενοι δημιούργησαν ένα νέο επάγγελμα στις ΗΠΑ και καθιέρωσαν την εικόνα του Αμερικανού αστροναύτη για τις επόμενες δεκαετίες. Όλοι τους, πέταξαν τελικά στο διάστημα. Διηύθυναν τις έξι διαστημικές πτήσεις του προγράμματος Mercury στις οποίες επέβαινε αστροναύτης από τον Μάιο του 1961 έως τον Μάιο του 1963. Τα μέλη της ομάδας πέταξαν σε όλα τα προγράμματα της NASA για τις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις του 20ού αιώνα (Mercury, Gemini, Apollo, Space Shuttle). Ξεκινώντας από τον Alan Shepard και την εκτόξευση της κάψουλας «Freedom 7» στις 5 Μαΐου 1961 έως την τελική πτήση του Apollo 17 στις 11 Δεκεμβρίου 1972, το σπορ μοντέλο της GM συνδέθηκε με τη NASA. Έξι από τους επτά αστροναύτες του Mercury είχαν μια Corvette. Η συμφωνία έληξε επειδή ήταν αμφισβητήσιμης δεοντολογίας να διατίθενται τέτοια «γλυκά δώρα» σε κυβερνητικούς υπαλλήλους. Όταν οι αστροναύτες τελείωσαν με τα αυτοκίνητα, η GM τα πήρε στη συνέχεια πίσω και τα πούλησε ως μεταχειρισμένα.

Alan Shepard

H αύρα της πρώτης γενιάς
Ο Shepard έγινε ο πρώτος Αμερικανός που μπήκε στο διάστημα το 1961 και αργότερα περπάτησε στη Σελήνη με το Apollo 14 το 1971. Ο Grissom πέταξε την πρώτη επανδρωμένη αποστολή των Gemini το 1965, αλλά χάθηκε το 1967 στη φωτιά του Apollo 1. Οι υπόλοιποι επέζησαν όλοι. Ο Schirra πέταξε το Apollo 7 το 1968, την πρώτη επανδρωμένη αποστολή Apollo, στη θέση του Grissom. Ο Slayton πέταξε τελικά στο πρόγραμμα δοκιμών Apollo-Soyuz το 1975. Ο πρώτος Αμερικανός σε τροχιά το 1962 (John Glenn) πέταξε με το διαστημικό λεωφορείο Discovery το 1998 για να γίνει σε ηλικία 77 ετών, ο γηραιότερος άνθρωπος που πέταξε στο διάστημα. Ήταν το τελευταίο στη ζωή μέλος των «Mercury Seven» όταν πέθανε το 2016 σε ηλικία 95 ετών. Πηγές: NASA, General Motors, The National Corvette Museum, Corvette Forum.

today…
Η Chevrolet χρησιμοποιεί συχνά τον χαλικόδρομο του μισού μιλίου στο ακρωτήριο Canaveral, για να προβάλει και να επικοινωνήσει στο κοινό τις Corvette της εποχής μας. Επίσης, πολυάριθμοι φίλοι των clubs της Corvette πραγματοποιούν εκεί μια σειρά από νοσταλγικές εκδηλώσεις, τιμώντας τις πρώτες γενιές του μοντέλου που έκτισαν τον μύθο, αλλά και τους αστροναύτες που άνοιξαν το δρόμο για την Μεγάλη Περιπέτεια, που δεν είναι άλλη από την εξερεύνηση του διαστήματος. Από εκεί και πέρα, όπου βγει…