Ακούμε πολλά, αλλά βλέπουμε λίγα.
Ναι, τα εναλλακτικά συστήματα μετάδοσης κερδίζουν συνεχώς έδαφος, τα αυτοκίνητα χαμηλής και μηδενικής εκπομπής ρύπων αυξάνονται και πληθύνονται. Το Tesla S πουλάει στις ΗΠΑ περισσότερα αντίτυπα από ό,τι τα Mercedes S-Class και Audi A8. Αποτελούν τα παραπάνω ασφαλείς ενδείξεις για μια στροφή προς έναν κόσμο απεξαρτημένο από ορυκτά καύσιμα;
Οι ηγέτες των επτά ισχυρότερων ανεπτυγμένων χωρών (G7) δεσμεύτηκαν, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου τους στη Γερμανία, να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να καταργήσουν σταδιακά τη χρήση ορυκτών καυσίμων μέχρι το τέλος του αιώνα. Σε κοινή ανακοίνωσή τους, οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Βρετανίας, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ιαπωνίας, έπειτα από τη διήμερη συνάντηση στο βαυαρικό κάστρο Έλμαου, κάνουν έκκληση για τη ριζική στροφή της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προς τις ανανεώσιμες και πυρηνικές πηγές μέχρι το 2050. Παρ' ότι ακόμη δεν έχουν τεθεί συγκεκριμένοι αριθμητικοί στόχοι για τη μείωση των εκπομπών, συμφωνήθηκε η συμμόρφωση με τη σύσταση του ΟΗΕ για μείωση κατά 40%-70% έως το 2100. Παράλληλα, η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, ανακοίνωσε πως οι κορυφαίες βιομηχανικές χώρες έχουν δεσμευθεί να συγκεντρώσουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια για την ετήσια χρηματοδότηση κλιματικών στόχων από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές έως το 2020.
Η κοινή ανακοίνωση των ηγετών των G7 αποτελεί την πρώτη πράξη μιας προσπάθειας που αναμένεται να συνεχιστεί με τη Σύνοδο για το Κλίμα, την οποία θα πραγματοποιήσει ο ΟΗΕ στο Παρίσι το Δεκέμβριο, με τη συμμετοχή διακοσίων χωρών. Απώτερος στόχος είναι η υπογραφή μιας δεσμευτικής συμφωνίας που θα περιορίζει την άνοδο της θερμοκρασίας έως τα τέλη του αιώνα σε λιγότερο από 2 βαθμούς Κελσίου. Αυτήν τη στρατηγική φαίνεται να υποστηρίζει ακόμα και η Σαουδική Αραβία, που προτίθεται, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Πετρελαίου, Άλι Αλ Ναΐμι, να γίνει «παγκόσμια δύναμη στην ηλιακή και την αιολική ενέργεια», εξάγοντας οικολογικά παραγμένη ηλεκτρική ενέργεια αντί για πετρέλαιο, ενώ προσέθεσε πως πιστεύει «ότι η ηλιακή ενέργεια θα γίνει πιο οικονομική από τα ορυκτά καύσιμα». Ακόμα και ο πρόεδρος της Shell, Μπεν φαν Μπόιρντεν, δήλωσε ότι ο στόχος μηδενικής εκπομπής ρύπων των G7 είναι «δύσκολος, αλλά όχι ακατόρθωτος».
Ας υποθέσουμε, λοιπόν -αδιαφορώντας για τα όποια πολιτικά παιχνίδια-, πως οι πολιτικοί δε θα μείνουν στην εξαγγελία, αλλά θα προχωρήσουν στην υλοποίηση του φιλόδοξου σχεδίου απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα.
Τι θα σήμαινε αυτό για την αυτοκίνηση; Ασφαλώς τη σταδιακή συρρίκνωση των πωλήσεων συμβατικών αυτοκινήτων και τη μετάβαση σε ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα (είτε με μπαταρίες είτε με ενεργειακές κυψέλες), με ενδιάμεσο στάδιο τα plug-in υβδριδικά. Το υπό κατασκευήν εργοστάσιο της Tesla στη Νεβάδα των ΗΠΑ, όπου θα παράγονται το 2020 περισσότερες μπαταρίες ιόντων λιθίου από όσες κατασκευάζονται σήμερα παγκοσμίως, αναμένεται να προκαλέσει σημαντική πτώση των τιμών τους, ενώ, ακόμα κι αν η εξέλιξή τους (στον τομέα της χωρητικότητας) δεν ξεπεράσει το 5% ετησίως, η εξάπλωση των σταθμών ταχυφόρτισης σίγουρα θα προσφέρει ένα δίχτυ ασφαλείας στο άγχος της αυτονομίας των αγοραστών. Μια λύση καθαρά πολιτική, που συνάδει με τις προαναγγελίες των ηγετών του ανεπτυγμένου κόσμου. Από την άλλη, οι μεγαλύτερες επενδύσεις αναπόφευκτα θα επισπεύσουν και τις τεχνικές εξελίξεις, με την Tesla να έχει προαναγγείλει ήδη το μικρομεσαίο Model 3 με αυτονομία 320 χλμ. και τιμή 35.000 δολαρίων.
Οι εξελίξεις αναμένεται, όμως, να επιφέρουν και σημαντικές αλλαγές στην πλευρά της αυτοκινητοβιομηχανίας, που θα έχει να αντιμετωπίσει μειωμένα κέρδη, εξαιτίας των αυξημένων τεχνολογικών απαιτήσεων (άρα και του αυξημένου κόστους έρευνας και εξέλιξης) και φθίνουσες πωλήσεις σε μεγάλες αγορές, όπως αυτές των ΗΠΑ και της Κίνας. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει τουλάχιστον η έκθεση της αμερικανικής AlixPartners, μιας εταιρείας που ειδικεύεται σε συγχωνεύσεις και εξαγορές, γνωστής για το ρόλο της στην αναδιάρθρωση της General Motors, το 2009.
Η AlixPartners χρησιμοποίησε το νέο ακρωνύμιο «CASE» (Connected, Autonomous, Shared and Electric) για να περιγράψει τις τεχνολογίες και τα επιχειρηματικά μοντέλα που θα πρέπει η αυτοκινητοβιομηχανία να ακολουθήσει για να παραμείνει στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων, ενδεχομένως και να αντιμετωπίσει νέους αντιπάλους, όπως τις Google και Apple. Ένας κόσμος απαλλαγμένος από το βάρος του κινητήρα εσωτερικής καύσης και τη σημερινή μορφή των οχημάτων θα ήταν, άλλωστε, ιδανικός για την επέκταση των εταιρειών τεχνολογίας στο μέχρι σήμερα «στεγανό» χώρο του αυτοκινήτου. Από την άλλη, ελάχιστοι από τους σημερινούς κατασκευαστές θα ήταν σε θέση να αντεπεξέλθουν στις νέες απαιτήσεις και να ακολουθήσουν το ρυθμό των εξελίξεων τεχνολογικά και οικονομικά. Οπότε η AlixPartners πιστεύει πως αυτό θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε συνεργασίες αλλά και συγχωνεύσεις εταιρειών. Ήδη, υπάρχουν εννέα περιπτώσεις αυτοκινητοβιομηχανιών που κατέχουν μετοχές άλλων κατασκευαστών, δεκαέξι κοινοπραξίες, δεκαεπτά κοινές συναρμολογήσεις και δεκαπέντε τεχνικές συνεργασίες. Πρακτικές που στο μέλλον αναμένεται να επεκταθούν ακόμα περισσότερο, ώστε να εγγυηθούν την επιβίωση των μικρότερων κυρίως κατασκευαστών. Μπορεί, για παράδειγμα, τόσο η Suzuki όσο και η Volkswagen να επένδυσαν, μεταξύ 2010 και 2014, 10% των ετήσιων εσόδων τους για έρευνα και εξέλιξη, όμως τα έσοδα της VW ήταν δεκαπλάσια!_ Ν. Κ.
